Freyr - 01.08.1991, Blaðsíða 20

584 FREYR
15.-16.’91
and Finishing Pig“ (eftir Peter R.
English og samstarfsmenn, Farm-
ing Press, Ipswich, UK, 1988), bls.
70-73 og hljóða þannig í lauslegri
þýðingu:
„Ýmislegt bendir til að eftir því
sem svínstofnar eru kynbœttir að
meiri og hraðari vöðvavexti hafi
kjötgœðum farið aftur.“ (bls. 70).
„Það hefur um alllangt skeið ver-
ið talið mikilvœgt markmið í svína-
kynbótum að auka vöðvahlutfall
og vöðvavöxt. Kynbætur að þessu
marki hafa skilað miklum árangri.
Þau gögn sem fyrir liggja sýna að
fita í svínaskrokkum hefur minnk-
að jafnt og þétt á undanförnum
árum. Nú eru menn farnir að velta
þvífyrir sérhve langt eigi að ganga í
þessa átt. Þeir aðilar sem vinna
svínakjöt og neytendur þess eru
farnir að hafa áhyggjur af vanda-
málum sem tengjast mjög mögru
svínakjöti. Gallar sem taldir eru
tengjast mjög mögru kjöti eru með-
al annars þeir að bakfitan verði
mjúk og slyttisleg, skrokkarnir
stirðni ekki nógu vel eftir slátrun og
erfiðara verði að stykkja þá og
sneiða kjötið, bakfitulög flysjist
hvert frá öðru og fita og vöðvar í
baki hangi illa hvert við annað,
fitudreifingin sé óásjáleg, beikon
rýrni meira við verkun en áður,og
matreitt svínakjöt sé ekki nógu
mjúkt og safaríkt en verði þurrt og
bragðlaust." (bls. 71-72).
„Sú afturför í gœðum fitunnar
sem um er rœtt virðist því tengjast
mögrum svínum, hvort sem meg-
urðin er eðlislœg eða hún stafar af
fóðrun eða fóðri. Því virðast vera
sett ákveðin mörk hve langt má
ganga í þá átt að minnka bakfituna
á svínunum með kynbótum. Vera
má að nú þegar sé komið að þess-
um mörkum í Bretlandi. “ (bls. 73).
Önnur tilvitnun um bragðgæði
svínakjöts er frá Noregi (Torgeir
Lund 1989, „Gris í Norge mot ár
2000“, Gris í ’90, Stavanger 3. og4.
november 1989) og hljóðar þannig
í lauslegri þýðingu:
„Stöðugt fjölgar þeim mat-
reiðslufyrirtœkjum og fróðum
áhugamönnum um eldamennsku
sem telja að gœði norska gríssins
séu orðin þannig að kjötið sé
bragðlaust, seigt, magurt og þurrt,
það sé osjálegt á litinn og úr því
renni vökvi við steikiagu. “
Priðja tilvitnunin er grein í tíma-
ritinu „Norden Nord-Norges land-
brukstidskrift" (nr. 13, 1990, bls.
13). í þessari grein. „Gris fra
Kanada til norsk avl“, kemur fram
að Norðmenn gera sér vonir um að
kjöt af norskum grísum verði safa-
ríkara og fleiri grísir fáist úr hverju
goti með því að flytja úrvalssvín frá
Kanada. Þannig hljóðar þessi áð-
urnefnda grein í íslenskri þýðingu:
„A þessu ári verða flutt inn
úrvalssvín af kynjunum Duroc og
Yorkshire til Noregs. Landbúnað-
arráðuneytið hefur veitt Svínarœkt-
arfélagi Noregs innflutningsleyfi en
gerir þœr kröfur að innfluttu svínin
verði í sóttkví allt þar til þeim verði
slátrað. Það verða fyrst og fremst
„barnabörn“ innfluttu svínanna
sem verða notuð til blendingsrœkt-
ar í Noregi.
Það er þörf fyrir kanadísku
svínin til þess að fá nýtt blóð inn í
norsku stofnana af Yorkshire og
Duroc. Eftir að norsk svínarœkt
breyttist í það horf að framleiðslan
byggðist œ meira á blendingsrækt
milli ýmissa svínakynja hefur þörf-
infyrir innflutt úrvalsdýr aukist ört.
Nú eru svofá dýr til af Yorkshire og
Duroc kynjunum að erfitt er að
stunda virkar kynbœtur innan
þeirra. Þar að auki þarf að fá inn
óskyld dýr til að fyrirbyggja skyld-
leikarœkt í norsku stofnunum. í
Kanada eru margir svínasjúkdóm-
ar sem ekki hafa borist til Noregs.
Þess vegna eru sett mjög ströng
skilyrði um innflutning þaðan.
Svínin sem koma frá Kanada verða
flutt beint í sóttkvíarbú sem verður
langt frá öðrum svínabúum. Það
verður ekki fyrr en afkvæmi inn-
fluttu svínanna eignast afkvæmi,
þ.e. þegar „barnabörn" innfluttu
svínanna fæðast, sem hœgt verður
að taka svín út úr sóttkvíarbúinu til
að kynbœta norsku stofnana.
Kostir blendingsræktar eru þeir
að blendingar eignast um einum
grís fleira í goti en hreinræktuð
norsk landsvín. Það gerir það að
verkum að framleiðsla á smágrís-
um til sölu skilar mun meiri arði
þegar blendingrœkt er notuð.
Duroc svínin geta gert það að
verkum að kjötið af norskum
grísum verði safaríkara og auk þess
fleiri grísirfáist úr hverju goti. Enn
er þó notkun þessa kyns eingöngu á
tilraunastigi. “
Fjórða tilvitnunin um bragðgæði
svínakjötsins er frá Svíþjóð (And-
ers Karlsson og Ann-Charlotte
Sjöblom 1990, „Intramuskular
fetthalt - köttkvalitets- och avels-
aspektar“, 1990 árs Svinavelskon-
gerens, 7-9 februari 1990):
„Neytendur haldaþvíoftfram að
sænskt svínakjöt sé þurrt og bragð-
laust. Skýringin á þessu getur m.a.
verið sú að vöðvar í svínakjöti eru
orðnir fitulitlir, en fitan í vöðvan-
um er talin eiga mikinn þátt íþví að
gera kjötið bragðgott og safaríkt. “
Fitumál
Eins og áður hefur komið fram
sýna niðurstöður rannsóknaverk-
efnisins frá árunum 1980-1983 að
íslenskir sláturgrísir voru mjög
feitir miðað við þau svínakyn, sem
kynbætt hafa verið í áratugi á kyn-
bótabúum og afkvæmarannsókna-
stöðvum í nágrannalöndum okkar.
Aðurnefndar rannsóknir sýndu
ennfremur mikinn breytileika í
fitumagni og vaxtarhraða innan ís-
lenska svínastofnsins. Arfgengi
fitumagnsins er hátt eða á bilinu
0,5-0,6 í erlendum rannsóknum,
þess vegna er auðvelt að draga úr
fitunni með ströngu úrvali undan-
eldisdýra. Allt frá árinu 1984 hefur
verið lögð mikil áhersla á að koma
til móts við kröfur neytenda um
fituminna og bragðgott svínakjöt.
Þetta hefur tekist að mestu leyti
þar sem nú telst til undantekninga
að neytendur kvarti undan of mik-
illi fitu í íslensku svínakjöti.
Aðurnefnd neytendakönnun frá
árinu 1989 staðfestir þessa fullyrð-