Fréttablaðið - 11.01.2012, Side 13
MIÐVIKUDAGUR 11. janúar 2012 13
Ef ég væri ríkur,“ söng Tevje mjólkurpóstur. Um þessar
mundir ganga margir með biskup-
inn í maganum. Ég er ekki frá því
nema ég finni fyrir breytingu eða
kannski eru það bara leifar af jóla-
átinu. Staðan er óljós en skýrist trú-
lega á næstu vikum, þ.e. hvort með-
ganga er hafin eða hvort megrunar
gerist þörf.
Fyrsti þröskuldurinn er aldur-
inn því í kirkjunni er maður ekki
kominn í fullorðinna manna tölu
fyrr en í kringum fimmtugt, helst
fimmtíu plús. Að hafa síðan hvorki
gefið út bók né heldur geta státað
af því að vera af biskupsættum er
ekki vænlegt veganesti. Ekkiseta á
Kirkjuþingi og þátttökuleysi í þotu-
liði þjóðkirkjunnar mun síst duga til
árangurs. Hljótt er um áskoranir og
hvatningarsímtöl eru fá (engin). Þar
með er framboðið eitt eftir og er þá
þegar orðið talsvert umfangsmeira
en eftirspurnin.
Öllum er þó frjálst að láta sig
dreyma og syngja, líkt og Tevje
gerði forðum, en þó ekki um ríki-
dæmi eins og hann heldur um
biskups dæmi. Ef ég væri biskup. Da
ra, rí ra ra ra, ri ra ra ra, rí ra ra ra
ramm. Ef ég væri di ri ri ri ramm,
… ég mundi da ra ri ri ri ramm:
Öflugt starfsfólk og góð tengsl
… byrja á því að velja mér gott
teymi til að vinna með. Í því mundi
vera skapandi fólk með ólíka
reynslu og bakgrunn en eiga það
sameiginlegt að þykja vænt um
kirkjuna og vera annt um framtíð
hennar. Biskup er leiðtogi og verð-
ur að eiga sér gott bakland.
… ráða öflugt fólk í störf biskups-
ritara, starfsmannastjóra og fjöl-
miðlafulltrúa. Verandi karl væri
nauðsynlegt að a.m.k tvö af þess-
um þremur störfum væru skipuð
konum. Með því að ráða starfs-
mannastjóra væri hægt að tryggja
góða yfirsýn og gott utanumhald
á öllu því góða fólki sem starfar
í kirkjunni. Kirkjan á að vera til
fyrirmyndar þegar kemur að ráðn-
ingum og því að hlúa að starfsfólki
sínu. Gríðarlega þýðingarmikið
er að ráða fjölmiðlafulltrúa í fullt
starf í þjónustu kirkjunnar og þar
skiptir máli að viðkomandi hafi víð-
tæka reynslu og þekkingu á fjöl-
miðlum.
… skapa mér þannig starfsum-
hverfi að ég geti verið í góðu sam-
bandi við fólk vítt og breitt um
landið. Hér reynir á skipulag og
gott samstarfsfólk. Nauðsynleg for-
senda uppbyggingar og mögulegra
breytinga er að hlusta á fólkið sem
ber uppi starfið í söfnuðunum – og
taka mark á því. Til að þetta sé
mögulegt þarf að stokka upp skipu-
lag á Biskupsstofu og tryggja að
framkvæmdasýsla geti sem mest
verið á annarra höndum en bisk-
upsins.
Opinn, hlustandi og leitandi
… gera mér far um að endurnýja
heit kirkjunnar við þjóðina, með
því m.a. að efla samræðurnar um
gildin sem við viljum lifa eftir.
Réttlæti, umhyggja, heiðarleiki og
traust. Þetta eru bara orð en ef orðin
fá rödd og hjörtu sem slá þá fara
góðir hlutir að gerast. Biskup þarf
að tala skýrri röddu þegar kemur
að viðfangsefnum sem snúa að jafn-
rétti og félagslegu réttlæti. Um leið
þarf hann að vera óspar á hrós og
tala bjartsýni inn í vonleysi og oft
á tíðum niðurdrepandi umræðu
hversdagsins. Meistarinn frá Nas-
aret er fyrirmynd í þessu eins og
svo mörgu og erindi kirkjunnar er
ekki leiðindi heldur fagnaðarerindi.
