Freyr - 15.10.1998, Blaðsíða 14

7 Hvolpar
16.feb 21.feb 26.feb 3.mar 8.mar
Mynd 4. Hvolpar á paraða lœðu árin 1997 og 1998.
100
Ififeb 21.feb 20feb amar arrar
Mynd 5. Lœður sem gutu árið 1997 og 1998.
pöruðum læðum, þessi árin. Sér-
staklega er athyglisvert hve gotpró-
sentan í hópi I er lág eða 40,4% að
jafnaði bæði árin. Athuga þarf sér-
staklega hvað veldur því að læðum-
ar festa ekki fang eða missa fóstrin.
Umræður og ályktanir
Það hefur lengi verið vitað að ákveðn-
ir dagar á pörunartíma loðdýra eru
öðmm betri hvað varðar pöranar-
vilja og frjósemi. Þannig hafa hin
ýmsu lönd, sem framleiða loðskinn,
fundið upp og búið til ákveðna kúrfu
yfir þá daga sem loðdýrin eru frjó-
sömust. Verulegur breytileiki í þess-
um efnum kemur fram á milli landa
(V.A.IIukh, M.Harri og T.Rekilá
1997) þar sem t.d. er best að para
blárefi á Islandi og Noregi um mán-
aðamótin mars/apríl, en í Rússlandi
um miðjan maí, eða einum og hálf-
um mánuði síðar. Eins og áður segir
er talið best að hefja pörun minka í
Skandinavíu dagana 7.-9.mars, eða
stuttu áður en pörunarkúrfan er hæst.
Þessi tveggja ára athugun bendir
eindregið til þess að við eigum að
hefja pörun á minkum 10 dögum
fyrr en á hinum Norðurlöndum og
e.t.v. tveimur til þremur dögum fyrr
en það, ef við eigum að hefja
pörunina áður en toppi kúrfunnar er
náð. Þessar fyrstu niðurstöður ber að
taka með mikilli varúð þar sem vitað
er að mæld birta í skammdeginu er
mjög mismunandi. Birtumagnið á
þessum árstíma breytist oft það mik-
ið að munar tug eða tugum prósenta
og getur því haft áhrif á pörunina,
eins og margir minkabændur kann-
ast við. Einnig er hættulegt að byrja
pörun of snemma, ef marka má
þessar frumathugun og ættu minka-
bændur að fara sér hægt í þeim
efnum. Miklar líkur eru þó fyrir því
að óhætt sé að færa pörunina fram til
1. mars og styður skýrsluhald loð-
dýrabænda sl. tíu árin það.
Ekki ætti þó að færa pömnina
meira fram en sem nema tveimur til
þremur dögum á milli ára þar sem
birtan í húsunum skiptir miklu máli
(E.E.E.1997). Samanburður eða
fylgni á milli birtu og pörunar er
ekki tekin fyrir að þessu sinni, eins
og áður hefur komið fram, og bíður
því frekari gagnasöfnunar.
Heimildaskrá
Allan Olaufsson 1979. Minkuppfödring,
Sveriges Pelsdjursuppfödares Riksför-
bund.
Browness 1957. Ljusets inverkan pá mink-
ens forplantning.Váre Palsdjur, 28, 3,
45-47.
Einar E. Einarsson 1997. Ahrif fyrstu pör-
unar á árangur í pörun minka, Búvís-
indadeild III, Bændaskólinn Hvanneyri.
Siguijón Bláfeld 1997. Ráðunaurafunfur
BÍ. og Rala 1997.
Steen Möller 1996. Virkningen af lys til
mink. Indlæg ved kursus I Pelsdyrpro-
duktion og -avl, Tune Landboskole
1996.
V. A. Ilukha, M. Harri og T. Rekila. Re-
productiv succes of farmed blue foxes,
J. Anim. Breed. Genet.114 (1997),465-
474.
14-Freyr 13/98