Freyr - 01.08.2003, Page 11

Nærmyndir af sveppum í körfunum. Séu óhreinindi sett i körfuna með sveppunum dreifast þau á aðra sveppi og þvi
ermun meiri vinna að hreinsa sveppina þegar heim er komið. Mynd: G.G.E.
ins. Þá hafa flestar tegundir, sem
mynda svepprót með skógartrjám,
safnað nægri orku og bíða réttra
aðstæðna til að mynda aldin. Oft
virðist það vera vætan sem skiptir
máli því að nokkrum dögum eftir
rigningu stinga ungir sveppir upp
kollinum og ná fullri stærð á
nokkrum dögum.
Það er reyndar misjafnt eftir
landshlutum hvaða tegundir mat-
sveppa má fmna í nægu magni til
að það taki því að safna þeim.
Kúalubbi (Leccinum scabrum)
sem vex með birki og fjalldrapa,
furusveppur (Suillus luteus) með
furum, og lerkisveppur (Suillus
grevillei) með lerki eru pípu-
sveppir sem vaxa um allt land.
Kantarella (Cantharellus cibarius)
vex í skógum aðallega á Vest-
ijörðum og Vesturlandi en það
gerir gulbroddi (Hydnum repand-
um) einnig en vex auk þess á
Norðurlandi eystra. Kóngssvepp-
ur (Boletus edulis) vex hér og þar
um allt land en líklega er hvað
mest af honum í skógum á Vestur-
landi.
Það má búast við töluverðum
maðki í kúalubba þannig að það
borgar sig aðeins að tína komunga
sveppi sem enn em harðir við-
komu. Ungir lerkisveppir eru það
smáir að það er tímafrekt að
hreinsa þá en hins vegar eru lerki-
teigar það víða að gera má ráð fyr-
ir að á Norður- og Austurlandi sé
lerkisveppur sú tegund matsveppa
sem hvað auðveldast sé að nálg-
ast. A Vesturlandi er líklega að
fmna hvað fjölbreyttast úrval mat-
sveppa.
Matsveppir em ýmist tíndir og
snæddir strax eða verkaðir til
geymslu og þá oftast ífystir eða
þurrkaðir. Það hefur ekki verið
hægt að kaupa villta íslenska
sveppi í verslunum og verða þeir
sem vilja njóta þeirra allt árið að
safna forða af þeim sveppum sem
þeir vilja neyta. Þar sem sveppi
þarf helst að verka strax eftir tínslu
þá er æskilegt að geta gert það ná-
lægt þeim stað sem þeir em tíndir.
Verkaða sveppi er svo tiltölulega
auðvelt að flytja með sér. Villtir
sveppir eru munaðarvara og er oft
hampað á matseðlum veitingahúsa
enda gefa þeir bæði bragð og áferð
þeim réttum sem þeir em notaðir í.
Skógarteigar bænda em óðum að
Lerkisveppir eru hreinsaðir með því að skrapa utan af stafnum og skera
neðan af honum þar til bjartur gulur litur birtist í sárinu og síðan er annað
hvort strokið af hattinum með rökum klút eða brúna himnan rifin afog þar
með fjarlægt slím sem er i yfirborði hennar. í minnstu skálinni eru minnstu
sveppirnir og í annarri má sjá afskurðurinn. Mynd: G.G.E.
Freyr 6/2003 - 11 |