Freyr - 15.02.1994, Blaðsíða 47

Þau ofbeitardæmi sem við blasa
ganga fram af það stórum, og vax-
andi, hópi fólks að víst er að umræð-
an um hrossabeitarmálin er aðeins
rétt að byrja. Að því er hagsmuni
ykkar varðar er sjálf ímynd hesta-
mennskunnar að veði, auk þess sem
land er allt of víða að ganga úr sér. I
ljósi þessa væru kærkomnar upplýs-
ingar um það hvað Félag hrossa-
bænda hyggst gera til að tryggja inn-
an sinna vébanda að nýting gangi
hvergi á gæði lands.
I lokin læt ég svo fylgja „ellefta
boðorðið" sem aðstoðarforstjóri
bandarísku landgræðslunnar setti
fram á fundi í Jerúsalem 1939. Hann
var þar að fjalla um áhrif rangrar
landnýtingar á jarðvegseyðingu og
rakti dæmi um það hvernig helstu
menningarríki heims hafa orðið
jarðvegseyðingunni að bráð í ald-
anna rás:
„Erfa skalt þú hina helgu jörð sem
dyggur þjónn og gæta auðæfa henn-
ar og frjósemi frá kynslóð til kyn-
slóðar. Þú skalt forða ræktarlöndum
þínum frá landbroti, kvikum vötn-
um þínum frá þornun, skógum þín-
um frá eyðingu og ásum þínum frá
ofbeit hjarða þinna, svo að niðjar
þínir megi lifa við gnótt um aldir
alda. Förlist einhverjum við þessa
gæslu landsins mun sú jörð er áður
bar ávöxt verða ófrjóir melar og
hrjóstug gil og niðjar þínir lifa við
| MOLflR
Farsóttahœtta við
brottnóm landamœra-
vörslu
Svínafár, garnaveiki og aðrir ógn-
vænlegir sjúkdómar eru á næsta leiti
í tengslum við aðild að EB. Það er
skoðun sænska yfirdýralæknisins
Torsten Mörner, að því er blaðið
Land hermir.
Mörner hefur í blaðagreinum lýst
því hvað kann að verða ef landa-
mærin verða opnuð. Einkum sé villt-
um dýrum í Svíþjóð hætt, en
sjúkdómar geti borist frá þeim í
búfé.
Svínafár er nú víða í Evrópu, bæði
í tömdum svínum og villtum, og þær
er meðal skæðustu sjúkdóma í
örbirgð ellegar hverfa af ásjónu jarð-
ar.““
Undir þetta bréf ritaði greinarhöf-
undur fyrir hönd Landgræðslunnar
með ósk um gott samstarf.
Það skal áréttað hve mikilvægt
það er að öflugt fræðslustarf um
leiðir til að vernda og bæta hrossa-
haga sé stundað innan raða hesta-
manna. Viðræður eru í gangi við
Félag hrossabænda um þau mál með
það að leiðarljósi að tryggja að
hrossabeit gangi hvergi á landsins
gæði.
Vilji Landssambands hesta-
mannafélaga í þeim efnum kom ber-
lega fram í ályktun sem samþykkt
var á aðalfundi þess sl. sumar:
„44. þing L.h. felur stjórn L.h. að
beita sér fyrir umræðum og mark-
vissri fræðslu um leiðir til að tryggja
að hestamennska sé stunduð í fullri
sátt við landið. Þá beinir þingið þeim
tilmælum til félagsmanna allra
hestamannafélaga að virða í hví-
vetna hið viðkvæma íslenska nátt-
úrufar“.
Eftirfarandi greinargerð fylgdi til-
lögunni:
„Því er beint til hestamanna að
þeir gefi hvergi tilefni til ásakana um
landníðslu. Talið er að hrossum hafi
fjölgað um 46% á síðustu 9 árum, án
efa umfram þarfir markaðarins.
Ábendingar og ummerki um beitar-
svínum. Villisvín frá Evrópu gætu
flutt þennan sjúkdóm til Svíþjóðar
og engar hömlur eru á innflutningi
þeirra í reglugerðum EB. Telur
Mörner yfirdýralæknir að farið gæti
svo að einhverjir kynnu að fá áhuga
á að flytja til landsins villisvín sunn-
an úr álfu vegna þess að þau eru
talsvert þyngri en sænsk villisvín.
vandamál, semjafnvel blasa við veg-
farendum, gera það að verkum að
jákvæð ímynd hestamanna er þverr-
andi. Það er því mikið í húfi fyrir
hestamenn að vera í fararbroddi við
að leysa þennan vanda í góðri sam-
vinnu við forsjáraðila gróðurvernd-
armála“.
Nú mætti draga þá ályktun af
þessum skrifum að á milli Land-
græðslunnar og hrossabænda ríki
neikvæður samstarfsandi. Svo er
reyndar alls ekki. Góðar viðræður
eru í gangi um úrbætur og á vegum
Fagráðs í hrossarækt vinna aðilar í
tengslum við gróðurvernd, rann-
sóknir og fræðslu að því að ná tökum
á beitarvandanum. Meðal þess sem
rætt hefur verið um eru auknar rann-
sóknir á hrossabeit og gerð viðmið-
unarkvarða til að meta ástand lands,
sem hver og einn á að eiga auðvelt
með að nota. Einnig er rætt um
úttekt á hrossahögum í vor og að-
stoð við hrossabændur við að skipu-
leggja betur nýtingu lands eftir því
sem við á.
Mikið er í húfi að vel takist til því
að nauðbeit er óafsakanleg hver sem
í hlut á. Allra síst má það henda þá
sem stunda hrossarækt og hesta-
mennsku sér til ánægju að ganga svo
nærri gróðri með beit að stórsjái á
landinu. Vel grónir hrossahagar
bera vott góðri hirðu sem sómi er að.
Garnaveiki, sem getur valdið við-
varandi sýkingu í þörmum eru skæð-
ir nautgripum. Þessi sjúkdómur er
ekki í Svíþjóð en algengur sunnar í
álfunni. Telur Mörner að berklar
geti borist með hjartardýrum frá
Evrópu til Svíþjóðar, fari svo að
auðvelt verði að flytja þau inn.
nLTRLHÐ fl KAFFISTOFUNNI
Varasamir kratadrykkir
Að loknu náttúruverndarþingi
sem haldið var í nóvember sl. efndi
Össur Skarphéðinsson, umhverfis-
ráðherra, til veislu fyrir þingfulltrúa
Kratadrykkina þori ekki að þamba,
það gæti kostað mig Framsóknartrú.
Svo ætla ég líka að keyra um Kamba
og gesti. Meðal þeirra sem veisluna
sátu var Guðmundur Stefánsson í
Hraungerði og orti hann eftirfarandi
vísu við þetta tækifæri: