Ægir - 01.06.2002, Blaðsíða 21
21
F I S K I R A N N S Ó K N I R
djúpmiðum norðanlands. Þegar
haustar heldur hún síðan sömu
leið til baka á hrygningarstöðv-
arnar. Hákarlinn er helsti óvinur
grálúðunnar auk þess sem mjald-
ur og náhvalur éta grálúðu.”
Heildaraflinn fari ekki yfir 23
þúsund tonn
Að mati vísindamanna minnkaði
grálúðustofninn um 60% á árun-
um 1986-1998 en var í árbyrjun
2002 talinn vera um helmingur
af stærð hans árið 1986 eða svip-
aður og hann var árið 1993. Í
ástandsskýrslu Hafró segir eftir-
farandi um grálúðustofninn og
tillögur stofnunarinnar um veiðar
úr stofninum á næsta fiskveiðiári:
„Á árinu 2001 lagði Hafrann-
sóknastofnunin til að heildarafli
við Austur-Grænland,
Ísland og Færeyjar á árinu
2002 færi ekki yfir 20 þús. tonn.
Miðað við að úthlutað aflamark
Íslendinga náist á yfirstandandi
fiskveiðiári og að afli við Færeyjar
og Austur-Grænland verði svip-
aður og á síðasta fiskveiðiári er
áætlað að heildaraflinn á árinu
2002 verði um 30 þús. tonn. Með
tilliti til óvissuþátta í stofnmati
er sókn miðuð við hámarks af-
rakstur ekki talin samræmast var-
úðarnálgun við stjórn fiskveiða.
Alþjóðahafrannsóknaráðið leggur
því til að veiðidauði á hverjum
tíma verði miðaður við 2/3 af
veiðidauða við hámarksafrakstur.
Við framreikning á þróun stofns-
ins miðað við þessa sókn eru
miklar líkur á að stofninn vaxi á
næstu árum. Afli sem samsvarar
þessari sókn er um 23 þús. tonn
árið 2003 en ætti að aukast í um
30 þús. tonn þegar til lengri tíma
er litið. Við 30 þús. tonna ársafla
á næstu árum eru hins vegar tölu-
verðar líkur á að stofninn standi í
stað. Í ljósi þess leggur Hafrann-
sóknastofnunin til að heildarafli
grálúðu á svæðinu Austur-Græn-
land/Ísland/Færeyjar fiskveiðiárið
2002/2003 fari ekki yfir 23 þús.
tonn.”
Hvar eru uppeldisstöðvarnar?
Einar Hjörleifsson, fiskifræðingur
á Hafrannsóknastofnuninni, segir
að ekki sé hægt að segja annað en
stofnmat grálúðu sé jákvætt.
Hins vegar sé stóra spurningin
hvernig veiðunum verði háttað.
„Við segjum í okkar skýrslu að
einhverjar líkur séu til þess að
stofninn muni ekki rétta meira úr
kútnum en nú er ef veiðarnar
verða um 30 þúsund tonn á ári,”
segir Einar. Hann segir að tölu-
verð samvinna hafi verið milli
vísindamanna á Íslandi og í þeim
löndum sem hagsmuna eigi að
gæta varðandi grálúðuna. “Við
höfum verið að vinna töluvert
með dönskum vísindamönnum í
leit að ungfiski í grænlenskri
landhelgi. Sú leit hefur lítinn ár-
angur borið. Við finnum ekki
minni fisk á þessu svæði en veið-
anlega stærð á Íslandi, sem er 50
sentímetra fiskur. Og þennan fisk
finnum við ekki við Austur-
Grænland, það er ekki fyrr en
vestur af Vestur-Grænlandi sem
við verðum varir við ungfiskinn.
Við skiljum satt best að segja
ekki nákvæmlega lífsmynstur
þessa stofns. Eitthvað er þó vitað
um hvar grálúðan hrygnir, en um
uppeldisstöðvar hennar er minna
vitað,” sagði Einar. “Menn hafa
dregið upp þá mynd að uppeldis-
stöðvar grálúðunnar kunni að
vera á rækjuslóð fyrir norðan og
síðan haldi hún vestur. Um þetta
er ekki gott að segja, en við höf-
um líka verið að sjá ungfisk á
svokölluðum Austurkanti, út af
Austfjörðum, og þar höfum við
verið að merkja töluvert af fiski.
Þessar merkingar voru hluti af
samnorrænu verkefni þar sem við
beindum sjónum okkar að upp-
eldisstöðvum grálúðunnar,” segir
Einar.
Borun eftir
olíu frestað
Það verður ekki borað eftir olíu við Fær-
eyjar þetta árið. Agip félagið hefur fengið
færeysk yfirvöld til að samþykkja að fyr-
irhuguðum borunum sé frestað um eitt
ár.
Tilraunaborun í fyrra gaf góðar vonir
um að olíu sé að finna undir hafsbotnin-
um sunnarlega í færeyskri landhelgi.
Nú vilja jarðfræðingar fá tóm til að
gaumgæfa betur gögn sín áður en farið er
að bora.
Frestunin hefur valdið mörgum von-
brigðum í Færeyjum því margir vonuðu
að umsvif yrðu mikil kringum olíubor-
unina strax í sumar.
Það er ljóst að Færeyingar hafa orðið fyrir verulegum vonbrigðum með stöðu mála varðandi olíuna. Þessi
mynd var tekin á hafnarsvæðinu í Þórshöfn í Færeyjum.