Læknablaðið - 01.12.1942, Blaðsíða 22

LÆKNAB LAÐ IÐ
96
hjálpar og lyfja á yfirstandandi
ári, og vel mætti heimila læknum
hærri taxta gagnvart þeim, sem
eigi gætu sýnt, að þeir hefSu greitt
iögjöld fyrir næsta ár á undan, svo
aS aShald skajraSist einnig þann-
'g' —
Skal eigi fjölyrt frekar um
sjúkratryggingar meS þessu sniSi.
Gallarnir viS sjúkratryggingarn-
ar, eins og þær eru nú, koma ljós-
ast fram í fjölmenninu. Læknaval
hefir mikla ókosti, aSallega vegna
þess, aS eigi virSist kleiít af fj.ár-
hagsástæSum aS tryggja fólkinu
læknishjálp hjá þeim læknum, er
helzt skyldi i hverju einstöku til-
felli í samræmi viS eSli sjúkdóm-
anna. Þá stafar mikill reksturs-
kcstnaSur af sliku skipulagi og
margvisleg ómök koma á hina
tryggSu, en ýmisleg skriffinnska
lendir á læknunum, er tefur þá frá
rcglulegum læknisstörfum.
Vert er aS veita því athygli, hve
miklu lægri kostnaSurinn er hja
sveitasamlögunum en samlögun-
um í þéttbýlinu, enda hafa þau
risiS u])p á frjálsum grundvelli og
haft sem bakhjarj mikla opinbera
aSstoS, þar scm eru héraSslækn-
arnir. er þiggja laun sin af ríkinu.
en vinna aS öSru levti gegn væg-
um taxtagreiSslum. Má i rauninni
lita á þau sem dæmi um þróuu
frjálsra trygginga, sem reistar eru
á svipuSum grundvelli og þeim,
sem vera mundi, ef fylgt væri þvi
skipulagi. aS gera allt landiS aS
einu samlagssvæSi. á líkan hátt og
lýst liefir veriS. Þó er vert aS
veita því athygli, aS lyfjakostnaS-
ur sveitasamlaganna er stærri
hundrabshluti af heildarkostnaSi
samlaganna en æskilegt væri, jafn-
vel þótt hann sé ekki mikill aS
krónutölu. Lægstur hcfir hann ver-
iS 26.06% af heildarkostnaSi hjá
einu samlagi, en hjá hinunt sam-
lögunum yfir 40% af heildarkostn-
aSi þau ár, sem þau hafa starfaS.
AS krónutölu hefir lyfjakostnaSur
sveitasamlaganna veriS frá kr. 5.15
—kr. 7.23 á meSliin á ári.
AS því athuguSu, sem hér hefir
veriS sagt. má ætla, aS gera mætti
sjúkratryggingarnar bæSi einfald-
ari og ódýrari en þær eru nú, en
jafnframt réttlátari. Ef styrkur
hins opinbera, svipaSur þeim, sem
nú er veittur, væri látinn renna
til þess eins, aS létta almenningi
Útgjöld viS sjúkrahússvist, bendir
reynslan til, aS tveggja króna iS-
gjald á ári á hvern tryggingar-
skyldan mann mundi nægja til viS-
bótar.
Væri gert ráS fyrir 6000 kr.
launum handa hverjum lækni aS
meSaltali á ári, bættust viS kr.
10.00 i iSgjöld á mann til aS stand-
ast straum af þeim kostnaSi, en kr.
11.50 á ári ef me'Sallaunin væru kr.
7000 og gjaldskráin þá jafnframt
lægri, sem læknar færu eftir. Þá
er loks áætlaS, aS trygging allra
nauSsynlegustu lyfja þyrfti ekki
aS kosta meira en kr. 3.00 á ári á
meSlim. Þessi tryggingariSgjöld
væru samtals kr. i5-°o—16.50 á
ári, en iSgjöldin voru áriS 1939-
áSur en fariS var aS hækka þau
vegna stríSsins, rúmlega kr. 44.00
á mann aS meSaltali fyrir öll sam-
lögin.
AS vísu mundi trygging sem
þessi ekki veita fulla læknishjálj).
en telja verSur af ýmsum ástæSum
aS heppilegra sé. aS nokkur
greiSsla komi til læknis i hvert
sinn, sem hans er leitaS, sé þess
aSéins gætt, aS getu almennings
sé ekki ofgert.
Nokkur kostnaSur yrSi raunar
viS rekstur trvggingarinnar á þeim
grundvelli, sem hér hefir veriS lýst.
en hann gæti varla fariS fram úr
6—7%, og væri eSlilegast aS hann