Vísir - 24.12.1938, Qupperneq 13

VÍSIR
11
Hið fegursta á jörðu
cfitík odntopi Co.o.ím..
I.
Eimerd var ungnr bóndi,
karlmannlegur, hár og þrekinn.
Drættirnir kringum munninn
voru allgrófir og gerðu svipinn
hörkulegan. Handleggirnir voru
gildir og sterldegir og víst er
um það, að Eimerd var vel að
manni. Öll verk fóru lionum
hratt og vel úr hendi. Hanna,
konan lians, var nokkuru lægri
vexti, en liún var einnig af góð-
um málmi steypt. Og hún gekk
að hverju verld, ef því var að
skifta, sem karlar. Á virkum
dögum mjólkaði hún kýrnar —
i rjóðri skamt frá liúsinu á.
sumrin, í fjósinu á veturna, á-
valt glöð í lund, raulandi fjTÍr
munni sér. Á sunnudögum var
það Eimerd, sem sat á mjalta-
stólnum. Iíýrnar voru mjólkað-
ar þrívegis dag livern, svo sem
siður var þar í sveit.
Hanna liirti svínin og hún
eldaði matinn. Hún vann öll
verk innan liúss. Hún hakaði
brauðin i bökunarofnsbyrginu.
Smjörgerðin liepnaðist henni
altaf ágætlega. Og þegar rúgur-
inn var þroskaður á ökrunum
geklc hún á eftir Eimerd, sem
sló rúggresið með orfi og ljá, og
Hanna vafði það í bindini og
hlóð þeim upp. Það var sagt um
Eimerd, að hann væri besti
kornsláttumaðurinn í sveitinni,
og það var engum efa bundið,
að engin var Ilönnu hraðhend-
ari við að binda og hlaða. Hún
hafði altaf undan Eimerd.
Þau komu verkinu frá greið-
lega þegar þau unnu saman. En
kæmi það fyrir, að svo mikil
störf væri fyrir liendi, að þau
gæti ekki annað þeim, fengu
þau scr aðstoð dag og dag.
Það fór hið besta á með þeim
Hönnu og Eimerd. En þau voru
barnlaus, þólt þau hefði verið
hjón i fjögur ár. Þeim hafði
ekki orðið að þeirri ósk sinni,
að eignast barn, og einskis ósk-
uðu þau frekara.
Dag nokkurn settisl Hanna
niður og fór að gráta.
„Af hverju ertu að gráta?“
spurði Eimerd.
Hún svaraði honum engu, en
það var auðvell að geta sér til
um hvað það var, sem grátinum
olli.
Eimerd gekk út á akur, og
var ærið niðurlútur og hugsi á
svip. Hann var að liugsa um
það, að grát hafði alt í einu sett
að Hönnu.
Vorið var komið. Sól og hlýir
vindar. Gleði vorsins, hirtan, yl-
urinn — það kom eins og dill-
andi söngur, sem alt i-einu berst
að eyrum og gleður hugann.
Kvöldið köm. Nýr dagur
rann. Boðunardagur Maríu. Og
dagurinn var helgidagur. Og um
hádegisbihð, er þau voru staðin
upp frá máltíð sinni, sagði
Hanna við mann sinn:
„Eimerd, þú mjólkar kýrnar
og hirðir um svínin, geitina og
hestinn. Eg ætla til Ommel“.
„Gott og vel“, sagði Eimerd,
og hann lét sér þetta vel lynda
og var rór og glaður i geði.
Konan skifti um föt og bjóst
til þess að leggja af stað. Hún
steig yfir þröskuldinn. Ilún var
lægri en Eimerd, en hún virtist
há, er liún geklc út og fór hratt.
Frá húsinu var stigur, skamm-
farinn, og er á þjóðveginn kom,
fylgdi liún hjólförunum.
Yfir ökrunum hvelfdist heið-
blár liiminn. Korngresið ljósa á
ökrunum var smám saman að
verða dökkgrænna. Rúgurinn
óx svo liratt, að sjónarmunur
var dag frá degi.
Hanna stytti sér leið, fór yfir
akrana, gekk liratt, og brátt var
hin margtroðna gata, hús og
girðing, langt að baki. Hún fór
um skóglendi — og skógurinn
varð þéttari og þéttari. Fyrir
handan hann var þorpið.
Hún geklc þröngan stíg með-
fram straumhvikum læk, sem
aldrei þagnaði. Hún gekk fram
lijá lygnum í ánni, sem sólin
glitraði á, og hlýr vorblærinn
gáraði. Áfrarri, áfram! Hún
gekk nú hægt, varlega, eftir
viðarbol, sem lagður hafði verið
yfir lækinn, og svo var yfir
smáhrygg að fara og þurran
tskurð og hún var aftur komin'
á þjóðbrautina til Ommel.
Þelta var seinasta dag mars-
mánaðar og það var heitt af
sólu. En um Hönnu var það að
segja, að hún hafði litið í eigin
hug, borið fram spurningu i
helgidómi hugans, en ekki feng-
ið svar. Hún gekk áfram, á ryk-
ugum þjóðveginum, fram hjá
grænum ökrum og hávöxnum
trjám, og lauf þeirra voru enn
grænni en korngresið á ökrun-
um. Áfram, áfram. Til liknar-
staðarins!
