Fréttablaðið - 25.02.2012, Blaðsíða 38

25. febrúar 2012 LAUGARDAGUR38
É
g er Þingeyingur í
aðra ættina og Borg-
firðingur í hina með
tengingu í gegnum
bæði Skagafjörð og
Eyjafjörð, en fæddur
og uppalinn í Reykjavík,“ segir
Eggert Jóhannsson feldskeri
spurður hverra manna hann sé.
„Móðir mín heitir Anna Gunn-
laug Eggertsdóttir og faðir minn
hét Jóhann Friðriksson, kenndur
við Efri-Hóla í Norður-Þingeyjar-
sýslu. Þetta var fólk með mikla
framtakssemi og stóð á gömlum
menningarmerg en flutti á möl-
ina, eins og algengt var á þeim
tíma, því þar var auðveldara að
sjá fyrir sér.“
Eggert ólst upp á Laugarásveg-
inum. Hann og segir umhverf-
ið þar hafa verið algjört ævin-
týraland fyrir stráka. „Þarna
var ekki búið að malbika neinar
götur og við strákarnir gátum
teikað strætó og gert ýmislegt
sem nútímabörnum leyfist ekki.
Ég fór svo sex ára í sveit norður í
Skagafjörð. Þar kynntist ég hest-
um, öðrum dýrum og náttúrunni,
sem hefur verið eitt mitt helsta
áhugamál allar götur síðan.
Seinna var ég í sveit á Vogi við
Raufarhöfn, en fjórtán ára gam-
all var ég kominn á sjóinn. Ég var
ekki mikill lestrarhestur, væri
eflaust búið að greina mig með
einhvern fjandann ef ég væri
barn í dag. Ég fann mig ekki í
skólanum. Þar var ýmislegt sem
lá vel fyrir mér, annað ekki, en
sérstaklega átti ég erfitt með að
beygja mig undir vald annarra,
þannig að frekari skólaganga
freistaði mín lítið á þeim tíma.“
Eggert líkaði vel á sjónum en
átti sér þó draum sem hann flík-
aði lítið. „Ég hafði lengi haft
áhuga á því að verða klæðskeri
eða eitthvað slíkt, – fá að sýsla
eitthvað með fatnað, en vissi ekki
alveg hvaða leið væri best að fara
í því. Sjómennskan var svona
millibilsástand á meðan ég var
að gera það upp við mig. En fata-
áhuginn var alltaf fyrir hendi og
við Pétur Pétursson, vinur minn,
veltum því til dæmis mikið fyrir
okkur hvað væri hægt að gera úr
skinnum og enduðum á að sauma
vesti úr gærum keyptum hjá
Sláturfélagi Suðurlands. Þetta
var á þeim tíma sem hinir frægu
Led Zeppelin-tónleikar voru og
við fengum tilboð í vestið fyrir
utan tónleikana frá einhverjum
Ameríkana sem þótti þetta flott
og mjög íslenskt. Þannig byrjaði
nú ferill minn í í fatagerðinni.“
Feldskurðurinn verður að
veruleika
Hvörf urðu í lífi Eggerts þegar
hann sextán ára gamall fór í
siglingu með Þormóði goða til
Bremer haven. „Yfirleitt voru
stoppin í erlendum höfnum mjög
stutt og maður sá lítið af viðkom-
andi borg, en í þetta sinn hafði eitt-
hvað komið upp á með vélarnar og
við þurftum að vera þrjá daga í
landi. Á labbi um bæinn með strák-
unum sá ég í fyrsta skipti loðfelda-
verslun og varð alveg hugfanginn.
Strax þegar ég kom heim talaði ég
um þetta við pabba og það æxlað-
ist þannig að stuttu seinna var ég
kominn í læri hjá einum fínasta
feldskera í Bond Street í London.
Það varð mér til happs að lenda hjá
þeim harða meistara sem kenndi
mér þá lexíu að það sem ekki væri
100% væri einskis virði.“
Eggert var í námi í London í tvö
ár en fékk ekki atvinnuleyfi í Bret-
landi og hélt til Svíþjóðar til frek-
ara náms í iðninni. „Svíþjóð varð
fyrir valinu einfaldlega vegna
þess að þar var auðveldast að kom-
ast í skóla. Ég hefði farið til Ítalíu
eða Þýskalands ef það hefði verið
hægt, en ég sé ekkert eftir því að
hafa dvalið í Svíþjóð í fimm ár.
Þar kynntist ég fyrri konu minni.
