Tónlistin - 01.11.1943, Síða 62

60
TÓNLISTIN
því aö þaö er þetta sem þaö þráir, aö
tinna sjaJtt aö þaö fær ancliega næringii
og þroskun viö það að syngja íögur log
ettir reglum íistarinnar.. Lika veröur
messan miklu hátíðlegri. Og kirkjusókn-
in eykst alveg áreiðanlega, og' allt fé-
lagslif safnaðarins verður inniiegra, feg-
urra og skemmtilegra við að hafa góðan
kór i prestakallinu.
í almennu sálmabókinrii er oftast
mjög nauðsynlegt, að hver einasti mað
ur syngi með, því að takmarkið er, að
safnaðarsöngur verði í öllum kirkjum
landsins, og ég er sannfærður um, að
hann verður ekki síður almennur fyrir
það, þótt kórinn hafi eitt sérstaklega vel
æft lag i hverri messu. Fólkið þráir að
vera með og syngja fagra sálma í kirkj-
unni sinni, jafnvel þótt sú leiðindatízka
hafi komizt á, að meiri hluti safnaðar-
ns sitji óvirkur undir guðsþjónustunni
og hafi jafnvel ekki sálmabók til ]iess
að fylgjast með í sálminum.
Nauðsyn er á að lagfæra orgelin í
sveitunum, því að víða á landinu eru
þau i ákaflega miklu ólagi, og lrefi ég
íengið fagmann til þess að gera við þau.
Hann hefir þegar farið mjög víða og
gert við kirkjuorgel eftir því sem pró-
fastarnir hafa óskað þess.
Ég minntist áðan á hinn almenna
safnaðarsöng, og ég minntist einnig á
hann á kirkjufundinum haustið 1941.
Eg er enn á sörnu skoðun og þegar ég
byrjaði á starfinu, að maður verður að
gera allt, sem hægt er, til þess að undir-
staðan að safnaðarsöngnum sé lögð hjá
börnunum, að börnunum séu kenndir
sálmarnir og sálmalögin í skólanum. Það
ætti að verða öruggt, þegar bamakenn-
ararnir eru orðnir organistar.
Raddir hefi ég heyrt i þá átt, að i
kirkjunum ætti aðeins að syngja ein-
raddað, en ég þykist hafa töluverða
reynslu fyrir því, að það á ekki að
skipa okkur íslenclingum fyrir um .að
syngja bara einraddað í kirkjunum. Þó
getur einraddaður söngur verði fallegur
og í visum tilfellum átt vel við. En ég
er alveg sannfærður um það, að íslenzka
þjóðarsálin er þannig, að við einir, allra
jreirra þjóða er ég þekki til, syngjum
margraddað, áir þess að læra það sér-
staklega. Þegar þrír til fjórir íslend-
ingar eru saman komnir, þá er það títt,
að þeir syngja þrí- og Ijórraddað, ó-
æft, en það „harmónerar“ samt og getur
verið fallegt. Þetta þekkja allir íslend-
ingar. Okkur þykir það fallegt. Útlencl-
ingar dást að okkur fyrir það. Því ætt-
um við að vera að skipa fyrir að syngja
aðeins einraddað? Því ættum við að vera
að reyna að eyðileggja þcnnan skemmti-
lega hæfileika þjóðar okkar? Nei, hvaða
rödd í sálmalaginu maður syngur, þegar
komið er í kirkju, það á að vera hverjum
manni í sjálfsvald sett, — l>ara, að allur
söfnuðurinn syngi guði lof og þakkar-
gerð. Það er aðalatriðið.
Eg hygg, að flestir muni taka undir
orð Lúthers, þar sem hann segir: „Þar
sem listin mótar og fágar „músíkina"
og gerir hana hugnæma, verður fyrst
verulega skynjuð, skilin og viðurkennd
hin óumræðilega vizka guðs.“ Þannig
farast Martin Luther orð um margradd-
aða sönginn.
Að endingu vildi ég svo mega óska
þess og biðja, að allir söngunnendur og
ikirkjuvinir hjálpist að því að vekja
steika söngöldu í hug 0g á vörum hinnar
íslenzku þjóöar — þjóðarinnar okkar —
]>á mun hún taka mun meiri framförum
i trúarlegu og menningarlegu tilliti en
flesta. grunar nú.
Guð blessi íslenzku kirkjuna nú og
ævinlega. Sigurður Birkis
(Kirkjublaðið 21. 5. 1943).
FÖST HLJÓMSVEIT ER KNÝJANDI
LAGFÆRING Á SKIPULAGSLEYSI
TÓNLISTARLÍFSINS.
..Fyrstu kynni mín af íslenzkri músik
voru nokkur þjóðlög í útsetningu Jóns
Leifs,“ sagði doktorinn, þegar spurt
var um álit hans á íslenzkri tónlist.
,,Mér þykir ákaflega vænt um ísbnzku
þjóðlögin,“ hélt hann áfram. „Og áhugi
fyrir tónlist er hér mjög mikill. Ef mið-
að er við það, hversu þjóðin er fámenn,