Læknablaðið - 01.09.1948, Blaðsíða 24

66
LÆKNABLAÐIÐ
•eftir eða stinga upp í sig, eins
og börn gera oí't. Smit frá
saur getur að vísu einnig bor-
izt manna á milli á líkan hátt,
en leiðin frá munni er þó ólíkt
greiðari. Og því er það, að
cnda þótt rannsóknir bafi leitt
í ljós, að mænusóttarvirus er
miklu lengur viðloðandi í saur
en í hálsi, eru möguleikarnir
á snertismitun frá munni og
hálsi, þann stutta tíma, sem
virus hefst þar við, vafalaust
yfirgnæfandi, móts við saur-
smitun. Líkur hafa og verið
færðar fyrir því, að mest smit-
hætta stafi frá sjúklingum síð-
ustu daga meðgöngutímans og
fyrstu dagana eftir byrjun
sjúkdómsins (Casey 1945, Ay-
cock & Kessel 1943), enþá er
einmitt helzt von um að finna
virus í hálsi. Aftur á móti
virðist fremur sjaldgæft, að
sjúklingur smiti frá sér, eftir
að hann er orðinn greinilega
veikur, þó að smit finnist
lengi fram eftir í saur, og virð-
ist svo hafa verið einnig áður
en það varð ljóst, að sérstakr-
ar varúðar þyrfti að gæta um
meðferð saursins.
Með ítarlegum og umfangs-
miklum eftirgrennslunum um
lengri tíma hefur stundum tek-
izt að rekja samband milli
furðu margra sjúklinga. Þann-
ig var það í einum faraldri í
Alabama í Bandaríkjunum, að
af 101 sjúklingum, sem ítar-
legar upplýsingar fengust um,
höfðu 80% verið samvistum
við (að jafnaði nokkrar klukku-
stundir) annan, sem þegar var
búinn að fá byrjunareinkenn-
in eða átti skammt til þess
(Casey 1945) og hefði með-
göngutíminn skv. því verið að
meðaltali 12 dagar. öðru sinni
var fylgzt rækilega með fólkí
— einkum börnum — í næsta
nágrenni við mænusóttarsjúkl-
inga. Af 66 manns, er höfðu
umgengizt sjúkling á þeim
tíma, er smithætta var talin
mest ( lok meðgöngutíma og
byrjun veikinnar), kennciu 37
lasleika, 6—15 d. síðar, sem
hefði getað verið væg mænu-
sótt og var talið að svo liefði
verið um 24 þeirra. Af 109
börnum i næsta nágrenni, sem
ekki var vitað að hefðu bitt
sjúklingana, kenndu aðeins 4
lasleika, sem hefði getað verið
væg mænusótt, þótt ekki yrðu
færðar nægar líkur fyrir því,
að svo væri (Casey, Fishbein
& Bundesen 1945). Er mænu-
sótt kom eitt sinn upp í skóla
og breiddist út í næsta um-
hverfinu svo að alls veiktust
15 börn, tókst að rekja smitun
9 þeirra til einhvers af 4 fyrstu
sjúklingunum, annað hvorl
beint eða með grunuðum
smitbera, sem millilið (Piszc-
zek, Shaughnessy & al., 1941).
Samkvæmt þessiun athug-
unum og öðrum, þar sem vitað
var um möguleika á smitun
(Aycock & Kessel, 1943),