Freyr - 01.03.1995, Blaðsíða 26
Æðarbúskapur á Vatnsenda
1993
Árni G. Pétursson
Búseta hófst á Vatnsenda 10. maí. Frá mánaða-
mótum til þess tíma hafði verið blíðviðri, sólfar og
hitabylgja hér nyðra, en að kvöldi þess 11. maí var
hiti kominn niður í frostmark. Það sem eftir lifði mán-
aðar var reitingstíð, éljagangur og snjókoma suma
daga, lítill lofthiti, oft undir frostmarki um nœtur og
jafnvel daga. Fór niður í -6° á C um miðnœtti þann
12. maí. 20. maí var eini dagurinn sem lofthiti fór yfir
3° C að degi til.
í júnímánuði fram að Jónsmessu,
að frátöldum þremur dögum, var
kalsatíð, lofthiti 3-5° á C. Fjóra síð-
ustu daga júnímánaðar var 12-15°
hiti, en aðeins 3-6° hiti meirihluta
júlímánaðar.
Fjögur æðarpör voru á vatni
heima við á Vatnsenda daginn sem
ég kom. Þrátt fyrir rustatíð fjölgaði
heimafugli fljótt næstu daga, enda
var þeim strax gefið fóður í trog á
vatnsbakka og á fjóshlaði. Flestir
voru blikar 25 taldir samtímis á
vatni þann 20. maí.
Hin hagstæða tíð í byrjun mán-
aðarins leiddi af sér að varp hófst
með fyrra móti á þessu vori á Mel-
rakkasléttu. En kuldatíð fram eftir
öllu vori gerði að varpi fór hægt að.
Flugvargur var skæður í varp í ár og
dúnnýting því lakari en ætlað var,
og fór illa í úrfelli 25. og 26. júní.
Uppeldi œðarunga
Þann 17. júní voru 19 æðarungar
teknir úr hreiðrum í eyjum og 32 til
viðbótar þann 21.
Reynsla fyrri ára var nú látin
skera úr um allt sem varðaði upp-
eldi, fóður og fóðrun. Ungunum
veitt traust og öryggi, þeir sam-
hæfðir umhverfi og agaðir.
Uppistaða fóðurs var eins og
undanfarin ár seiðafóður, ungafóð-
ur og varpkögglar. Öðru hverju var
til öryggis sáldrað fóðurgeri (B-
vítamíni) og alhliða vítamínblöndu.
Byrjunarfóður unganna var að
jöfnu 2'/2 mm seiðafóður frá Laxá
hf í Krossanesi og Ungi I, byrjunar-
fóður lífkjúklinga frá KEA, fyrstu
vikuna, en þá farið að gefa smáveg-
is af Unga II, vaxtarfóðri lífkjúkl-
inga. En innbyrðis hlutfall seiða- og
kjúklingafóðurs hélst óbreytt.
Við 10 daga aldur var byrjað að
mylja varpköggla með í blönduna.
Gæta verður þess að fara hægt í
allar fóðurbreytingar. Ungi II kom
að fullu inn fyrir Unga I á 6-7 dög-
um og varpköggla þurfti ekki að
mylja (kurla) nema í 3-4 daga.
Hlutföll fóðurgjafar, seiðafóðurs og
lífkjúklingafóðurs héldust 1:1
óbreytt, en varpkögglagjöfin var
aukin jafnt og þétt frá degi til dags
og var komið í sömu hlutföll að
rúmmáli við 3ja vikna aldur eða
2:2:2 seiðafóður, kjúklingafóður og
varpkögglar. Urn það leiti var
byrjað að breyta yfir í 3 V2 mm
seiðafóður.
Frá 4ra vikna aldri var minnkuð
gjöf á Unga II, en aukin jafnt hlut-
fallagjöf á seiðafóðri og varp-
kögglum, 5 vikna 2:1:2 seiðafóður,
Ungi II og varpkögglar; viku síðar
Árni og ungarnir, báturinn Ingi gamli, úlpan og skórnir lians Ágústar Árna. Ljósm.
Eiríkur Þorsteinsson.
114 FREYR - 3. '95