Bændablaðið - 11.04.2013, Blaðsíða 61

61Bændablaðið | Fimmtudagur 11. apríl 2013
Nokkrir Vestfirðingar hafa sett
saman svokallaðan Vestfjarðalista
sem innlegg í umræðu dagsins
og birtist hér hluti hans. Við
erum ekki að heimta auknar
fjárveitingar úr ríkissjóði en
bendum á að stjórnvöld þurfa
að búa nokkuð í haginn með
markvissari hætti en verið hefur
um sinn. Grundvallaratriði er að
Vestfirðingar fái að bjarga sér
sjálfir.
Sjávarútvegur
Gefa ætti krókaveiðar frjálsar á
minni bátum þegar þeim hentar.
Úthluta til dæmis 1.000 tonna
frumbyggjarétti í ýmsum tegundum
til valinna staða hér vestra og láta sjá
hvort slíkt hefði ekki heillavænleg
áhrif á viðkomandi byggðarlög.
Þetta yrðu að sjálfsögðu sértækar
aðgerðir, en aðrir staðir sem eru
í svipaðri aðstöðu gætu komið á
eftir. Sjómenn, fiskvinnslufólk,
fiskverkendur og útgerðarmenn
sem lögheimili eiga á viðkomandi
stöðum verða að koma sér saman um
framkvæmd veiðanna og vinnslu.
Þessar aflaheimildir verði ekki
framseljanlegar.
Landbúnaður
Ríkisjarðir á Vestfjörðum sem ekki
eru nýttar í dag verði auglýstar
lausar til ábúðar eða notkunar í ýmsu
atvinnuskyni. Stjórnvöld beiti sér
einnig ákveðið fyrir því að jarðir í
einkaeign, sem ekki eru í notkun,
verði nýttar á ýmsan markvissan hátt.
Kemur þar margt til greina, sé rétt að
staðið. Fiskeldisbóndinn á Bakka í
Dýrafirði sannprófaði, og notaði til
þess ellistyrkinn sinn meðal annars,
að hægt er með lygilegum árangri að
rækta silung í hinu ískalda vestfirska
vatni sem hvarvetna rennur lítt
notað til sjávar. Hér gæti orðið um
vistvæna vestfirska stóriðju að ræða
bara ef menn vilja. Og flettið svo
Bændablaðinu og sjáið þar ótal
dæmi um alla þá grósku og tækifæri
sem felast í sveitum þessa lands.
Vestfjarðasjóðurinn
Settur verði á laggirnar trygginga-
og fjárfestingasjóður, Vestfjarða-
sjóðurinn, með allt að 20 milljarða
stofnfé. Hann er hugsaður sem
mótleikur við uppákomur og upp-
hlaup í atvinnulífi á Vestfjörðum
sem sífellt eru í gangi. Módelið að
Vestfjarðasjóðnum er þegar fyrir
hendi. Það er Íbúðalánasjóður. Þó
svo að sá sjóður sé ekki í góðum
málum í dag má það ekki villa
mönnum sýn. Vestfjarðasjóðurinn
myndi byrja með hreint borð og
nýjum áherslum.
Hvers konar sjóður?
1. Vestfjarðasjóðurinn hafi það
hlutverk að tryggja og styðja við
atvinnu rekstur á Vestfjörðum,
hverju nafni sem nefnist, stóran
sem smáan. Ríkis sjóður verði
eigandi og bakhjarl Vestfjarða-
sjóðsins. Vel mætti hugsa sér að
Vestfjarðasjóðurinn yrði í upphafi
sjálfstæð deild í Íbúðalánasjóði.
2. Stofnfé sjóðsins verði 20
milljarðar króna. Til að fjár-
magna sjóðinn skal bjóða út
skuldabréfalán hjá bönkum
landsins, lífeyrissjóðum og
öðrum aðilum líkt og Íbúða-
lánasjóður gerir. Athugað
verði hvort hið þrautreynda
200 ára danska kerfi henti ekki
Vestfjarða sjóðnum: Með hverju
láni sem veitt er skal gefa út
annað skuldabréf til fjárfesta
með sömu skilmálum. Þá er alltaf
jafnvægi milli útgefinna lána og
útgefinna skuldabréfa. Engin
vaxtaáhætta, aðeins vanskila- og
afskriftaáhætta. Ábyrgðinni verði
skipt milli aðila.
