Freyr - 15.10.1998, Qupperneq 8

þegar þær eru búnar að gjóta því að
ef þær byrja ekki að nærast um sól-
arhring eftir gotið þá er mikil hætta
á að þær fari að týna hvolpunum
vegna mjólkurskorts. Ég var með
154 refalæður og mér datt í hug að
prófa þetta þar sem ég hafði heyrt að
þegar hrossasóttin geisaði þá hafi
margir gefið hrossunum AB-mjólk.
Ég byrjaði að gefa þeim þetta um 2-
3 dögum fyrir got og læðumar sleiktu
þetta yfirleitt alltaf upp og ég gaf
þeim þetta þangað til 2-3 dögum
eftir got. Sumar voru jafnvel farnar
að bíða eftir þessu á morgnana. Mér
fannst þetta skipta máli því að þær
átu oft ekki fóðrið sem ég var að
gefa en tóku mjólkina í staðinn. Ég
tel að þetta hafi haft talsverð áhrif á
hversu vel hvolpamir héldu lífi.
Hvenær færirðu fullorðnu
dýrin frá?
Eftir 7-8 vikur eru læðurnar teknar
frá hvolpunum. Svo er hvolpunum
deilt út tveimur og tveimur nokkrum
dögum síðar. Þar gildir það sama um
mink og ref.
Hvernig velurðu ásetnings-
dýr?
Nú vel ég þau með aðstoð dansks
tölvuforrits sem er notað bæði fyrir
mink og ref og er mjög þægilegt að
vinna með. Þegar fer að hausta byrja
ég á því að vigta dýrin. Þá er hvert
dýr búið að fá sérstakt kort þar sem
búið er að reikna út frjósemiseink-
unn. Þegar búið er að vigta og flokka
eru niðurstöðumar settar inn í tölv-
una og henni gefnar vissar forsendur
fyrir hvem lið. Síðan reiknar hún út
hver bestu dýrin eru þannig að ef
mig vantar 200 læður bið ég bara
um 200 bestu læðumar. Maður fer
reyndar ekki alveg bókstaflega eftir
þeim niðurstöðum.
Verkarðu skinnin sjálfur?
Já. Ef ég sendi skinnin í burtu til
verkunar þá kostar það 180 krónur
fyrir hvert minkaskinn og um 400-
500 krónur fyrir refaskinn. Ég held
að við það að gera þetta sjálfur hafi
Skarphéðiim með nokkur falleg og fullverkuð skinn.
ég náð þessum kostnaði niður um
helming.
Hvar eru skinnin seld?
Við sendum öll skinnin til Dan-
merkur, einfaldlega vegna þess að
Danir eru fremstir í minkaræktinni.
Það er að vísu hægt að senda þau til
Finnlands og einhverjir hafa gert
það. Við sækjum hins vegar ýmsa
þekkingu til Danmerkur og mér finnst
alveg sjálfsagt að senda skinnin
þangað.
Hvað mætti gera til að bæta
stöðu loðdýraræktarinnar hér
á landi?
Það var veitt mikil aðstoð við þetta á
sínum tíma þegar verið var að koma
búgreininni á fót. Það þyrfti að
framleiða stærri skinn. Það er margt
sem er hægt að bæta á búunum og
þá mætti helst tæknivæða meira
þannig að menn hefðu meiri tíma til
að sinna dýrunum. Menn hafa verið
að vinna allt meira og minna í hönd-
unum og hafa ekki haft tíma til að
sinna dýrunum sem skyldi. Við er-
um t.d. að framleiða minni skinn
heldur en Danir og ég tel ástæðuna
vera þá að við sinnum dýrunum ekki
nógu vel. Það skiptir miklu máli að
dýrin vaxi hratt yfir sumarmánuðina
því að menn fá borgað fyrir stærðina
á skinnunum. Það skiptir máli að
dýrin éti eins mikið og þau geta og
þannig fáum við stærri skinn.
HI
8 - Freyr 13/98