Sólin skein á svörtu kápuna
hennar, á fingerða, mjallahvíta
damask-hattinn hennar, sem
var skrýddur isaumuðum fugla-
og drúfnamyndum.
Þannig var hún er hún gekk
eftir þjóðbrautiiniL, ú leið til
líknarstaðarins. En 'i höndum
sínum — módökkum af útivinn-
unni hélt hún á. taJaiabandinu
sínu, færði það til ntilli handa
sér, taldi perlurnar,. þuldi bænir
sínar, bað fyrir sér og sínum,
ákallaði guðs heilögu móður,
leit bænaraugun til hennar,
nefndi nafn henuar, spegil rétt-
lætisins, rós. andans, stjörnu
morgunsins.
Og svo settísf hún meðal
fólksins í litlu, björtu kirkjunni
og lilýddi messu. Og það færð-
ist óumræðileg kyrð yfir liug
hennar og hjarta, er orð hins
ljúfa, hugfangandi lofsöngs
Maríu hljómuðu.
Heilög mær, sem liafði komið
yfir fjöllin, liafði sungið þenna
söng, endur fyrir löingu, í fjar-
lægu landi. Og nú — ef til vill
ekki skilin til fulls — bergmál-
aði hann i mjúku, opn.u hjarta,
sem sló svo ótt og titt þar undir,
sem samanvöfðum höndum var
þrýst að brjósti i heitri bæn.
Hanna sneri laeim á leið. Húm
var farið að siga á og kvöld-
kyrðin var dásamjeg. JRauðgull-
inn máninn lýsti upp hán dökku
ský himinsins. Hann minti á
uppljómaðan glugga úti í
dimmunni.
Það var liðið á kvöld, er
Hanna kom heim, þar sem mað-
ur hennar sat og beið. Hún bauð
honum gott kvöld og hanri svar-
aði sömu orðum. Þau settust
við arininn, sátu þai- þögul hlið
við hlið. Eimerd liafði fylt pípu
sína og kveikt i. Og Hanna sagði
horium i fáum orðurn frá ferð
sinni til kirkjunnar.
Það var enn skamt liðið á
nótt. Krónur trjánna bærðust
ekki og rúgurinn stóð teinrétt-
ur á ökrunum. Tunglið skein
inn í herbergið, þar scm þau
hvíldu lilið við hlið, bóndjinn
og kona hans, og skuggann af
krosstré gluggans bar á gólfið
við hliðina á beði þeirrau
II.
Svo hljóp snurða á þráðínn
nokkurum dögum seinna. Hvor-
ugt vissi i rauninni hver var or-
sökin — hvort það var hár í
súpunni, að peningar liöfðu ver-
ið lagðir einhversstaðar, þar
sem þeir fundust ekki, eða
skeþnurnar voru ekki Irirtar
sem skyldi — það var eitthvað
af því, sem oft gerist hér í lieimi
og í rauninni er smávægilegt,
en verður orsök deilu fyrr en
menn vita af og án þess menn
viti af hverju. En livernig sem
á því stóð reiddist Eimerd konu
sinni illa, en hann var einn
þeirra manna, sem verða ger-
ólíkir sjálfum sér, er þeir reíð-
ast, verða nærri hamstola. Þeg-
ar hann reiddist var sem liárin
stæði á höfði hans, allar æðar
þrútnuðu og liann varð blár i
framan annað veifið og náfölur
hitt. Alt, er var gott í fari hans,
sópaðist í burtu meðan reiðin
hafði hann á valdi sínu. Hann
óð að konu sinni og jós yfir
liana fáryrðum, þar sem liún
stóð frammi fyrir lionum. Hann
velti um stóli i æðinu og slög
klukltunnar heyrðust ekki fyr-
ir ópum hans. Eimerd sá
glampa bregða fyrir i augum
konu sinnar, þar sem hún stóð
föl fvrir framan hann. Þessi
glampi gerði liann enn reiðari
— liann bar mótþróa vitni fanst
honum, þólt hún segði ekkert.
Hann misti alla stjórn á sér,
barði hnefanum í borðplötuna
af öllu afli og æpti að henni:
„Þegi þú, vesala drós —“
Svo datt skyndilega i dúna-
logn. Það varð svo hljótt, að
ekkert heyrðist nema hið lága
ganghljóð klukkunnar. Reiði-
yrði hans höfðu fallið sem svipu-
högg á sál hennar. Hrottaskap-
ur manns hennar hafði sprengt
eitthvað í sundur — í smáagnir
— og konan þagði. Deilan var
úti. Eimerd gekk út og Hanna
liéll kyrru fyrir innan lniss.
Deilan var úti, en ]iað var eins
og andrúmsloftið væri orðið alt
annað, lamandi, þyngjandi. Það
var eins og þau gæti ekki dreg-
ið andann eins frjálslega og áð-
ur, það var eins og eitthvað
þrengdi að beggja brjósti, og
er þau sátu að kveldverðarborði
rikti dauðakyrð í lierberginu.
Kýrin baulaði svo að undir tók
i fjósinu, kvöldvindurinn
straukst fram með glugganum,
og hesturinn, góðvinur þeirra
beggja,lmeggjaði við stallinn og
þau heyrðu hringlið í liálskeðj-
amni hans — en alt þetta gerði
það að verkum, að kyrðin um-
liverfis þau, þar sem þau s;átu,