Hún flutti með mér hingað heim
og við stofnuðum fyrirtækið Egg-
ert feldskera. Nafnið kom þannig
til að ég var að viðra hugmyndir
mínar um nafn við Ólaf Stephen-
sen vin minn, hvort ég ætti að láta
það heita Feldskurðarverkstæði
Reykjavíkur eða eitthvað í þá átt-
ina. Nei, nei, segir Ólafur, það er
ómögulegt. Hafðu þetta einfalt,
Eggert feldskeri bara. Af hverju?
spurði ég. Nú, það segir nákvæm-
lega hver þú ert og hvað þú ert að
gera. Já, þú meinar. Svona eins og
Jack the Ripper, sagði ég, og nafn-
ið var komið. Þremur vikum eftir
að við byrjuðum formlega með fyr-
irtækið vorum við farin að flytja
út mokkafatnað. Það gekk vel og
fyrstu fjögur árin fóru ekki nema
um tíu prósent af framleiðslunni
á innanlandsmarkað. Í dag hins
vegar skiptist það nokkurn veginn
til helminga. Þannig að í öll þessi
35 ár hefur fyrirtækið verið gjald-
eyrisskapandi.“
Cornelis, Spottar og hestar
Eggert fann ástina í Svíþjóð en
þar kynntist hann líka tónlist og
textum Cornelis Vreeswijk sem
átt hafa stóran stað í hjarta hans
síðan. „Þegar ég var að vinna í
Malmö vildi þannig til að dótt-
irin á heimilinu var góð vinkona
Cornelisar. Ég hitti hann reyndar
bara einu sinni og sá fundur varð
hvorugum okkar minnisstæður,
en ég kynntist plötunum hans
og hreifst mjög af þeim, eink-
um textunum. Ég hef alltaf verið
mjög hrifinn af málinu og mögu-
leikum þess. Mér fannst alveg
brilljant hvernig þessi maður gat
ort á sænsku og hvað hann notaði
sænskuna miklu betur en aðrir
sem voru að yrkja á þeim tíma
í vísna- og dægurtónlist. Lögin
hans eru líka frábær, mikil gleði,
mikill húmor og mikil þjóðfélags-
ádeila. Ég átti alltaf gítar og hafði
gaman af að gutla og fór auðvi-
tað að spila og syngja lögin hans
fyrir sjálfan mig. Eftir að ég kom
heim og fór að vasast í fyrirtækis-
rekstri lagði ég gítarinn á hilluna
á tímabili. En svo kom þar sögu
að ég hitti samferðakonu mína,
Margréti Stefánsdóttur, og fór að
reyna að tæla hana til lags við mig
með því að spila fyrir hana. Það
virkaði og hún hvatti mig til þess
að gera meira af því spila, keypti
meira að segja gítar handa mér,
svo ég á henni mikið að þakka í
því efni.“
Svo var stofnuð heil hljómsveit
utan um flutning á lögum Cor-
nelisar, ekki satt? „Já, við höfum
verið að spila saman nokkrir í
fáein ár, köllum okkur Spottana
og áherslan hefur verið á lög Cor-
nelisar, þótt við spil-
um reyndar ýmis-
legt fleira. Þeir eru
með mér Magnús
R. Einarsson, Ragn-
ar Sigurjónsson og
Einar Sigurðsson
og við höfum spilað
opinberlega nokkr-
um sinnum. Fórum
meðal annars á tón-
listarhátíð í Stokk-
hólmi, sem helguð
er tónlist Cornelisar,
fyrir tveimur árum
og spiluðum þar á
Mosebacken sem ég
held að sé elsta svið
í Skandinavíu. Það
hefur verið notað
síðan á tímum Bell-
mans. Þetta þótti
okkur mikil upphefð
og óskaplega gaman
en það var ekki frá
því að maður væri
pínulítið nervös,
svo vægt sé til orða
tekið.“
Annað áhugamál
Eggerts er hestamennskan. Hann
segist hafa smitast af henni norð-
ur í Skagafirði í æsku og það sé
baktería sem engin leið sé að
losna við. „Þetta er eins og hver
annar sjúkdómur. Ég er alveg
ómögulegur maður ef ég kemst
ekki á bak reglulega. Svo hef ég
verið svo heppinn að fá að fara
nokkrar hestaferðir með Ólafi
Flosasyni sem aðstoðarkokkur og
leiðsögumaður og þar hef ég lært
að stúdera sósíallíf hestanna, sem
er mikil og skemmtileg stúdía.
Við vorum kannski með kílómetra
langt stóð eða meira og maður sá
hvernig hóparnir börðust inn-
byrðis, hvernig þeir unnu saman,
hvernig einstaklingar innan hóp-
anna tóku upp vinskap og svo
framvegis. Algjörlega heillandi
samfélag.“
Umhverfisverndarsinni í ham
Öll áhugamál Eggerts blikna hins
vegar í samanburði við áhuga
hans á umhverfismálum. Um
leið og hann byrjar að tala um
þau kemur glampi í augun, hann
baðar út höndum og sannfæring-
arkrafturinn stig-
magnast eftir því
sem hann talar
lengur. „Sóunin
er stærsta vanda-
málið fyrir utan
notkun á plasti og
öðrum gerviefn-
um. Mengunin sem
af því hlýst er svo
óskapleg. Eins og
málin standa núna
geta tæplega 30%
af hvölum, selum
og ísbjörnum í
Norðurhöfum ekki
eignast afkvæmi
vegna mengunar.
