Freyr - 15.12.2000, Qupperneq 5
Heyskapur á Egilsstöðum á Völlum um 1938. Á slátturvélinni situr Sveinn
Jónsson bóndi á Egilsstöðum, framan við hestana sést í Asdísi, dóttur hans, til
hœgri við hana er hvítklœdd kona með hrífu, Helga Vigfúsdóttir, kaupakona,
þá Jón Einarsson, tengdafaðir Sveins, Ingimar þá 10 ára, Sigurður Melan,
vinnumaður, Jón Egill, sonur Sveins, og á rakstrarvélinni situr Ludvig Han-
sen, vinnumaður, frá Borgundarhólmi.
Og þið hellið ykkur þá út í að
stœkka búið?
Búið var nú töluvert stórt þegar
við bræður gengum inn í það, en
það var stækkað mikið eftir það.
Mest vorum við með um 60 mjólk-
urkýr, yfir 200 naut í uppeldi til
kjötframleiðslu, talsvert af svínum
og um 200 fjár, en féð var miklu
fleira fyrr. Auk þess stunduðum við
töluverða komrækt á tímabili.
Dráttarhross voru ekki mörg eftir
ég fór að búa því að þeim var fækk-
að mikið eftir að hætt var að brúka
þau við búskapinn. Áður en drátt-
arvélamar komu vom alltaf margir
dráttarhestar í fastri brúkun á bú-
inu en auk þess átti faðir minn
nokkur ágæt reiðhross. Á tímabili
eftir tilkomu bfla hvarf almennur
áhugi á reiðhrossum og þá sást
varla ríðandi maður á Héraði. Þeir
einu sem sáust ríðandi á þessum
tíma í kringum Egilsstaði voru Pét-
ur frændi minn á Egilsstöðum, sem
var landsþekktur hestamaður, og
Sigríður föðursystir mín, símstjóri
á Egilsstöðum, hún átti alltaf hest
og reið út. Ég fékk að halda nokkr-
um hestum eftir þegar þeim var
fækkað, m.a tryppi sem ég tamdi
eftir að ég kom heim frá Bandaríkj-
unum og reið út eins og ég hafði
gert áður en ég fór út til náms.
Árið 1952 var síðan fyrir tilstuðl-
an Péturs stofnað hestamannafé-
lagið Freyfaxi og fór þá að færast
líf í hestamennskuna á Fljótsdals-
héraði á ný.
Um þetta leyti gátu
menn stœkkað búin eins og
þeir vildu og þið tókuð
tœknina f þjónustu ykkar.
Manstu eftir einhverjum
sérstökum framförum sem
þér þótti breyta miklu jyrir
ykkur?
Þetta kom nokkuð smám
saman, t.d.um 1960 voru
byggðir tveir 12 metra háir
votheystumar til viðbótar
einum sem var fyrir og um
sama leyti fengum við
svokallaðan sláttukóng,
sem sló, saxaði og blés
heyinu upp á vagn eða bfl,
eða saxaði forþurrkað hey
úr múgum til votheysgerð-
ar. Það náðust þama mikil
afköst við heyskapinn,
miðað við það sem gerðist
á þeim tíma. I tumana var
síðan komið fyrir búnaði,
sem losaði og blés vothey-
inu niður úr turnunum svo
hægt var að aka því fram á
fóðurgang án þess varla að
snerta það. Einnig um svipað leyti
var sett upp í fjósinu fyrsta Alfa-
Laval rörmjaltakerfið á íslandi og
sérsmíðaður fyrir okkur í Silkeborg
í Danmörku 2000 lítra kælitankur
sem komið var fyrir á pallbfl (pick-
up) sem hægt var að bakka inn í
mjólkurhúsið og mjólka beint í
hann, og síðan var honum ekið upp
í mjólkurbú og dælt úr honum þar.
Jafnframt var settur í fjósið rimla-
flór með rafmagnsflórsköfum, en
allt þetta létti mikið og sparaði
vinnu.
Kennari á Hvanneyri
Svo ákveður þú að bregða búi,
hvenœr var það?
Ég hætti að búa í árslok 1985 og
seldi síðan Jóni bróður mínum og
Gunnari syni hans, hlut minn í bú-
inu skömmu seinna. Þá ræð ég mig
hingað að Hvanneyri sem kennara í
búfjárrækt. Eitt af því sem mér var
falið var að byggja upp valfag í
hrossarækt, en hér var ekki kennd
nein hrossarækt sem sérstakt fag
Ingimar á Glanna og Guðrún Gunnarsdóttir,
kona hans, á Rökkva.
FREYR 13-14/2000 - 5