Vísir - 24.12.1938, Blaðsíða 11

VlSIR
9

4
*
Til skamms tima hefir íslend-
ingurinn ekki dásamað vetur-
inn, snjóbreiður lians og ískrist-
alla. Veturinn hefir verið hon-
um imynd þess, sem var liarð-
ast og geigvænlegast í lífsbar-
áttuni, og það er vetrinum að
kenna, að harátlan fyrir lífinu
varð svo slröng — einnig aðra
tima ársins.
En veturinn hefir verið ís-
lendingum til góðs. Ilann hefir
mótað það, sem er kjarnbest og
sterkast í skapgerð Islendings-
ins. Vefturinn hefir með allþi
sinni nepju, með heljarklóm
sínum i hríðum og höi’kum
skapað liugdjai’fa menn, þolna,
stei-ka og stolla. Veturinn hefir
gert Islendinga að einni þraut-
seigustu og dugmestu þjóð
Norðurálfu, ef rniðað er við að-
stæður og íbúafjölda. Við kunn-
um honum þakkir fyrir.
Hitt er alveg nýtt fyrir okk-
ur Islendinga, að sjá fegurð í
vetrinum — þessum erkifjanda
gróðurmagns og lífs.
Nútima íslendingurinn er
fegurðarþyrstari en forfeður
okkar voru, og það er gott. Það
er sönnun fyrir vakandi menn-
ingarþróun. Og hinn uppvax-
andi Islendingur hefir lært að
skynja og skilja dásemdir vetr-
arins — þær hinar sömu, sem
forfeður okkar óttuðust og liöt-
uðu.
Þegar sólin sldn á hvitar
fannhreiður, á hrimaða kletta
og klakabundna fossa, þegar
hún skín á frostrósir glugganna
eða fjölbreyttar myndir klaka-
kertanna, kemst maður ekld
lijá að unna þessari undx-afeg-
urð. Það er ekki hægt annað.
Hún er að vísu fjarskyld, fegui’ð
sumarsins, en er henni þó engu
siðri í sérkennileik og lieillandi
töfrum.
Við megum ekki heldur
gleyrna næturfegurð vetrarins,
þegar máninn og stjörnurnar
glitra og breiða æfintýrabirtu
yfir hjarnbreiður, yfir kletta-
borgir, þar sem huldufólk bjó
og yfir einmana bændabýli með
burstir og torfþök. Fegurst er
{Lfkíh p.OhSt&LK 'Jószfóo.n,
nóttin, þegar lindrandi norður-
ljós leiftra um endilangan him-
ininn og hálast þar og sindra i
þúsundum tilbrigða. Manni
finst þeir töfrar vera sömu lög-
málum hxindnir og undursam-
legir hljómar; þeir tala til við-
kvæmustu strengja hjartans og
gagntaka mann i vbldugri
hrifning.
Á slíkum stundum er ísland
ótakmarkað i fegurð og töfrum,
og þá elskar maður það. Maður
elskar það eins og fátæka, en
hjartagóða og fórnandi móður.
Þá veit maður, að þetta land
liverfur aldrei úr huga manns,
og að það g'leymist aldrei, livar
sem maðnr er staddur á hnett-
inum.
Aldrei hefir íslensk æska dá-
sanxað töfra vetrai’ins eins og
einmitt nú. Það gex’a vetrar-
íþróttii’nar. Þær hafa rutt sér
braut í liugum og hjörtum ís-
lenskrar æsku, svo að nú leitar
hún í fristundum sínum hátt til
fjalla, eða hún rennir sér á
skautum eftir fagurskygðum is.
Það er vakandi æska.
Þessa lífsglöðu, þróttmiklu
æsku sjáum við svífa á skaut-
um í dansandi mjúkum hreyf-
ingum, stundum eftir hljóðfalli
dillandi hljóma, en stundum
líka í einveru kvöklkyrðarinnar
langt upp til afdala. Við sjáum
jxessa sönxu æsku bruna á skíð-
um ofan af fjallabrúnum og
niður á sléttu, við sjáum hana
renna í djörfum stökkum og
fimlegum svigum niður snar-
bi-attar fjallshlíðarnar. I hverju
stökki er liugdirfska og i hverju
svigi er yndisleg mýkt. Andlits-
svipui’inn er djarfur og augna-
i’áðið stolt og fránt. Hver taug
líkamans er hlaðin af afli og
næmi og skíðamaðurinn er við-
búinn að yfirvinna hverja hættu
sem augað skynjar og að
höndum ber. Snjórinn þyrlast
til alh’a átta í glampandi sól-
skini, ískristallar gliti’a og und-
arlegustu skuggar og ljósbrot
myndast. Það er hrífandi sjón.
íslenskur bóndabær í snjó.
I öðrnm löndum hafa vetrar-
íþróttir víða verið iðkaðar
miklu lengur heldur en hér
heima. Noregur er fyrst og
fremst land vetraríþróttanna og
þaðan liafa flestir frægustu
vetrariþróttamenn jarðarinnar
kornið. Þaðan eru Oskar Mathi-
sen, Sonja Henie og Birgér
Ruud. Norðmenn hafa stundað
sldðagöngur um margra alda
skeið, en ekki fyrst og fremst
sem íþrótt fyi’r en á síðustu ára-
tugum. Þeir stunduðu skíðá-
göngur af hagkvæmum ástæð-
um — af þörf — og vegna þess
að norskt landslag og aði'ir
staðhættir kröfðust þess.
Frá Noregi breiddust skíða-
fei'ðir út um önnur háfjallalönd
álfunnar. Goetlie og Klopstock
voru meðal þeirra, sem fvrst
breiddu vetraríþrótjtir út í
Þýskalandi og vöktu eftirtekt á
þeim. Síðar liéldu vetrariþrótt-
ir sigurför um alla álfuna, og
dálætið á þeim hefir aldrei ver-
ið meira en nú.
Nú streymir æska allra landa
til háfjallalandanna til að
stunda þar vetrariþróttir —
einkum sldðaferðir, þvi að
margar þjóðh’ liafa komið sér
upp tilbúnum skautalilaups-
brautum í heimalandi sínu.
Fegursta og’ eftii’sóttasta
skíðasvæði Norðurálfu eru
Alpafjöllin. —- Óumræðilegur
hrikaleiki þeirra hefir sömu á-
lirif á sldðamanninn og segid-
stálið á járnið. Hann dregur til
sín með óixxótstæðilegu afli.
Þarna uppi í þessum stórbrotixa
heirni háfjallanna brunar sldða-
fólkið með ógurlegum hi’aða
niður sixai'brattar hlíðar — oft
hulið í glitrandi mekld hvirfl-
andi nxjallai’.
Þarna er fagurt. Það er Para-
dis þeirra sem elska liáfjöll og
snjó. Heiðríldr og sólfagrir vetr-
ardagar í Alpafjöllum er eitt af
þvi, senx aldrei glevmist. Diixun-
3
Skíðastökk.