Öll þessi mengum
fer upp í Norður-
höfin og stopp-
ar þar, hún gufar
ekkert upp. Eftir
einhverja tugi ára
verður það ekkert
spurning hvort við
eigum að veiða eða
ekki, – vegna þess
að þessi dýr verða
ekki til. Og afurðir
okkar Íslendinga eins og fiskur-
inn verða óætar og hvaða mögu-
leika höfum við þá á því að búa
hérna? Eigum við öll að fara að
búa til ál? Ég get ekki gúdderað
að þetta sé í lagi. Í samræmi við
þessar hugmyndir mínar hef ég
eingöngu unnið úr náttúrulegum
efnum síðustu tuttugu árin til
að leggja áherslu á það að okkur
ber að vinna með náttúrunni en
ekki á móti henni, nota það sem
til fellur í hinni eðlilegu hring-
rás í stað þess að horfa fram hjá
því og búa endalaust til gerviefni.
Mér finnst algjörlega fáránlegt
að fjölmiðlar skuli slá því upp
á forsíðu að frægar fyrirsætur
neiti að ganga í loðfeldum. Hverj-
um kemur það við? Fyrir nú utan
það að þessar stelpur fá greidd-
ar háar upphæðir fyrir þessar
yfirlýsingar en fjölmiðlum dett-
ur ekki í hug að skoða það mál.
Annað mál er það að ef við erum
að rækta dýr í búrum fyrir svona
framleiðslu verðum við auðvi-
tað að fara eins vel með þau og
kostur er. Ég er dýraverndun-
arsinni, sem margir setja ekki í
samhengi við starf mitt, en þetta
fólk áttar sig bara engan veginn
á því hvernig náttúran fúnker-
ar. Við hreykjum okkur af því að
bjóða ferðamönnum upp á ómeng-
aða og hreina náttúru, en gerum
svo allt sem við getum til að spilla
henni. Ég fór í Landmannalaug-
ar fyrir nokkrum árum og mér
var illa brugðið að sjá hvernig
farið er með þessa perlu. Þarna
var allt fullt af gömlum strætó-
um frá hernum sem höfðu verið
málaðir í alls kyns litum og gerð-
ir að sjoppum. Þetta var eins og
maður getur hugsað sér Klondike
á sínum tíma, nema þeir voru víst
ekki með gamla strætóa. Allir
vilja fá að vera með í uppgripun-
um en það verður einhvern veg-
inn að sporna við þessu. Við þurf-
um að átta okkur á því að okkar
gull er náttúran og okkur ber
skylda til að skila henni í sama,
eða betra ástandi og við feng-
um hana. Ef kapítalisminn hefur
það markmið að hagvöxtur sé
hálft prósent á ári hlýtur að vera
hægt að heimfæra sama lögmál
upp á náttúruna þannig að hún
verði alltaf hálfu prósenti betri
á hverju ári. Okkur ber skylda
til að umgangast náttúruna af
þeirri virðingu sem hún á skilið
og skila henni í sem bestu ástandi
til barnanna okkar. Það er okkar
eina ábyrgð.“
Eggert er algjörlega óstöðv-
andi þegar kemur að þessu hjart-
ans máli og verður hálf hvumsa
þegar skotið er inn spurningu
um það hvort hann sé ekki mik-
ill flakkari, en svarar þó skil-
merkilega. „Nei, það er ég alls
ekki. Ég þarf að flakka töluvert
í sambandi við vinnuna en þar
fyrir utan vil ég helst bara vera
hérna. Hér er allt sem ég þarf og
það dugir mér ágætlega.“
Nánast eins og Jack the Ripper
Eggert feldskeri er nafn sem allir kannast við. Færri þekkja Eggert Jóhannsson, manninn á bak við nafnið. Hvaðan kom hann?
Hver er hann? Hvert er hann að fara? Friðrika Benónýsdóttir tók hús á Eggert og rakti úr honum garnirnar.
EGGERT JÓHANNSSON FELDSKERI tældi samferðakonu sína til lags við sig með því að spila á gítar og syngja fyrir hana. Hans sérstaka uppáhald eru lög og textar Cornelis
Vreeswijk sem hann syngur með hljómsveitinni Spottum. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Mér finnst algjör-
lega fáránlegt að
fjölmiðlar skuli
slá því upp á for-
síðu að frægar
fyrirsætur neiti
að ganga í loð-
feldum. Hverjum
kemur það við?