3. Sjóðurinn veitir lán með veði í
eignum viðkomandi fyrirtækja.
Heimilt er að veita lán til smá-
fyrirtækja jafnvel þó að þau hafi
engin veð önnur en frumkvæði,
kjark og þor. Bannað verði
að veita lán út á íbúðarhús
viðkomandi. Heimilt er að láta
hluta af lánum sjóðsins vera
víkjandi lán.
4. Lánin verði veitt til eins margra
ára og þurfa þykir. Lántakendur
hafi val um hvort lán þeirra eru
verðtryggð eða óverðtryggð.
Eins hafi þeir nokkurt val um
það hvenær afborganir hefjast.
Vextir verði eins og þeir gerast hjá
Íbúðalánasjóði á hverjum tíma.
Vestfjarðaráðherra
Nú þurfa menn að bræða með
sér hvort ekki sé rétt að sérstakur
ráðherra, Vestfjarðaráðherra,
fari með málefni Vestfirðinga í
ríkisstjórn, í nánu samráði við
heimamenn, meðan verið er að
snúa vörn í sókn og koma í veg
fyrir að örlög Hornstranda færist
yfir fjórðunginn. Til vara má benda
á að Umboðsmaður Vestfjarða, með
því nafni, kæmi hugsanlega einnig
til greina ef ráðherrann stæði í
mönnum. En sá umboðsmaður yrði
að hafa völd og vinna í samráði
við heimamenn. Eins og er virðist
enginn hafa heildaryfirsýn yfir
málefni Vestfjarða þótt ótrúlegt sé
eftir allar skýrslurnar. Hér duga ekki
smáskammtalækningar liðinna ára,
heldur markviss vinnubrögð.
F. h. Vestfjarðalistans
Hallgrímur Sveinsson,
Bjarni G. Einarsson,
Guðmundur Ingvarsson.
ÓMISSANDI Í SAUÐBURÐINN
LAMBBOOST OG FLORYBOOST eru fæðubótarefni sem verka styrkjandi og
efla ónæmiskerfi unglamba. 100% náttúrulegar vörur sem löngu hafa sannað sig.
Auðvelt í notkun, þarf ekki að blanda og kemur með íslenskum leiðbeiningum.
Fáanlegt hjá dýralæknum og búrekstrarvöruverslunum
Nánari upplýsingar hjá dýralæknum og umboðsaðila í síma 820 2240
Lambboost er fæðubótarefni sem er auðugt af
broddmjólk og næringarefnum og er sérstaklega
hannað með þarfir lítilla og léttra lamba í huga.
Heilbrigð þarmaflóra – Mjólkursýrugerlar
Eflir ónæmiskerfið – Broddur
Örvandi – Jurtakraftur (kóla, gúarana)
Eykur líkamlegan styrk – Flókin samsetning vítamína og járns
Eykur orku – Nauðsynlegar fitusýrur, glúkósi, þríglyseríðar
LAMBBOOST
FLORYBOOST
Floryboost stuðlar að jafnvægi þarmaflórunnar og
saltbúskap líkamans þegar meltingartruflanir gera vart við sig.
Verndar þarmana – Viðarkol og leir sem draga í sig eiturefni
Kemur jafnvægi á saltbúskap líkamans – Natríumklóríð,
magnesíumklóríð, kalíumklóríð og fosföt
Eykur orku – Dextrósi
Styrkir erta slímhúð – Nauðsynlegar olíur unnar m.a. úr rósmaríni,
cajeput, timótei og thymol
Vestfjarðalistinn:
Hvaða ráð eru til viðreisnar á Vestfjörðum?
Hrafnseyri við Arnarfjörð. Mynd / HS
Löggjafinn, þ.e. þingmenn,
hefði getað breytt lögum um
verðtryggingu á því kjör-
tímabili sem nú er senn á
enda. Þess í stað var keyrt
áfram með verðtrygginguna
óbreytta í kjölfar bankahruns
og gengisfalls krónunnar með
afdrifaríkum afleiðingum fyrir
lántakendur. Vextir ásamt
verðtryggingunni fóru á tímabili
yfir 20%.
