Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1932, Page 94
74
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
lands er fullnaðar nám vildu stunda hér
vestra. Right Hon. W. L. McKenzie
King sem þá var stjórnar formaður tók
þessu vel, en tími vanst ekki á Canada
þinginu 1930 til að koma þessu í fram-
kvæmd. En áður en þing það var leyst
upp lýsti Mr. King yfir því í þinginu, að
ef hann yrði endurkosinn, því, kosningar
stóðu þá fyrir dyrum eins og þið munið,
þá skyldi hann minnast hins merkilega
atburður í stjórnmálasögu Islands, sem
þá var verið að minnast, á verulegan
hátt. Hið sama gerði leiðtogi aðal and-
stæðinga flokksins í þinginu, Hon. R. B.
Bennett.
Svo féll King-stjórnin. En Bennett
komst til valda. En framkvæmdir þess-
ara loforða urðu oss vonbrigði. Veittir
voru á þinginu aðeins $2500 sem minn-
ingargjöf. Fyrirspurn var svo gerð til
Heimfararnefndarinnar um það, hvern-
ig að þessu fé skyldi varið. Nefndin
kom sér saman um að þiggja ekki þessa
viðurkenningu. Á síðastliðnu sumri kom
svo stjórnarformaðurinn, Hon. R. B.
Bennett hingað til borgarinnar og átt-
um við tal við hann fjórir úr Heim-
fararnefndinni. hr. Á. P. Jóhannsson, Dr.
Rögnvaldur Pétursson, hr. Árni Eggerts-
son og J. J. Bíldfell. Við bentum hon-
um á, að í boði hans lægi lítilsvirðing,
gagnvart hinni íslenzku þjóð, og Islend-
ingum hér og að það væri heldur eng-
inn sómi fyrir Canadamenn og þess
vegna gætum við ekki þegið boðið. Um
málið var talað allmikið frá ýmsum
hliðum og virtist skilningur forsætisráð-
herrans skýrast allmikið við þær um-
ræður og að skilnaði lofaðist hann til að
taka málið til yfirvegunar aftur en litla
von taldi hann á að veiting þessi fengist
sökum peninga eklunnar sem á væri,
nema að hún væri lögð fyrir þingið sem
óafgreitt bindandi loforð, en til þess, að
það væri hægt, sagðist hann þurfa á
umsögn og aðstoð Mr. Kings að halda.
Mr. King var svo á ferð hér í bæ í
síðastliðnum mánuði, og áttu þá þessir
BÖmu menn — ásamt dr. J. T. Thorson,
K. C., og dr. B. J. Brandson, —
tal við hann um málið og lofaði hann
málinu sínu fullu fylgi. 1 þessu sambandi
er mér ljúft að geta þess, að hr. Marino
Hannesson lögfr., hefir stutt þetta mál,
bæði með persónulegu samtali við stjórn-
arformanninn, og með því að skrifa á-
gæta skýringu á málinu til hans, og
leiðandi þingmanna úr vesturfylkjunum.
Þannig stendur mál þetta nú ,og er
vonandi að það fái sæmilegri afdrif á
þessu nýbyrjaða starfsári, heldur en það:
fékk á því síðasta.
Eins og yður er kunnugt, þá eru ekki
allfá félög á meðal Vestur-lslendinga, er
vinna og hafa unnið með dygð og at-
orku i sömu átt og Þjóðræknisfélagið,
svo sem lestrarfélög, íþróttafélög, söng-
félög og máske fleiri. Með þakklæti ber
að viðurkenna og þakka þá starfsemi
alla. En ekki get eg varist þeirri hugs-
un, að áhrifameiri yrði sú starfsemi, ef
við gætum öll sameinast og stutt hvert
annað í því að þroska það sem fegurst
er í ættararfi vorum.
Nokkurt umtal hefir átt sér stað á
milli Þjóðræknisfélagsins og slíkra fé-
laga. En það er aðeins eitt, sem telur
um 140 félaga, sem gengur inn á þessu
þingi, Iþróttafélagið Fálkarnir, sem vér
bjóðum hjartanlega velkomna. Hin önn-
ur koma væntanlega síðar, því óráð er
að þvinga eða þrýsta neinu félagi til
inngöngu, fyr en meðlimir félaganna
sjálfra eru í fullu samþykki.
Aukalaga-frumvarp verður lagt fyrir
þetta þing, sem ákveður um inntöku
slíkra félaga.
Bókasafnið er eins og þér vitið, geymt
hjá fjármálaritara. Það fer vel um það
í bókaskápum og kössum og slitnar ekk-
ert. Eg sé ekki að neinum gagnlegum
tilgangi verði náð með því að láta safn-
ið liggja þannig ár frá ári ónotað. Þeir
sem gagn og gaman hafa af islenzkum
bókum, smá-týna tölunni. Eg legg til að
sá partur af bókasafni félagsins, sem
hæfur er til útlána, verði opnaður nú
þegar, félögum og öðrum innan bæjar
mönnum til afnota.
Sjóðstoínun. — Eins og mörg ykkar
mun reka minni til, þá var á síðasta
þingi samþykt að stofna rithöfundasjóð.
Var það gert með sérstöku tilliti til
hins vinsæla og víðþekta rithöfundar, J-
Magnúsar Bjarnasonar. Dálítið fé gafst
í sjóðinn þegar í byrjun, og ofurlitið hef-
ir bæzt við á árinu. Það hefði að sjálf-
sögðu orðið mikið meira, ef ekki væri