Freyr - 15.07.1978, Page 21

KRISTJÁN JÓNSSON,
rafmagnsveitustjóri ríkisins:
Dreifing raforku
í sveitum
Erindi fflutt á Búnaðarpingi 1978
Með raforkulögunum frá 1946 var brotið blað í dreifingu raforku um
strjálbýli hér á landi. Rafmagnsveitur ríkisins og Héraðsrafmagnsveitur
ríkisins hófust þá handa við lagningu háspennulínu um landið. Árið
1947 voru fyrstu línurnar vegna rafvæðingar sveitabýla lagðar. Það
voru línur að Reykjakoti í Árnessýslu og Grenjaðarstaðalína í Suður-
Þingeyjarsýslu. Samtals voru þessar línur 4,7 km að lengd. Síðan hefur
stöðugt verið unnið að lagningu á raflínum vegna dreifingar raforku í
sveitum.
• Með lögurn um 10 ára áætlun um rafvæðingu víðs vegar um land,
sem samþykkt voru í apríl 1954 og gengu undir nafninu „10 ára áætl-
unin“, voru af alls 277 milljónum króna ætlaðar 100 milljónir króna til
rafvæðingar rúmlega 2000 býla og ýmissa byggðakjarna. Þessari
framkvæmd var að mestu lokið á árinu 1963 eða á tilskildum tíma, en
stofnkostnaður varð 2,4 sinnum hærri en áætlað var vegna gengis-
breytinga og verðbólgu á tímabilinu.
Fyrst var hafist handa við lagningu lína að
býlum, þar sem meðallengd lína á býli var
innan við 1 km, síðan hafa þessi mörk
verið hækkuð, og nú má segja, að lokið sé
svonefndri 3 ára áætlun um sveitarafvæð-
ingu, þar sem meðallengd er allt að 3 km.
í dag munu innan við 90 býli í landinu
ekki hafa rafmagn frá samveitum eða góð-
um heimilisvatnsaflsstöðvum.
Orkuráð gerði tillögur til fjárlaga 1978
um að Ijúka tengingu býla við samveitu,
þar sem meðallengd lína á býli er allt að 6
km, en ekki er líklegt, að það verði fram-
kvæmt í ár vegna takmarkaðrar fjárveiting-
ar. Hér er um að ræða 45 býli, og er kostn-
aður áætlaður um 340 milljónir króna.
Ótengd samveitu væru þá 40—45 býli,
en kostnaður við tengingu þeirra er áætl-
aður um 550 milljónir króna eða 12—14
milljónir króna á hvert býli. Hér er um mikl-
F R E Y R
479