Fréttablaðið - 01.06.2012, Blaðsíða 46

1. júní 2012 FÖSTUDAGUR
menning@frettabladid.is
Berglind Tómasdóttir
flautuleikari flytur marg-
miðlunarverk sitt, Ég er
eyja, í Hörpu á morgun með
góðri hjálp.
„Þessi hugmynd kviknaði í raun út
frá því að ég var að velta fyrir mér
hvað það er sem gerir íslenska tón-
list íslenska. Það gerði ég meðal
annars með því að skoða verk
íslensks tónlistarfólks sem hefur
orðið frægt í útlöndum, eins og
Björk og Sigur Rós, og orðræðuna
í kringum þau. Í kjölfarið fór ég að
huga að ýmsu sem tengist þjóðern-
ishugmyndum, ekki síst 19. aldar
hugmyndum, sjálfstæðisbaráttu
og fleiru, og þessi sýning er ein-
hvers konar hræringur úr þess-
um vangaveltum,“ segir Berglind
María Tómasdóttir flautuleikari,
doktorsnemi í flutningi samtíma-
tónlistar við Kaliforníuháskóla
í San Diego og höfundur marg-
miðlunarverksins Ég er eyja sem
flutt verður í Kaldalónssal Hörpu
á morgun, laugardaginn 2. júní,
klukkan 17. „Í sýningunni velti ég
líka fyrir mér erkitáknum eins og
til dæmis fjallkonubúningi og eins
notkun á tónbili eins og fimmund.
Fimmundin er mjög áberandi í
sýningunni,“ bætir hún við.
Sjálf leikur Berglind á flautu
og syngur í verkinu, auk þess sem
hún spilar á heimasmíðað hljóð-
færi sem hún kallar hrokk, en
hönnun þess er innblásin af spuna-
rokk. „Þetta hljóðfæri bjó ég til í
samvinnu við uppfinningamann
sem starfar við skólann minn og
býr til hljóðfæri alla daga. Hönn-
unin er tilvísun í hugmyndina um
konu sem situr og spinnur á rokk
og kveður rímur, sem tengist auð-
vitað því hvernig við hugsum um
gamla tíma,“ útskýrir Berglind.
Tónlistarmaðurinn Davíð Þór
Jónsson flytur verkið með höf-
undinum og leikur á kontrabassa,
banjó og fleiri hljóðfæri. Þá sér
vídeólistakonan Frankie Martin
um hinn sjónræna hluta sýning-
arinnar.
Samhliða doktorsnáminu við
Kaliforníuháskóla sinnir Berg-
lind kennslu við sama skóla og
var nýlega boðið að vera aðal-
kennari í stórum kúrs sem tengist
bandarískri menningu á einhvern
hátt. „BA- og BS-nemar verða að
sitja einn kúrs sem getur fjallað
um tónlist, bókmenntir eða í raun
hvaða menningu sem er. Ég var
beðin um að kenna kúrs um hipp-
hopptónlist, en þar sem ég er eng-
inn sérfræðingur í henni stakk ég
frekar upp á að kúrsinn fjallaði
um Michael Jackson og það var
samþykkt. Ég er mjög spennt fyrir
þessu því það er af ótrúlega mörgu
að taka. Kúrsinn krefst líka mik-
ils undirbúnings, því þetta verða
þriggja tíma fyrirlestrar í tíu
vikur og ég verð því að geta gert
eitthvað fleira en að sýna bara
nemendunum myndbandið við
Thriller,“ segir Berglind og hlær.
kjartan@frettabladid.is
Þjóðareinkenni í Kaldalóni
ÉG ER EYJA Berglind María Tómasdóttir og Davíð Þór Jónsson flytja margmiðlunarverk Berglindar í Hörpu á morgun. Vídeólista-
konan Frankie Martin sér um hinn sjónræna hluta sýningarinnar. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Bækur ★★★ ★ ★
Dauði næturgalans
Kaaberböl & Friis. Ingunn Ás-
dísardóttir þýddi.
Mál og menning
Köld krumla
fortíðarinnar
Dauði næturgalans er þriðja bókin
sem fjallar um dönsku hjúkrunar-
konuna Ninu Borg. Hún starfar í
búðum fyrir flóttamenn í Kaup-
mannahöfn og fléttast inn í þeirra
flækjur og fortíð.
Nina er ágætlega
uppbyggður
karakter og hennar
flókna sambandi
við sjálfa sig og
þörfina til að
bjarga heiminum
eru vel gerð skil í
bókinni.
Fléttan í Dauða
næturgalans er ágætlega útfærð.
Hún teygir sig yfir til Úkraínu, bæði
í nútíð og á fjórða áratugnum, tíma
harðræðis Stalíns og hungurs-
neyðarinnar. Sú fortíðartenging
er vel heppnuð og veitir bókinni
aukna dýpt.
Sjónarhorn höfunda flakkar á
milli nokkurra persóna og ferst
þeim það ágætlega úr hendi.
Persónugalleríið er vel skapað og
lesandi fær áhuga á lífi þeirra og
örlögum og getur sett sig inn í
ólíkar aðstæður þeirra.
Helsti galli bókarinnar er hve
nátengd fléttan er hinum tveimur
fyrri um Ninu Borg. Fjölmargar
vísanir eru í atburði úr þeim
bókum sem fennt hefur yfir í minni
lesenda. Erfitt gæti reynst þeim
sem ekki hafa lesið þær að komast
inn í söguna.
Engu að síður er Dauði nætur-
galans fínasti krimmi sem heldur
manni við efnið. Og meira biður
maður ekki um, eða hvað? Þýðing
Ingunnar Ásdísardóttur er lipurleg
og hnökralaus.
Kolbeinn Óttarsson Proppé
Niðurstaða: Ágætis krimmi um
veruleika flóttamanna í Dan-
mörku, sem líður þó fyrir tengingu
við fyrri bækur.
Tíu milljónum króna var úthlutað
úr Hönnunarsjóði Auroru til verk-
efna á sviði hönnunar og arkitekt-
úrs í gær.
Að þessu sinni var áhersla lögð
á fatahönnun og hlutu fatalínurnar
Ostwald Helgason, EYGLO og As
we grow styrki. Aðrir sem fengu
úthlutað úr sjóðnum eru vöruhönn-
unarverkefnið Húsgögn, Krads
arkitektar fyrir þróun vinnustof-
unnar PLAYTIME, Valgerður Pét-
ursdóttir fyrir starfsnám hjá AUGE
og HönnunarMars vegna uppbygg-
ingar hátíðarinnar og kynningar á
íslenskri hönnun erlendis.
Úthlutunin var sú fyrsta á þessu
ári og sú áttunda frá því að Hönn-
unarsjóðurinn var settur á lagg-
irnar í ársbyrjun 2009. Alls bár-
ust 80 umsóknir af öllum sviðum
hönnunar og báru þær merki um
mikla grósku og framþróun á þessu
sviði á Íslandi. Sjóðnum er ætlað að
styðja við framúrskarandi hönnuði
og efla grasrótarstarf í hönnun. - hþt
Tíu milljóna styrkir
til hönnuða
HÖNNUÐIR Úthlutunin var sú fyrsta á þessu ári og sú áttunda frá því að Hönnunar-
sjóðurinn var settur á laggirnar. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
SKUGGAMYNDIR FRÁ BÝSANS halda í kvöld sína mánaðarlegu
tónleika á Café Haítí þar sem leikin verður balkantónlist. Miðaverð er 1.500
krónur og tónleikarnir hefjast klukkan 21.30.