… vera sem oftast í góðu skapi og
vanda mig í samskiptum við fólk.
Leiðarvísir: Nærgætni, virðing og
skilningur. Og muna að mistök eru
til að læra af þeim.
… vera opinn, hlustandi og leitandi.
Biðja fyrir, uppörva, hlúa að, hvetja
og styðja fólk til góðra verka.
… taka þátt í að byggja upp öfluga
kirkju sem þjónar fólki um allt
land. Og stuðla að enn frekari þátt-
töku fólks í starfinu og eins þegar
kemur að ákvörðunartöku á vett-
vangi kirkjunnar. Þar á meðal á
Kirkjuþingi sem fer með æðsta vald
í málefnum þjóðkirkjunnar.
Lillablái liturinn
… hvetja til gagnrýninnar og
opinnar umræðu um kirkju og
kristni í landinu. Vinna undir
því markmiði að kirkjan sé fyr-
irmyndarhreyfing þegar kemur
að jafnrétti, lýðræði og vönduð-
um vinnubrögðum.
… fagna fjölbreytileikanum í
samfélagi okkar og stuðla að
samræðum á milli ólíkra lífs-
skoðana og trúarbragða.
… gæta þess að vera einlægur og
ekta og segja alltaf satt.
Hver segir að biskupsaldur-
inn sé 50+? Tæplega fertugur
biskup væri tákn nýrra tíma í
kirkjunni. Óléttu biskupsefnin
bíða við þröskuldinn og verður
spennandi að sjá. Sjálfur ætla ég
í megrun. Annars held ég reynd-
ar að lillablái liturinn mundi fara
mér óskaplega vel … já, ef ég
væri biskup. Da ra, rí ra ra ra, ri
ra ra ra, rí ra ra ra ramm!
Gleðilegt nýtt biskupsár!
Ef ég væri biskup
Guðjón Baldursson læknir skrifaði tvær greinar milli
jóla og nýárs í Fréttblaðið þar
sem hann kallaði fyrirhugaða
byggingu nýs spítala á Landspít-
alalóðinni við Hringbraut „stór-
slys 21. aldarinnar“. Það er ekki
mitt að skipta mér af stílbrögð-
um annarra. En ég sé ekki betur
en að Guðjón gefi sér forsendur,
hvað varðar byggðaþróun og sam-
göngustefnu, sem ekki eiga sér
stoð í veruleikanum og dragi af
þeim stóryrtar ályktanir.
Guðjón er ekki hrifinn af stað-
arvalinu, og hefur miklar efa-
semdir um fyrirhugaða sam-
göngustefnu nýja spítalans. Sú
stefna gerir kröfu um að þeim
starfsmönnum spítalans sem
koma gangandi, hjólandi eða
með almenningssamgöngum fari
fjölgandi en þeim sem koma einir
á einkabílum fækki. Umhverfis-
og samgönguráð og skipulagsráð
borgarinnar hafa lagt áherslu á að
þessi stóri vinnustaður taki upp
vistvæna samgöngustefnu.
Guðjón spyr vantrúaður hvort
vænta megi „byltingar í ferðamáta
Íslendinga“ og hvort menn muni
fara hér „hjólandi í öllum veðr-
um“? Guðjón fullyrðir að vega-
lengd milli heimilis og vinnustað-
ar muni aukast á næstum árum
sem þýði að starfsfólk spítalans
muni búa æ dreifðar í borginni.
Byggðaþróunin, segir Guðjón,
leiðir „augljóslega“ til að þess að
borgin byggist í austur og norður.
Það muni á endanum leiða til þess
að Hringbrautin verði jaðarsvæði.
