Freyr - 15.07.1978, Page 38

Egyptaland,
lýsandi dæmi um gildi vatnsins
fyrir ræktun
Vilji menn kynnast því, hvern hlut vatnið á
í ræktunarþróun og tilveru mannsins, er
ekkert land vænlegra til viðkynningar en
Egyptaland. Fyrir sex þúsund árum hófst
þá til vegs menning, sem enn vekur undrun
manna og virðingu vegna stórfenglegra
mannvirkjaleifa og rústa. Og allt komst
þetta á legg meðfram fljótinu mikla, sem
gæddi auðnina lífi og gróðri á óralangri
vegferð sinni frá uppsprettum til hafs.
Eftir Níl hafa milljarðar rúmmetra vatns
streymt fram um aldir, og á bökkum hennar
hafa þjóðhöfðingjar, guðir og menningar-
heildir komið og farið. Þetta forna faróa-
land hefur verið lýðveldi síðan 1953, Araba-
lýðveldið heitir það. Það Egyptaland, sem
nú er við lýði, er níu sinnum stærra en ís-
land.
Trektlaga árhólmar.
Aðeins um fjögur prósent landsins eru
ræktuð og þarna eru heimkynni um 40
milljóna manna. Akrar í Egyptalandi eru um
3 milljónir hektara, sem er svipað og er í
Svíþjóð. í Egyptalandi er hins vegar hálf
fjórða milljón bænda, og ætti þá að meðal-
tali tæpur hektari að koma í hlut hvers
bónda. En í raun og veru hafa 89 af hundr-
aði bænda aðeins tæpan hálfan hektara til
umráða, að meðaltali. Þeir hafa eitt ,,fedd-
an“, sem samsvarar 4200 fermetrum. 60
hundraðshlutar þjóðarinnar, eða 24 milljón-
ir, vinna við landbúnað. Það verður að
vökva allan jarðveg og menn rækta ýmsar
nytjajurtir allan ársins hring. Þetta er unnt,
eftir að farið var að hemja hin árvísu ílóð
í Níl með stíflugerð. Þessi flóð höfðu um
þúsundir ára stjórnað lífshrynjandi manns
og moldar í Egyptalandi.
Stærstu akurlendin eru á óshólmum Níl-
ar, sem eru eins og trekt í laginu. Þau
breiða sig frá Kairóborg, 250 km til norðurs,
að Miðjarðarhafi. Þarna eru röskir 2 millj-
ónir hektara akurlendis, sem er eitt hið
frjósamasta og þaulræktaðasta í heimi.
Vísir að samvinnu.
Egypskir bændur búa við þröng kjör, þótt
þeir séu ögn betur staddir en fyrir bylting-
una 1953. Þeir eru að reyna að læra að
vinna saman í félögum að framleiðslu,
vinnslu og dreifingu vöru. Til þess njóta
þeir m. a. norrænnar aðstoðar, einkum
sænskrar. Sá er tilgangur þessa starfs, að
þeir hljóti sjálfir arðinn af erfiði sínu, að
hann lendi ekki hjá milliliðum. Þetta er ekki
ósvipað því, sem var á bernskudögum
kaupfélaganna á íslandi. Búsnauðsynjar eru
pantaðar sameiginlega.
Sænska samvinnuhreyfingin rekur skóla
í Alexandríu, þar sem menn læra til þess að
verða leiðtogar samvinnufélaga úti í þorp-
unum. En það er þyngri þrautin að upp-
fræða bændurna, því 80 af hundraði þeirra
eru ólæsir. Það verður að nota líkön og
myndir við kennsluna.
Nú eru um 750 samyrkju- eða samvinnu-
bú í Egyptalandi. Að meðaltali eru 500 fé-
lagar í hverju samvinnubúi. Sameiginlega
496
F R E Y R