Freyr - 01.04.1979, Side 38

Bætt fóðurverkun
Framh. á bls. 196.
II.
Á þeim aldarfjórðungi, sem nú er liðinn frá
því, að hafist var handa um að dreifa raforku
um sveitir landsins, hefur tekist að koma
þeim málum í það horf, að nú eru aðeins
ótengd um 50 býli, sem talið er rétt að fái
rafmagn frá samveitu.
Auk þess eru um 40 býli, sem liggja það
afskekkt, að þau verða tæplega tengd sam-
veitum.
Stöðu þeirra þarf að athuga sérstaklega og
ákveða, á hvern hátt þau verði rafvædd til
frambúðar.
III.
Áríðandi er, að komið verði á frekari verð-
jöfnun á rafmagni til einstakra notenda en nú
er. Enda þótt nokkuð hafi áunnist á þessu
sviði, vantar enn mikið til, að viðunandi sé.
Því er eðlilegt, að Búnaðarþing skori enn á
ríkisstjórn og Alþingi að koma þessum mál-
um í viðunandi horf.
IV.
Gjaldskrá Rafmagnsveitna ríkisins er marg-
þætt og flókin í ýmsum tilvikum. Sama gildir
um greiðsiur vegna lagningar rafmagns í ný
íbúðarhús á sveitabýlum. Þær greiðslur, sem
þá er krafist, nema oft háum upphæðum.
Ástæða er til að athuga, hverjar forsendur
eru fyrirslíkum kröfum, og hvort ekki sé unnt
að skapa fastar reglur og hagstæðari um
þessa gjaldheimtu en nú virðast gilda“.
Erindi stjórnar Búnaðarsambands
Suðurlands var afgreitt með eftirfarandi
ályktun og meðfylgjandi greinargerð:
„Búnaðarþing felur stjórn Búnaðarfélags
íslands að beita sér fyrir eftirgreindum að-
gerðum til þess að örfa bændur til að taka í
þjónustu sína fullkomnari súgþurrkun en nú
er víða:
1) Bændum, sem setja upp hjá sér full-
komna súgþurrkun, verði gefinn kostur á
því, að framkvæmdin verði tekin út, þegar
er hún er fullfrágengin, og jafnframt yrði
styrkur út á þessa framkvæmd greiddur
ekki síðar en 6 mánuðum eftir úttekt.
2) Kannað verði um möguleika á því að fá
tvenns konar lán til þessara fram-
kvæmda.
a) Víxillán til 6 mánaða, er greiddist með
jarðabótastyrknum.
b) Leitað verði eftir hjá Rafmagnsveitum
ríkisins um möguleika á ódýrasta raf-
magni til súgþurrkunar en nú er.
3) Leitað verði eftir hjá Rafmagnsveitum
ríkisins um möguleika á ódýrara rafmagni
til súgþurrkunar en nú er.
4) Hertur verði áróður fyrir uppbyggingu
þriggja fasa rafmagnslína með aukinni
flutningsgetu um byggðir landsins.
5) Jafnframt verði búnaðarsamböndum
falið að kanna, hverju á sínu svæði,
ástand í súgþurrkunarmálum og gera til-
lögur til úrbóta, þar sem ástæða er til.
Greinargerð:
Það mun samdóma álit flestra, er til þekkja,
að bætt heyrverkun sé mjög áríðandi til
hagsbóta fyrir landbúnaðinn. Það er skoðun
þingsins, að vönduð súgþurrkun geti þar
miklu góðu komið til leiðar. En sú fram-
kvæmd er nokkuð fjárfrek í stofnkostnaði, en
ætti hins vegar að geta skilað sér fljótt í betra
fóðri og minni fóðurbætiskaupum á stuttum
tíma.
Veitturhefurverið nokkuð góðurstyrkurtil
súgþurrkunar í gegnum jarðræktarlög, en
reynslan sýnir þó, að alltof fáir bændur hafa
notfærtsér þennan möguleikatilfullkomnari
framkvæmda.
Um leið og farið er fram á könnun á útveg-
un fjármagns til þessara nauðsynlegu fram-
kvæmda, telur þingið rétt að minna á þá
staðreynd, að rafmagn, sem notað ertil súg-
þurrkunar, er yfirleitt afgangsorka yfir
sumarmánuðina.
Þá minnirþingið einnig á þástaðreynd, að
víða um sveitir eru ennþá einfasalínur, sem
tæpast bera þá orku, er notendur óska að fá,
og því mikil nauðsyn á að hefja nú þegar
mikið átak í því að koma upp þriggjafasta
raflínum með nægri flutningsgetu.“
228
FREYR