Fréttatíminn - 07.06.2013, Blaðsíða 36
Litríkt kaffi beint frá
kaffibóndanum Arturo í Gvatemala
kaffitar.is
Afdráttarlaus yfirlýsing
Þ
Það fylgir því talsvert stúss að eiga
börn. Það man ég frá yngri árum okkar
hjóna þótt það verði að viðurkennast að
uppeldi og umönnun þeirra lenti meira
á konu minni en mér. Það er liðin tíð
enda börnin uppkomin – og komin með
sín eigin. Barnabörnunum fylgir líka
stúss en með öðrum hætti. Amma og
afi eru oft fengin til að passa ungviðið
og þar reynir yfirleitt meira á ömmuna
en afann en fyrir kemur þó að afinn
verður að standa einn og óstuddur. Allt
hefur það gengið bærilega.
Barnabörnin sækja í vistina hjá okk-
ur enda erum við þeim þokkalega eftir-
lát, án þess þó að ganga of langt. Þau
vilja því stundum verða eftir hjá okkur
og gista þegar foreldrarnir koma með
þau í heimsókn, fá að skreppa með
okkur í sveitina eða eiga með okkur
kósíkvöld þegar splæst er í nammi
með sjónvarpsglápi. Þó hafa börnin
stundum gagnrýnt afa og ömmu fyrir
efnisval á slíkum kósíkvöldum þegar
við freistumst til að horfa á Útsvar
eða annað sem ungviðið kann síður
að meta. Af þeirri reynslu þykjumst
við sjá að foreldrarnir láti hefðbundið
kvöldefni sjónvarpsstöðvanna eiga sig
og leiti uppi annað efni og barnvænna á
sínum kósíkvöldum.
Stundum erum við með eitt barna-
barn hjá okkur en á öðrum tímum
fleiri. Oft gengur betur að hafa fleiri
því þá geta þau leikið sér saman án
þess að við séum að skipta okkur af.
Það er þægilegt. Auðvitað á þetta ekki
við fyrr en börnin eru komin aðeins á
legg og þurfa ekki stöðuga gæslu. Fyr-
ir kemur þó að barnið vill bara vera eitt
í vistinni og fá þá alla athyglina. Það má
plata afa og ömmu til að lesa, fara út að
róla eða setjist í sandkassann. Vinsælt
er einnig að gefa öndunum brauð enda
andapollurinn í göngufæri, jafnvel fyrir
litla fætur. Þá freistar fjaran sem er að-
eins í tveggja mínútna fjarlægð. Hún er
ævintýraheimur. Þar má finna fallega
steina, skeljar, kuðunga og framliðna
krabba. Í fjöruna má þó ekki fara nema
í fylgd með fullorðnum. Það eru óskráð
lög hjá afa og ömmu.
Umönnun ungbarna er vitaskuld
sérkapítuli. Þarfir þeirra eru einfaldar
og skýrar – en krefjandi. Þau þurfa
að nærast, sofa og það þarf að skipta
á þeim. Með góðum leiðbeiningum
hefur mér farið fram hvað slíka um-
önnun varðar og var meira að segja
falið hlutverk „dagafa“ í hálfan mánuð
eða svo fyrir nokkrum árum, það er
að segja að sjá um kornabarn daglangt
meðan það beið eftir því að komast til
dagmóður. Satt best að segja var þetta
hlutverk talsverð áskorun enda var ég
ábyggilega aldrei skilinn eftir svo lengi
einn með eigin börn þegar þau voru
ung. Ef móðir þeirra þurfti að bregða
sér af bæ gripu ömmur og töntur inn í.
Það var að þeirra tíma sið. Allt er þetta
breytt í samtímanum enda fylgist ég
með því að feðurnir ganga ekki síður
til þessara starfa en mæðurnar, eins og
sjálfsagt er.
Dagvistunin gekk að óskum. Mér
tókst skammlaust að klæða barnið,
gefa því pela, svæfa það og skipta á því.
Það að þetta starf mitt gekk áfallalaust
var því nokkur sigur – án þess að það
gengi svo langt að ég byði öðrum sömu
þjónustu.
Guttinn sem ég bar ábyrgð á þegar
hann var aðeins fárra mánaða hefur
undanfarið átt heima hjá afa og ömmu
með litla bróður meðan foreldrar
þeirra vinna hörðum höndum að því að
innrétta hús sitt. Amman er duglegri
en afinn að sjá um bleiuskiptin á þeim
litla en stóri bróðir er fyrir löngu orð-
inn svo stór að hann fer sjálfur á kló-
settið. Hann nýtur þó enn þjónustu við
salernisferðirnar og kallar hástöfum
„búúúinnnn“ ef um viðameiri þætti er
að ræða en hefðbundið piss. Ef foreldr-
arnir eru heima við læt ég þetta lang-
dregna kall sem vind um eyru þjóta
enda tel ég það frekar þeirra hlutverk
en mitt að þrífa botninn á barninu.
Sömuleiðis viðurkenni ég að vera
ansi heyrnardaufur ef amman er
nærstödd enda vílar hún ekki
fyrir sér að ganga í málið.
Fyrir kemur þó, ef allir fyrr-
nefndir eru uppteknir eða
ég einn heima með drenginn,
að ekki verður undan þessum
skyldum vikist. Ég læt mig hafa
það, enda ekki um annað að ræða
og hreinsa það sem hreinsa þarf.
Það tekur fljótt af – svo þvoum við
okkur báðir um hendur, eins og
vera ber.
Afadrengurinn, sem varð fjög-
urra ára um liðna helgi, er mikill
ljúflingur. Hann spáir talsvert í til-
veruna og tjáir sig gjarna um það
sem máli skiptir. Rétt fyrir fjög-
urra ára afmælið voru foreldr-
arnir í stússi sínu í nýja húsinu og
amman upptekin þegar ég heyrði
hið langdregna kall: „búúúinnnn“.
Ég vissi hvað til míns friðar heyrði
og vann mitt skylduverk. Um leið og
ég tosaði upp um hann buxurnar leit
hann á mig með sínum skæru barns-
augum og sagði af hjartans einlægni:
„Afi þú ert góður skeinari!“
Ekki veit ég hvað fólst beinlínis í
þessari yfirlýsingu, hvort hann var
með henni að lýsa því yfir að ég væri
jafngóður í hlutverkinu og foreldrarnir
og amman – eða jafnvel betri – en víst
er að hún var afdráttarlaus og kom
beint frá hjartanu.
Með henni setti drengurinn ákveðna
pressu á afa sinn – og það heyrnarleysi
sem hrjáð hefur hann í þegar hann
heyrir kallað hárri barnsröddu: „Búú-
úinnnn!“
Jónas
Haraldsson
jonas@
frettatiminn.is
HELGARPISTILL
Te
ik
ni
ng
/H
ar
i
36 viðhorf Helgin 7.-9. júní 2013