Ægir - 01.06.2002, Blaðsíða 31

31
E L D S N E Y T I S N O T K U N S K I PA
eða minnka á næstu árum en að
aflaverðmæti muni aukast.
Ástæða fyrir þessari þróun er
mikil hagræðing og þróun í út-
vegsgreininni með færri en stærri
skipum. Á næstu árum má búast
við að fyrstu rafknúnu fiskiskip-
unum (á ensku: diesel electrisk dri-
ve). Norðmenn hafa þegar smíðað
eitt slíkt línuskip, Ms Frøyanes
og annað, tog- og nótaskip er fyr-
irhugað. Vonir eru bundnar við
að eldsneytissparnaðurinn nemi 5
- 15% eftir tegund veiðiskips.
Forsenda fyrir aukinni olíu-
notkun flotans eru annars vegar
umtalsverðar veiðar á nýjum og
áður ónýttum tegundum, t.d. lax-
síld og hinsvegar ofstjórnun fisk-
veiðanna þannig að fiskiskipin fái
ekki frið á miðunum og hrekist í
sífellu frá einu veiðisvæði yfir á
annað. Tilraunaveiðar á laxsíld
eru hafnar og vonir eru bundnar
við hagkvæmni þeirra. Ef veið-
arnar heppnast eykst olíunotkun
fiskiskipa í samræmi við aukinn
afla.
Orkunotkun fiskveiðiflotans er
mælikvarði á „sókn“ fiskiskipa. Ef
orkunotkun eykst á milli ára hef-
ur sóknin aukist að því gefnu að
stjórnun fiskveiðanna hafi verið
svipuð þessi ár og samsvarandi
hefur sóknin minnkað ef orku-
notkunin milli ára minkar.
Skýringar á minnkandi elds-
neytisnotkun fiskiskipa und-
anfarin 5 ár
• Áhrif fiskveiðistjórnunarkerfis-
ins er vafalaust áhrifaríkasti ein-
staki þátturinn varðandi minni
orkunotkun fiskiskipa. Stjórn-
un fiskveiða nær nú til allra
veiða íslensku skipanna og
óheft sókn er aflögð. Útgerðar-
menn einbeita sér nú að því að
veiða úthlutaðan afla með tilliti
til kostnaðar og afraksturs.
• Hátt olíuverð sem hefur rúm-
lega tvöfaldast á nokkrum árum
og annar rekstrarkostnaður
skiptir miklu máli, ekki síður
en aflamagn.
• Mikilvægur þáttur sem oft
gleymist þegar rætt er um
fiskiskipin, er betri tækni veiði-
skipanna og aukin þekking
skipstjórnarmanna. Búnaður og
tæki til að staðsetja og veiða
fisk batnar stöðugt og við það
minnkar orkunotkun.
• Mörgum eldri skipum hefur
verið breytt þannig, að orkubú-
skapur þeirra er hagstæðari en
þegar þau voru smíðuð.
• Ný og öflug skip hafa bæst í ís-
lenska flotann án þess að elds-
neytisnotkunin í heild hafi auk-
ist.