Læknablaðið - 01.02.1977, Blaðsíða 31

LÆKNABLAÐIÐ
15
36 sjúklingar á Kópavogshæli og 17 í
Skálatúni, samtals 53 sjúklingar. Á Kópa-
vogshæli dveljast u. þ. b. 200 vistmenn, en
í Skálatúni 50-60. Þessar rannsóknir voru
gerðar í ágúst 1974 í samvinnu við Sævar
Halldórsson, lækni. Allir sjúklingarnir, 53
að tölu, reyndust HBAg neikvæðir. Þetta
voru 34 karlmenn og 19 konur, langflest
börn og ungt fólk á aldrinum 5-40 ára.
Vegna þessarar niðurstöðu var ekki tal-
in ástæða til að gera frekari lifrarpróf hjá
þessum hópi, né kanna sjúkrasögu þeirra
til hlítar, en skv. upplýsingum lækna
þeirra er ekki vitað um gulu eða hepatitis
hjá neinum sjúklinganna, né öðrum vist-
mönnum hælanna.
Umræður
Eins og rætt hefur verið hér að framan
virðist fundur HBAg í blóði endurspegla
heoatitis-B viræmu og verður því að líta
ó HBAg jákvæða einstaklinga sem mögu-
lega smitbera, hvort sem þeir hafa ein-
kenni um hepatitis eða ekki. Þetta styðja
einnig margar athuganir bar sem sýnt hef-
ur verið. að meiri hluti beirra, sem gefið
er HBAg jákvætt blóð, fær henatitis-B.sl
HBAb í blóði, sem er merki um að við-
komandi hafi einhverntíma haft hepatitis-
B, virðist hins vegar ekki fylgja aukin
smithætta. Þannig er sennilega hvorki
nauðsvnlest. né raunhæft að útiloka HBAb
jákvæða blóðgjafa.81
Gert hefur verið ráð fyrir að hin mis-
munandi tíðni HBAg hjá einkennalausum
btóðgjöfum víða um heim endurspegli
ant.ígen tíðnina hjá íbúum þessara svæða.
Sumir hafa þó vefengt samanburðarhæfni
blöðgiafahóna hinna ýmsu landa bar sem
blóðgiafar með sö^u um gulu séu sums
staðar út.ílokaðir.917 World Health Organ-
izatirn 197381 telur bó að HBAg sé ekki
alpengara í blóðgiöfum sem fengið hafa
gulu en í öðrum. Það virðist einnig í rök-
rétt.’i samhenai við bað sem áður var
ræt.t,. b e. að aðeins mjög fáir beirra, sem
smitact af heDatitis-B. verða gulir. og fæst-
ir beirra gulu verða HBAg-berar. en hin-
nm er hættara við að verða smitberar, sem
fá væeari siúkdóm fanieteric). Flestar at-
bueanir á tíðni HBAg hafa verið gerðar
á blóðgjöfum. Mismun milli landa má sjá
í töflu 2. Samanburður Maycock 197231
sýndi lægsta tíðni í Bretlandi (0,07% í
Sheffield) og hæsta í Kenya (6%). Banke
og félagar0 fundu 18 jákvæða af 10.000
(0,18%) blóðgjöfum í Kaupmannahöfn.
Fleira virðist hafa áhrif á tíðni HBAg en
hnattstaða og þjóðerni, þ. á m. kynferði,
aldur, búseta og félagslegar aðstæður. Víð-
ast er tíðnin hæst hjá ungum körlum á
þéttbýlissvæðum.
Þar sem rannsakaðir blóðgjafar hér voru
að miklum meirihluta ungir karlmenn af
Reykjavíkursvæðinu, má gera ráð fyrir, að
tíðni HBAg sé a. m. k. ekki hærri hjá
öðrum heilbrigðum íslendingum. Niður-
stöður okkar (0,007%) benda þannig til
að tíðni HBAg sé mjög lág hjá einkenna-
lausum íslendingum, miðað við niðurstöð-
ur rannsókna í öðrum löndum gerðum með
sömu aðferð (counterimmunoelectrophor-
esis).
Af rannsökuðum innlögðum sjúklingum
reyndust 3 einkennalausir HBAg-berar eða
1 af 1000 (0,1%). Allmikið liggur fyrir
af upplýsingum varðandi tíðni HBAg í
ýmsum sjúkdómaflokkum, sem taldir eru
„high risk“ með tilliti til hepatitis-B-
smitunar, sbr. töflu 3, en litlar upplýsingar
finnanlegar um tíðni HBAg í spítala-
sjúklingum almennt. Athugun á innlögð-
um sjúklingum á Bispebjerg-sjúkrahúsið í
Kaupmannahöfn49 sýndi 0,22% HBAg tíðni
hiá sjúklingum án einkenna um lifrar-
siúkdóm. Tíðnin var hærri hjá körlum
en konum og HBAg jákvæðu sjúklingarnir
virtust yngri en spítalasjúklingarnir al-
mennt. Athvgli vakti, að hlutfallslega
margir hinna HHAg jákvæðu voru á
cnrt.icosteroida-meðferð. Samanburður á
tíðni HBAg hiá blóðgjöfum og snítala-
siúklingum í Toronto84 sýndi að af 3.500
siúklingum innlögðum af ýmsum ástæð-
um voru 19 HBAg jákvæðir (0,54%), en
0.15% af einkennalausum blóðgjöfum. í
Olasgow00 fundust 6 einkennalausir HBAg-
berar af 5171 SDÍtalasjúklingi athuguðum
eða 0,116%. Rannsökuð voru sýni. sem
bárust til blóðflokkunar. s.iúklingarnir því
flestir C83%) á handlæknisdeildum, sam-
tals 29% af innlögðum sjúklingum á rann-
sóknartímabih'nu. Sama tíðni (0,119%)
fannst hjá blóðgjöfum í Glasgow.
Þessar rannsóknir á spítalasjúklingum