Freyr - 01.11.1993, Blaðsíða 23

21.’93
FREYR 779
Prótein í mjólk
Síðari hluti
Jón Viðar Jónmundsson
í þessari síðari grein verður vikið að nokkrum atriðum í tengslum við efnamagn mjólkur
með hliðsjón af skrifum í danska Jersey blaðinu. Mikið að efninu eru skrif um þá
möguleika sem fyrir hendi eru í sambandi við rœktunarstarf.
Eins og nefnt var í fyrri greininni
ætla dönsku Jerseyræktendurnir
sér þar aögera stóra hluti, sem þeir
efast ekki um aö þeim muni heppn-
ast í ljósi árangursríks starfs síö-
ustu áratuga. Þeir gera sér einnig
ljóst aö þar er ekki verið aö tjalda
til einnar nætur. þvf að árangur af
því starfi í framleiðslunni mun ekki
koma fram á umtalsverðan hátt
fyrr en á árabilinu 2005-2010. Hér
verður hins vegar ekki fjallað um
þessa hlið málsins. Möguleika
ræktunarstarfsins í sambandi við
aö breyta efnasamsetningu
mjólkur hef ég oft áður rætt og þar
hefur hér á landi verið mótuð skýr
stefna sem ætla má að sé í fullu
samræmi við væntanlega þróun
næstu ára. Þess ma raunar geta að í
greinum eftir framleiðendur í
Jerseyblaðinu kemur fram að þeir
vildu gjarnan hafa skýrari svör frá
dönskum mjólkuriðnaði um
hvernig mjólk hann óskar að fá í
framtíðinni. skýrari svör en hann
veitir. Það er víst afstaða sem vel er
þekkt hér á landi gagnvart íslensk-
unt mjólkuriðnaði.
Oft hefur verið fjallað unt allná-
ið samband tveggja verðmætustu
efnaflokka mjólkurinnar. próteins
og fitu. Þetta lýsir sér í því að
aukning eða minnkun í öðru hvoru
efninu fylgir að öðru jöfnu nokkuð
hliöstæð breyting í hinurn efna-
flokknum. Þetta santband er þó
langt í frá að vera mjög fastbundið
þannig að breytileiki umhverfis hið
almenna samband er mikill. Til að
kanna þetta ögn nánar tók ég nteð-
Jón Vióar Jónnumdsson.
altalstölur 620 búa úr skýrsluhaldi
nautgriparæktarfélaganna fyrir
síðustu 12 mánuði eins og þau voru
við uppgjör í lok júní 1993. Astæð-
an fyrir því að ekki eru fleiri bú
með er að allmörg bú áttu óskilað
skýrslu síðasta mánaðar og örfá bú
finnast sem ekki nýta sér þjónustu
Rannsóknarstofu mjólkuriðnaðar-
ins í efnamælingum, þó að þeim
fari samt alltaf fækkandi. Þegar
sett er upp samband fitu % og
prótein % fékkst á grunni þessara
talna eftirfarandi samband sem
sýnt er á mynd 1. Dreifingin í
gildum umhverfis línuna er gífur-
lega mikil. Meðaltöl spanna það
bil sem á myndinni er sýnt eða frá
3,15-3,80 fyrir próteinprósenta og
3,60-4,70 fyrir fituprósentu. Rétt
er að benda á að ef sett er upp
tilsvarandi samband á milli prótein
% og fitu % í mjólk hjá einstökum
kúm mundi fást annað samband
þar sent línan væri brattari. þ.e.
efnahlutfallið er sterkar tengt sam-
an.
Sambund fitu og próteins i mjólk.