Læknablaðið - 01.12.1942, Blaðsíða 30

104
LÆKNABLAÐIÐ
arnar eru niiklar. Ef sjúkl. er skift
eftir því, hve viötækar breyting-
arnar voru, sést aö 37% sjúkl. nieð
infiltr., sem þöktu minna en 1
rifjabil, reyndust positivir, en 82%
þeirra breytinga sem þöktu meira
en 2 rifjabil.
ViS prognosuathuganirnar
reyndist stærö lungnabreytinganna
ráöa mestu; þó virtist sem skol-
vatnspositivir heföu heldur verri
prognosu en negativir sjúkl. meö
svipaöar lungnabreytingar. Mun-
urinn er þó frekar lítill og fullnæg-
ir ekki statistiskum kröfum.
8. kafli.
4. flokkur a.
í byrjun kaflans er gerö grein
fyrir aöferöunt þeim, sem notaÖ-
ar hafa veriö til þess aö flokka
sjúkl. efti'r berklabreytingum í
lungum. Virtist engin þeirra not-
hæf, þar sem flestir sjúkl. voru
meö tiltölulega litlar lungnabreyt-
ingar og ekki síöur sökum þess,
aö ýmsir sjúkl. meö óspecifik sjúk-
dónia höföu einnig lent i flokkn-
um.
Til þess aö fá sem gleggsta mynd
af sjúkdómstilfellunum, var horfið
að því, aö flokka þá svo til ein-
göngu eftir því, tive víötækar
lungnabreytingar var um aö ræða
á röntgenmyndum. Greinilegar
kalkanir og striklaga, vel afmark-
aðar breytingar (tub. vet.) var hafí
i sérstökum flokkum. A þennan
hátt skiftust þessir 357 sjúkl. i 15
flokka. Hverjum flokki fylgir
einskonar fyrirmynd, sem tákn-
ar, hversu víðtækar breyting-
ar er um aö ræöa, enn fremur
fylgir stutt yfirlit yfir sjúkdóms-
sögu hvers sjúklings, svo aö sjá
megi með hvaöa rétti sjúkl. hafi
verið talinn berklaveikur eða ekki.
Alls reyndust vera 64 sjúkl. með
óspecifik breytingar. Var þeim
eðlilega sleppt að svo kontnu. —
Röntgenmyndir 102 sjúkl. virtust
lænda til þess aö einungis væri um
tub. pulm. vet. aö ræða. Þrir þess-
ara reyndust skolvatnspositivir
Sjúklingar þessir voru sízt grun-
samari um aktiv berkla en flestir
þeirra negativu.
Skolvatnsaðferðin viröist þann-
ig geta leitt i ljós einstaka bacillær
sjúkl., sem ella ntundu vera taldii
sem tub. pulm. vet., jafnvel þótt
fylgt sé ströngustu kliniskum og
röntgenologiskum kröfum.
Viö rannsókn, að meöaltali 4,8
ártim siöar (96% myndaðir og 52%
magaskolaðir að nýjú), kom i ljós
aö 84% voru meö óbreytta lungna-
mynd. Styrkir það mjög þá skoö-
un, aö þeir hafi þegar verið orðnit
inaktiv við fyrri skoöun. Þeim 3
skolvatnspositivu haföi vegnað
jafn vel og þeirn negativu.
Að lokum er gerð grein fyrir
þeim 201 sjúkl. þar sem breyting-
arnar virðast benda til tneira eða
minna virkrar berklaveiki. 119
þeirra (59%) reyndust skolvatns-
positivir við eina rannsókn. Ef at-
hugað var sambandið milli skol-
vatnsárangurs og annarra klin-
iskra hluta, kom í Ijós mjög greini-
legt samhengi, þeim mun meiri
breytingar þeim mun oftar posi
tivt skolvatn. Aörir kliniskir fakt-
orar virðast hinsvegar ekki ráða
svo nokkru nemi.
Til þess aö fá hærri tölur, voru
ofangreindir 15 flokkar dregnir
saman i 5 aðalflokka og voru uni-
lateral breytingar í 3 þeirra, en
bilateral í hinum 2. Svo til allar
víðtækar tub. breytingar (þ. e. a.
s. þar sem breytingarnar náðu yfir
meira en hálft lunga) reyndust
jiositivar við fyrstu skolun. Væri
hinsvegar um litlar breýtingar aö
ræða, var svo að sjá sem ein skol-
un væri ekki nægjanleg. Virðist