Fullyrðing Guðjóns kann
að vera nærtæk ef horft er til
byggðaþróunar síðustu áratuga
en hún er engu að síður röng. Í
drögum að endurskoðuðu aðal-
skipulagi borgarinnar, sú endur-
skoðun hófst fyrir nokkrum miss-
erum, er gert ráð fyrir að borgin
hætti að þenjast út og vaxi þess í
stað öll inn á við. Gert er ráð fyrir
byggingu 14.500 íbúða til ársins
2030, þar af tæplega 12 þúsund í
Vatnsmýri, við Mýrargötusvæði
og í miðborg og inn við Elliðaár-
ósa. Með öðrum orðum sagt: Það
verða engin ný úthverfi skipulögð
eða byggð í Reykjavík næstu ára-
tugina. Við eigum nú þegar mikið
af ágætum úthverfum. En síhækk-
andi bensínverð og gríðarlegur
samfélagslegur kostnaður sem
hlýst af dreifðri og gisinni byggð
er þegar farinn að skapa mikla
eftirspurn eftir íbúðum sem eru
miðsvæðis í þéttri byggð. Byggða-
þróunin verður sú að fjarlægð-
in milli heimilis og vinnustaðar
minnkar frá því sem nú er.
Hringbrautin er og verður
þungamiðja í borginni. Raunar er
það svo nú þegar að helmingurinn
af starfsfólki Landspítalans býr í
hjólafjarlægð (innan við 14 mínút-
ur á hjóli) frá Landspítalanum og
fjórðungur er innan við 14 mínút-
ur á tveimur jafnfljótum. Því yrði
ekki til að dreifa ef spítalinn yrði
byggður í Keldnaholti eða við Víf-
ilsstaði. Þangað þyrfti næstum
hver einasti starfsmaður að koma
á bíl. Starfsmennirnir munu vera
um 4.500
Samkvæmt ítarlegri ferðavenju-
könnun meðal starfsmanna Land-
spítalans sem gerð var í októ-
ber og nóvember síðastliðnum
finnst 87% starfsfólksins auðvelt
að komast til og frá vinnu. 73%
starfsmanna koma ein á bíl en
þeir voru um 80% árið 2008. Um
60% starfsmanna geta hugsað sér
að nota annan samgöngumáta, svo
sem hjól, strætó eða vera fótgang-
andi. Þetta eru merkilegar tölur.
Ég tel að sú samgöngustefna sem
er verið að móta fyrir nýja Land-
spítalann svari kalli tímans og
komi til móts við óskir 60% starfs-
manna sem geta hugsað sér aðra
samgöngumáta en að vera alltaf á
sínum einkabíl.
Ef borgaryfirvöld nýta ekki
þetta tækifæri til að setja fram
kröfur um vistvæna samgöngu-
stefnu, verða öll orð um vistvænt
skipulag i Reykjavík hjómið eitt.
Ég minni líka á, að gefnu tilefni,
að æ fleiri sérfræðingar á sviði
lýðheilsu vekja athygli á því að vel
skipulagt borgarumhverfi, aukin
hreyfing og vistvænn ferðamáti
bæta lýðheilsu. Það er því til mik-
ils að vinna þegar samgöngustefna
stærsta fyrirtækisins í borginni
er mótuð.
Byggðaþróun og
samgöngustefna
Trúmál
Óskar Hafsteinn
Óskarsson
prestur á Selfossi
Nýr Landspítali
Hjálmar
Sveinsson
fulltrúi í skipulagsráði
og umhverfis- og
samgönguráði
Hvað á ég að gefa
litla barninu mínu
að borða?
Miðvikudaginn 18. janúar kl. 20 - 22
Miðvikudaginn 25. janúar kl. 20 - 22
Námskeiðið verður haldið í Heilsuhúsinu
Lágmúla 5. Hægt er að skrá sig á
netfangið: ebba@pureebba.com
eða í síma 775 4004. Verð kr. 3.500,-
Ath! Takmarkaður fjöldi.
EBBA GUÐNÝ kennir hvernig búa má til hollan
og góðan mat fyrir börn frá 6 mánaða aldri.