Læknablaðið - 01.06.1976, Blaðsíða 22
94
LÆKNABLAÐIÐ
burður á líkamsþyngd hér og annars stað-
ar er ekki fyrir hendi. Líkamsáreynsla og
fleiri þættir hafa og áhrif á gildi þrí-
glyseríða í blóði.
Mikið hefur verið rætt og ritað um,
hvort ráðleggja ætti heilum þjóðum að
breyta mataræði sínu, og eru skoðanir um
það skiptar. Margir telja, að vandamálið
sé svo útbreitt, að flestir hafi aukna
áhættu á að fá æðasjúkdóma vegna of
hás gildis á blóðfitu, sem lækka megi með
breyttu mataræði. Aðrir telja, að finna eigi
með hóprannsóknum þá, sem hafi blóð-
fitugildi, sem hafi í för með sér verulega
aukna áhættu á æðasjúkdómum og aðeins
ráðleggja þessum hópi breytt mataræði.
Meðan hóprannsóknir hafa ekki óyggjandi
sannað, að draga megi úr tíðni æðasjúk-
dóma með breyttu mataræði, verður að
telja síðarnefndu leiðina eðlilegri og jafn-
framt er líklegra, að þeir, sem hafa veru-
lega aukna áhættu, fylgi frekar matarráð-
gjöf. Einnig verður að hafa í huga, að aðrir
áhættuþættir svo sem hækkaður blóðþrýst-
ingur, vindlingareykingar, sykursýki o. fl.
auka áhættu viðkomandi verulega, og því
mikilvægt að finna einnig þessa þætti og
meðhöndla þá alla samtímis.
Hóprannsóknir svipaðar þeim, sem
Hjartavernd hefur framkvæmt í nokkur
ár, hafa því óefað mikið gildi við að finna
þá, sem mesta áhættu hafa. En ekki er
nóg að finna áhættuþættina, heldur verð-
ur einnig að meðhöndla þá, ef nokkur von
á að verða um árangur. Rannsóknir Hjarta-
verndar frá síðustu árum ættu nú þegar
að geta svarað, hvort meðhöndlun áhættu-
þátta sé fullnægjandi, eða hvort hér sé
úrbóta þörf.
Stjórn og starfsfólki Hjartaverndar í Reykja-
vík er þökkuð mjög góð aðstoð. G. S. þakkar
Vísindasjóði fslands og Vísindasjóði Vigdisar og
Ólafs Ásbjörnssonar fyrir veittan styrk. Síðast
en ekki sist þakka höfundar þátttakendum i
könnun þessari fyrir samviskusamlega lið-
veislu.
SUMMARY
A dietary survey was carried out in Reykja-
vik (29 participants randomly selected in the
age group 37-66 years old) and in a rural area,
Arnessysla (28 participants). The participants
recorded their current food intake for seven
days. Tables of food composition were used for
calculation of nutrients. The survey did not
reveal any significant difference in the food
composition of the two groups. Percentage of
calories derived from protein was 16.4, from
fat 42.7 and from carbohydrates 40.5. The mean
daily intake of cholesterol was 596mg for men
and 428mg for women or 222mg/1000 cals.
Aspiration biopsies from subcutaneous adi-
pose tissue were collected from 20 people in
Arnessysla and compared to 15 similar biopsies
from British people (London). The fatty acid
composition was very similar in the two groups
but a slightly lower value for linoleic acid
(18:2) was obtained in the Icelandic group, but
the difference was not statistically significant.
It is concluded that as far as the diet is a
determinant factor in the high mean serum
cholesterol value in Iceland (254mg/100ml tor
men, age 34-61 years old) the most important
factor is a high intake of fat.
HEIMILDASKRÁ
1. Adams, C. W. M. The pathogenesis of
atherosclerosis in Disorders of Lipid Meta-
bolism. J. Clin. Path. Suppl. 1973.
2. Bartlet, J. C., Iverson, J. L. Estimation of
fatty acid composition by gas chromato-
graphy using peak heights and retention
time. J. Ass. Analyt. Chem. 49, 21. 1966.
3. Böttcher, C. J. F. Chemical constituents of
human atherosclerotic lesions. Proc. Roy.
Soc. Med. 57, 792. 1964.
4. Carlson, L. A., Böttiger, L. E. Ischaemic
heart disease in relátion to fasting values
of plasma triglycerides and cholesterol.
Stockholm Prospective Study. Lancet 1972,
i, 865.
5. Chait, A., Onitiri, A., Nicoll, A., Rabaya, E.,
Davies, J., Lewis, B. Reduction of serum
triglyceride levels by polyunsaturated fat.
Atlierosclerosis 20, 347. 1974.
6. Christakis, G. J. Effect of a serum
cholesterol-lowering diet on composition of
depot fat in man. Am. J. Clin. Nutr. 16, 243.
1965.
7. Dawber, T. R., Pearson, G., Anderson, P„
Mann, G. V., Kannel, W. B., Shurtleff, D.,
McNamara, B. M. Dietary assessment in
the epidemiological study of coronary heart
disease. The Framingham Study. Amer. J
Clin. Nutr. II, 226. 1962.
8. Diet and coronary heart disease. Dept. of
Health and Social Security. RepoTrt No. 7,
p. 27. 1974.
9. Feeley, R. M., Patricia, E., Crimer, E.,
Watt, B. K. Cholesterol content of foods.
J. Am. Diet. Assoc. 61, 134. 1972.
10. Folch, J., Lees, M., Stanley, G. A simple
method for the isolation and purification
of total lipids from animal tissues. J. Biol.
Chem. 226, 497. 1957.
11. Grundy, S. M„ Ahrens, E. H. Jr., Davignon,
J. The interaction of cholesterol absorption
and cholesterol synthesis in man. J. Lipid
Res. 10, 304. 1969.
12. Hagtíðindi 55, I. 1970.