Læknablaðið - 01.02.1974, Blaðsíða 53

LÆKNABLAÐIÐ
29
UMRÆÐUR UM SJÚKRAHÚSMÁL
Félag íslenzkra lækna í Bretlandi hefur sýnt
mikinn áhuga á þróun hinna ýmsu þátta
sjúkrahúsmála. Að ósk félagsins hefur ritstjórn
blaðsins fallizt á að birta eftirfarandi grein
sem leiðara. Þótt ritstjórar séu ekki reiðubúnir
að gera öli orð FÍLB að sínum, teljum við
rétt að hvetja með þessu til tímabærra um-
ræðna um þessi mál.
Fyrr á þessu ári urðu nokkrar umræður í
dagblöðum um nýtingu og samhæfingu
sjúkrahúsanna. Félag íslenzkra lækna í Bret-
landi birti opið bréf í Morgunblaðinu 31. jan-
úar s.l. til heilbrigðismálaráðherra, Magnúsar
Kjartanssonar. Bentu læknarnir á gildi op-
inna göngudeilda í sjúkrahúsarekstrinum,
sem þeir álíta, að veiti sjúklingunum betri
og auðveldari læknisþjónustu í mörgum til-
fellum. Jafnframt geti þær oft komið í veg
fyrir óþarfa innlagnir á legudeiIdir sjúkra-
húsanna, þar sem oft mætti rannsaka og
meðhöndla sjúklinga á slíkum göngudeildum
án innlagningar. Þetta væri því eitt spor af
mörgum til að minnka sjúkrarúmaskortinn.
Læknarnir tóku skýrt fram, að þeir teldu, að
slíkar opnar göngudeildir ættu einungis að
að taka á móti sjúklingum, sem þangað væri
vísað af heimilislæknum eða öðrum lækn-
um. Mætti því kalla þær hálfopnar göngu-
deildir til aðgreiningar frá polyklinikum.
Hingað til hefur þessum sjúklingum verið
vísað til sérfræðinga á stofum eða þeir hafa
verið lagðir inn á legudeildir sjúkrahúsanna.
Misræmi það, sem áður ríkti um greiðslu-
fyrirkomulag milli þessara leiða hefur nú
verið leiðrétt og ber að fagna því.
Slíkar hálf-opnar göngudeildir hefðu að
sjálfsögðu í för með sér aukið vinnuálag á
starfslið sjúkrahúsanna, sem því þyrfti
smám saman að auka eftir því, sem starf-
semi þessara deilda ykist. í framkvæmd
myndi þetta því leiða til þess, að þeir sér-
fræðingar, sem nú annast að hluta þessa
þjónustu á stofu, færðust smám saman inn
á sjúkrahúsin (eða á heilsugæzlustöðvar, ef
sumar göngudeildirnar yrðu starfræktar þar).
Er varla að efa, að þessir læknar myndu
fagna því að vinna við betri starfsaðstöðu
inni á sjúkrahúsunum í náinni samvinnu við
kollega með áhuga á svipuðu sérsviði. Varð-
andi kostnaðarhliðina má benda á, að þessi
þjónusta er í dag greidd með einum eða
öðrum hætti úr vasa skattborgaranna. Vel
skipulögð og nýtt sjúkrahúsþjónusta ætti
ekki að vera dýrari en tíðum óhagkvæm
notkun á einkastofum, sem geta ekki boðið
upp á þá rannsóknarþjónustu, sem sjúkra-
húsin geta veitt. Hér væri því aðeins um
hagræðingu á núverandi greiðslufyrirkomu-
lagi að ræða. Það sem mestu máli skiptir
þó er, að sjúklingurinn mundi njóta betri
og auðveldari þjónustu, þar sem læknis- og
rannsóknarþjónustan yrði veitt á einum og
sama stað.
Varðandi eftirmeðferð mætti ætla, að sér-
hæfðar göngudeildir með sérmenntuðu
læknis- og þjónustuIiði í meðferð ákveðinna
sjúklingahópa gætu veitt þeim betra eftir-
lit en nú er gert. Slíkar deildir þyrftu þó
ekki nauðsynlega að vera inni á sjúkrahús-
unum, enda þótt æskilegt væri, að þær
störfuðu í tengslum við þau. Þannig væri
ekki óeðlilegt, að félög með áhuga og bol-
magn kæmu upp vissum göngudeildum, t. d.
að Hjartavernd kæmi á fót göngudeildum til
meðferðar á áhættuþáttum hjarta- og æða-
sjúkdóma, svo sem háþrýstingi o. fl. Fyrir
tilstilli Samtaka Sykursjúkra hefur þegar
verið komið á fót slíkri göngudeild fyrir
sykursjúka, sem gefið hefur góða raun.
Heimilislæknar og sjúklingarnir sjálfir ættu
að sjálfsögðu að ákveða í hverra hendur
meðferðin er lögð. Eins og starfsálagið er í
daq á heimilislæknum mætti búast við, að
þeir fögnuðu tilkomu slíkra sérhæfðra göngu-
deilda. Hins vegar væri eðlilegt, þegar starfs-
aðstaða heimilislækna batnaði með stofnun
heilsugæzlustöðva, að þeir gætu tekið meira
af sérhæfðri meðferð í sínar hendur og þá
helzt í samvinnu við sérfræðinga sjúkrahús-
anna, sem kæmu í reglubundnar heimsóknir
á heilsugæzlustöðvarnar. Einnig væri vel
hugsanlegt, að heimilislæknar vnnu að hluta
til á ákveðnum göngudeildum sjúkrahús-
anna, sem þeir hefðu sérstakan áhuga á.
Hvort sumar göngudeildir yrðu í framtíðinni
starfandi á heilsugæzlustöðvunum siálfum
fremur en inni á sjúkrahúsunum, færi að
siálfsögðu eftir því, hversu margþættan og
dýran tækjabúnað og starfslið slíkar deildir
hefðu. Göngudeildir gætu þannig orðið tengi-
liður milli sjúkrahúsanna, heimilislækna og
heilsugæzlustöðva. Hvernig þeirri samvinnu
yrði háttað, gæti reynslan bezt ákvarðað, og
færi það sjálfsagt mikið eftir vilja viðkom-
andi lækna og starfsaðstöðu. Göngudeildir
koma alls ekki í stað heilsugæzlustöðva, og