Í stað þess var gripið til
sértækra aðgerða fyrir þá sem
verst voru settir. Hluti af þeim
aðgerðum var hin svonefnda 110
prósenta leið í bland við lausnir
umboðsmanns skuldara, sem
þykja bæði niðurlægjandi og tóku
sinn tíma. Lántakendur þurftu
jafnframt að leggja í tímafrekar
og kostnaðarsamar dómstólaleiðir
til að fá lögleysum hnekkt, svo
sem gengistryggðum lánum.
Nú er verðtryggingin sjálf á
leið fyrir dóm og þýðir gjaldþrot
fyrir ríkissjóð ef úrskurðað verður
lántakendum í vil og bakagreiðslur
koma til með að ná langt aftur í
tímann.
Í mínum huga miðast tíminn
aftur til 2006 og ríkið er ábyrgt fyrir
ofteknum vöxtum á lánum Íbúða-
lánasjóðs, sem er langstærstur
lánveitandi til íbúðakaupa. Hvort
sem þetta var forsendubrestur,
svokölluð stökkbreyting lána
eða einungis rangar forsendur
neysluvísitölugrunns á tímum
bankahruns og gengisfalls, var um
oftekna vexti auk verðtryggingar
að ræða.
Á árunum 2006 til 2010 er
lauslega áætlað að upphæðir
sem um ræðir nemi 100-200
milljörðum og þeim ber að skila til
lántakenda. Ekki með hókus pókus
aðferðum gegnum skattkerfið
heldur með endurgreiðslu á stórum
hluta vaxta / verðtryggingar auk
lækkunar höfuðstóls lána.
Nú verður kosið um tækifærið
sem fór forgörðum
Núverandi ríkisstjórn var í lófa
lagið að setja lög sem drægju úr
vægi verðtryggingarinnar, eða
með neyðarlögum ef þess þurfti
með. Þess í stað var málið sett í
nefnd þar sem hagsmunaaðilar
lánastofnana og lífeyrissjóða áttu
setu og niðurstaðan varð sú að ekki
mætti hrófla við verðtryggingunni.
Með því að leggja fram frumvarp
þess efnis geta stjórnvöld það
enn þótt tíminn sé naumur. Í
stað þess hafa lánastofnanir siglt
seglum þöndum og gátu eytt 64
milljörðum í sjálfa sig árlega á
kostnað lántakenda (áætlaður
rekstrarkostnaður skv. skýrslu
Samkeppnisstofnunar)
Margir vilja halda því fram
að verð tryggingin sé ekki vanda-
málið, hún sé einungis afleiðing
viðvarandi verðbólgu. Gæti
ekki allt eins verið að vegna
verðtryggingarinnar fái verðbólgan
að vaða áfram óbeisluð? Fólk
má heldur ekki gleyma því
að þótt fjármálastofnanir og
lánveitendur aðrir treystu því
að allir fjármálagjörningar væru
öruggir í umhverfi verðtryggingar
féllu bankarnir og lífeyrissjóðir
töpuðu stórfé í Hruninu. En þeir
sem af ýmsum ástæðum tóku lán
á þessum kjörum á áðurnefndu
tímabili hafa margir glatað eigin
fé, sitja í yfirveðsettum eignum
eða eru eignalausir. Heimili jafnt
sem fyrirtækin gátu einfaldlega
ekki staðið undir þessu vaxtastigi
sem spannst upp við þær aðstæður
sem urðu og komu lántakendum
algjörlega að óvörum.
Ég treysti Hægri grænum,
flokki fólksins, til að leysa
vanda heimila og fyrirtækja og
gera þær hliðarráðstafanir sem
nauðsynlegar eru til að hér verði
heilbrigt efnahagslíf til frambúðar.
Þá geta allir landsmenn átt hér
góða ævi í gjöfugu landi en ekki
aðeins forréttindastéttir.
Sigurður Ingólfsson
á lista Hægri grænna í
Reykjavík suður.
Kosningar fram undan
Sigurður Ingólfsson