Læknablaðið - 01.08.1969, Blaðsíða 42
132
LÆKNABLAÐIÐ
skrifaði um það 1916 og aftur 1921. Þýzki læknirinn K. Pusl
skrifaði í Deutsche Medizinisohe Wochenschrift í júlí 1923 um
hring, sem stungið er upp i legholið og er með laf niður í legháls-
inn. Gráfenherg skrifar um „Silk als Antikonzipiens“ árið 1929,
og upp frá þeim tíma er raunverulega um að ræða nýtt tíma-
hil í sögu „intra-uterine devices“ (I.U.D.).
Árið 1929 segir Gráfenberg frá reynslu sinni með tvö þusund
konur, þar sem hann setti upp í legið silkiormsþræði eða silfur-
hringa. Getnaður varð í 1,6% tilfella, þegar silfurhringurinn var
notaður. Lengri reynsla leiddi þó í ljós ýmsa fylgikvilla og mis-
tök, svo og alvarlegar bólgur, og danski læknirinn Leunhach í
Kaupmannahöfn var svo óheppinn að missa eina konu, sem
fékk ígerðir í grindarhol og dó.
Almennt var þessi aðferð siðan fordæmd og af læknum talin
vera l'úsk. Einstaka sérfræðingar héldu þó áfram þessum til-
raunum, og eftir að nútímalækning á bólgum kom til sögunnar,
varð ekki eins mikil áhætta og áður, þó að smit myndaðist út frá
aðskotahlut í legholinu.
Árið 1959 birti Oppenheimer frá ísrael grein í Am. J. Ohst. &
Gynec. um „Prevention and pregnancy by the Grafenherg ring
metliod“. Var hann árum saman búinn að reyna ýmsar umbreyt-
ingar á hring Gráfenbergs og hafði reynt á 1.500 konum. Japanski
læknirinn lshihama skrifaði sama ár grein i Yokohama Med-
ical Journal og segir frá 20000 japönskum konum, sem gengu
með OTA hring i leginu. Japanir voru fyrstir til þess að nota
ódýrt plastefni til þess að stinga upp í legið. Eftir að reynsla þess-
ara tveggja lækna kom fram, vaknaði aftur mikill áhugi á leg-
lægum getnaðarvörnum, vegna þess hve mannkyninu fjölgaði
geysiört.
Mikil vinna hefur á seinni árum verið lögð í það að athuga,
hvernig hlutir innan legs gætu varnað því, að hið frjóvgaða
egg settist að í slímhúð legsins, og eins, livaða hættur væru
mestar og hvernig bæri að forðast þær. Hefur þetta m. a. verið
gert með því að velja úr þær konur, sem gæfu beztan árangur
með notkun I.U.D., og þar sem ekki væri eins mikill skaði fyrir
konuna, þó að hún fengi bólgur í.leg og eggpípur.
Allir geta þessir hlutir gengið niður úr leginu, og er þá ekk-
ert gagn að þeim. Enn fremur er töluverður fjöldi kvenna, sem
fær við þetta óreglulegar og stundum svo miklar hlæðingar, að
ekki er liægt annað en taka hlutinn út úr leginu. Þá koma einnig
annað veifið fyrir bólgur, og þess vegna eru flestir sérfræðing'-