Keflavíkurgangan - 19.06.1960, Qupperneq 9
Hannes Sigfússon:
Fyrsti
áfangi
Að kvöldi 18. júní höfðu 233 látið skrá sig til göngunnar.
233 nöfn voru skráð á pappír.
Mér var ókunnugt um hvað fælist að baki þessum nöfn-
um. Einbeittur vilji til sigurs? Bjargfast manngildi? Ellegar
sama linkan og einkennt hefur baráttu okkar fyrir brottför
hersins síðastliðinn áratug?
Mér var ljóst, að þetta kvöld, þessa nótt, og þann morg-
un sem á eftir fylgdi, myndi ráðast hver dugur var enn til í
íslendingum. Strítt regnið á glugganum þuldi mér áleitnar
hrakspár í eyru. Hið sama gerði þulurinn, sem flutti veður-
fregnirnar klukkan átta og tíu.
Stinningskaldi suðvestan, þokuloft og súld með regnhryðj-
um. 50 kílómetra þolganga. Og fótaferð klukkan fimm!
Þrír prófsteinar á manngildi 233 einstaklinga.
Fyrir mér urðu þeir ímynd heillar þjóðar, sem þrjár for-
dæður reyndu að varna vegarins til frelsis. Fordæður kjark-
leysis, efasemda og andvaraleysis.
Þegar ég gekk til hvílu þótti mér sem nú lifði ég eina af
örlaganóttum þjóðar minnar.
Og að sjálfsögðu gat ég ekki sofið. Regnið hélt áfram að
þylja hrakspár sínar. Vindurinn gnauðaði. Trén svignuðu í
vindinum.
Þjóð mín var 233 tvístraðir einstaklingar sem byltust í
rúmum sínum og glímdu við efasemdir og kjarkleysi sjálfra
sín. Eða hafði andvaraleysið þegar svæft þá þeim svefni, er
þeir myndu ekki vakna af í tæka tíð? Höfðu þeir velflestir
þegar gefizt upp í glímunni við fordæðurnar þrjár?
Þessar kveljandi hugsanir alla nóttina, og fjölmargar úr-
töluraddir sem ég hafði heyrt: Þetta tekst aldrei! Þið hættið
of miklu! Glórulaus barnaskapur!
Klukkan hringdi aldrei klukkan fimm. Þess gerðist ekki
þörf. Við hjónin höfðum ekki sofið.
Sigríður Sæland:
Keflavíkurgangan er engin skemmtiganga eins og sumir
vilja vera láta; á bak við hana er mikil og djúp alvara hjá
þeim sem ganga.
Nokkrir landleysingjar eru að gera mikið grín að þessu
fólki. Senda því tóninn í ýmsum myndum og kasta til þess
ýmsu sem siðuðu fólki hefði ekki þótt einhvern tíma sæma.
En það fólk er búið að fá ofbirtu í augun af öllu glysinu sem
fengizt hefur af hernáminu. En því miður er sú ofbirta innan-
tóm og fær ekki staðizt dóm sögunnar.
Við sem göngum viljum ekki búa lengur í tvibýli. Tvíbýlið
mergsýgur æsku þessa lands. Sviptir hana dómgreind, æsir
hana þangað til hún veit ekki að hún er það sem á að taka
við þessu landi og bera ábyrgð á að hér búi íslenzk þjóð við
íslenzka staðhætti, en ekki jórtrandi eiturlyfjaneytendur.
Því er mikið haldið á lofti, að verið sé að afkristna þjóð-
ina. Er það að afkristna þjóðina að fá byggð fleiri sjúkrahús,
gamalmennahæli, barnaheimili til að litlu börnin geti fengið
aðhlynningu þegar móðirin getur ekki hugsað um barnið sitt?
Er það að afkristna æskuna að vilja ekki láta verðandi mæður
verða eiturlyfjum að bráð? Hver hefur flutt þau inn i landið?
Aldrei man ég eftir að ég heyrði eða sæi svoleiðis móður, áð-
ur en herinn kom hér. En hve margar nú?
þess vegna
göngum við
Svona mætti lengi telja. Er ekki komið nóg, íslenzka þjóð?
Er ekki mælirinn senn fullur?
Hvar er guð? spurði heimskingi nokkur. Ekki í hjarta þínu,
svaraði vitringurinn, þá mundirðu ekki spyrja hvar hann væri.
Hvers vegna allt þetta moldviðri um Keflavíkurgönguna?
Má ekki nefna ósómann? Þá ærast þeir, sem fleytt hafa rjóm-
ann af öllu þessu. Nú, eða öfunda þeir þá sem hafa ennþá
manndóm að þora að standa við skoðun sína?
Gunnlaugur Scheving:
Erindrekar Bandaríkjamanna á Islandi hafa lofað sína
herra af snilli og með rómantískri andagift. Framkoma og
Keflavíkurgangan
7