Læknablaðið - 01.12.1942, Blaðsíða 12

86
LÆKNABLAÐIÐ
ins gagnvart sjúkratryggingunum.
í’að skilur smám saman, að mis-
notkun trygginganna er misnotk
un á eigin fé, er kemur því sjálfu
í koll með hækkun iðgjalda. Það
luettÍT að hugsa sem svo: Sam-
lagið borgar, en i staðinn kemur:
Ég borga. Ýmsir aðrir örðugleik-
ar voru á vegi trygginganna. 'i'.
(1. var skoirtur nægilega margra
manna, er væru þjálfaðir í aö
skipuleggja og annast rekstur
þcirra.
Aðstaða trygginganna var því
að mörgu leyti erfið i byrjun. 1
fyrsta lagi skorti fólkið þá trygg-
ingarmenningu og þann félags-
anda, scm nauðsynlegur er, til aö
tryggingar geti farið vel. í ööru
lagi skorti okkur reynslu til að
skipulegg a og framkvæma þær
í þriðja lagi var aðstaða trygg-
inganna til aö semja við lækna
• g sjúkrahús í stærstu bæjunum
mjög erfiö. Mestur hluti læknanna
v rn ólaunaðir starfandi læknar,
cr töldu sér heimilt að ráöa kaupi
sinu á frjálsum vinnumarkaði, en
sjúkrahúsin ýmist bæjarsjúkra-
hús er kepptu að hallalausum
■rekstri, eða einkasjúkrahús er að
sjálfsögðu gerðu liið sama.
Að visu var heimild i lögum
til að láta ósamið við lækna,
sjúkrahús og lyfjabúðir að miklu
eða litlu leyti. en væri sá kostm
tekinn, væri um leið stórlega
dregið úr gildi trygginganna, og
hefir það hvorgi verið gert til
jiessa.
Skal nú farið nokkrum orðum
um framkvæmd trygginganna, að
því er varðar helztu atriðin.
Sjúkrahús.
M eð sjúkratlryggingarlögunum
cr ákveðið, að samlögin skuli
greiða að fullu dvöl meðlima
sinna á sjúkrahúsuni, sem og lyf
Og læknishjálp þar. Aðstaða sam-
laganna til að fullnægja þessu
skilvröi var og cr að mörgu leyti
erfið af fjárhagsástæðum, og er
að því vikið hér að framan. A
Norðurlöndum, þar sem þróun íé-
lagsmála er að flestu leyti lengra
á veg komin en hér, reka bæjar-
félögin sjúkrahús sín með halla.
og auk þess njóta sjúkratrygging-
arnar sérstrakra ívilnana.
í Danmörku greiða sjúkrasam-
lögin aðeins helming venjulcgs
daggjalds vegna meðlima sinna.
eða frá kr. 0,60—3,00 á dag. og
er þá læknishjálp og lyf innifalin.
í Sviþjóð greiða sjúklingarnir
aðeins rúmlega 30% þess, sem
kostar að reka bæjac- eða léns-
sjúkrahús. Víða er sú tilhögun
þar, að dagg'aldið lækkar, því
lengur sem sjúkJingarnir liggja
( g veikindin eru þungbærari. Ár-
ið 1929 voru daggjöldin frá kr.
1,00—2,50, en viða lækkuðu þau,
svo sem fyrr var sagt, sums stað-
ar þegar eftir 15 daga legit, en
anna'rs staðar eftir 30—60 daga
legu, og gátu ])á farið niður i kr.
0,50 á dag þar, sem þau voru höfö
lægst. Þrátt fyrir þessi lágu dag-
gjöld njóta mcðlimir sjúkrasam-
Iaga í stærstu borgunum afsláttar
frá þeim.
Daggjöldin á sjúkrahúsum hcr
á landi eru mjög há, og þeirri
stefnu yfirleitt fylgt, að sjúkra-
húsin beri sig aö sem mestu leyti.
Er því eðlilegt, að kostnaður sam-
laganna á meölim vegna sjúkra-
húsvistar sé hár, en hann hefir
verið þessi á meðlim á ári fyrir
öll samlögin:
1937 .......... kr- 20,59
1938 ........... — 20.88
1939 ........... — í8,95
T94° ............. — 20,37
í sjúkrahúskostnaði er fólginn