Litli Bergþór - 01.06.1993, Side 21
Þar sem svarra þrenning býr,
þrífst ei nokkur friður.
Blessun Guðs á burtu flýr,
bölvun rignir niður.
Kenning mín er sú aö^lsktJpstótsftOTníngarnir hafi
ekki verið tímabærir og síður en svo nauðsynlegir.
Gat Hannes ekki keypt jörðina og byggt upp húsin á
eigin spýtur á tiltölulega ódýran hátt eftir
flutningana? Jú og hann bjó meira að segja ágætu
búi þar með biskupsstörfunum. Hefði Hannes lagt
aðaláhersluna á að fá peninga til uppbyggingar í
Skálholti en ekki brottflutning embættisins er ég viss
um að nánasarleg framlög ríkisins hefðu þó dugað
til þess að fleyta biskupsstólnum yfir verstu árin og
tryggja sess hans í landinu.
Þessi skoðun mín er líklega þvert á ríkjandi álit
sagnfræðinga en ég vona að hugmyndir mínar verði
skoðaðar og teknar til greina þegar talað er um
hvers vegna biskupsetur var flutt frá Skálholti til
Reykjavíkur.
Að lokum má geta þess að eftir rúmlega 200 ár er
Skálholt orðið biskupssetur á ný með aðsetri
vígslubiskups Sunnlendinga, Jónasi Gíslasyni.
Heimildir:
Bergsteinn Jónsson: íslandssaga til okkar daga.
Reykja vík: Sögufélagið 1991. (Bls. 235-253).
Gísli Gunnarsson: Voru móðuharðindin af
mannavöldum? Skaftáreldar 1783-84. Reykjavík:
Mál og menning 1984. (Bls. 235-242).
Gísli Magnússon: Sala Hólastólsjarða í Skagafirði
1802. Skagfirðingabók V árg. 1970. (Bls. 95-110).
Hannes Finnsson: Mannfækkun af hallærum.
Almenna Bókafélagið. Reykjavík 1970.
Janus Jónsson: Saga latínuskólanna á íslandi til
Þegar ég heyrði að í Skálholti vœru þrír
prestar, rifjaðis upp fyrir mér gömui vísa
vestan af Fellsströnd, sem ég veit ekki
hver orti. Hún er svona öfugmœlavísa
um Skálholtsprestana.
1846.
Tímarit hins íslenska bókmenntafélags
1893. 14 árg. ( Bls. 35-45)
Jóhannes Sigfússon: Um flutning
latínuskólanna til Reykjavtkur og
tildrögin til þess. Iðunn 1928.
(Bls.179-195).
Jón Helgason: Hannes Finnsson biskup í
Skálholti. Reykjavík: Hið fslenzka bókmenntafjelag
1936.
Jónas Gíslason: Kirkjuleg yfirstjórn á íslandi flytzt
til Reykjavfkur. Reykjavík miðstöð þjóðlífs. Safn til
sögu Reykjavíkur 1978. (Bls. 62-78).
Magnús Jónsson: Skrúðganga Skálholtsbiskupa.
Skálholtshátíðin 1956. Ritsjóri Sveinn Vfkingur.
Bókaútgáfan Hamar 1958. (Bls. 139-194).
Sigurður Kristinsson: Hvers vegna var
biskupssetur flutt frá Skálholti til Reykjavíkur?
Árnesingur. 1. árg. 1990. (Bls. 43-54).
Tímarit hins íslenska bókmenntafélags 1893. (Sjá
Janus Jónsson).
Þorkell Jóhannesson: Saga íslendinga Tímabilið
1701-1770. Menntamálaráð og Þjóðvinafélagið.
Reykjavík 1943. (Bls. 341-352, 505-511).
Þorkell Jóhannesson: Saga íslendinga. Tímabilið
1770-1830. Upplýsingaöldin. Menntamálaráð og
Þjóðvinafélagið. Reykjavík 1950. (Bls. 137-165).
Litli - Bergþór 21