Læknablaðið - 15.04.1985, Blaðsíða 17
LÆKNABLAÐIÐ
89
Hér hefir verið tekið fjögurra ára tímabil af
augljósum ástæðum. Til samanburðar má
geta þess, að fjöldi sjálfsvíga á hinum
Tafla I. Tíðnisjálfsvígaáfslandi 1881 til 1980miðaðvið
hverja 100.000 íbúa.
Tímabil Áio5 Tímabil Áio5
1881-1890 .... 7,3 1931-1940 9,5
1891-1900 .... 8,8 1941-1950 9,4
1901-1910 .... 10,2 1951-1960 .... 9,7
1911-1920 .... 9,4 1961-1970 .... 11,5
1921-1930 .... 6,7 1971-1980 .... 10,2
Tafla II. Tíðni sjáisvíga á íslandi á þremur 5 ára
tímabilum 1966 til 1980 miðað við 100.000 karla og konur
1 aldurshópnum 15 til 24 ára.
Tímabil Karlar Konur
1966-1970 14,2 1,2
1971-1975 13,5 2,1
1976-1980 18,8 1,9
Tafla III. Fjöldi sjálfsvíga og vafatilvika, auk bana-
slysa, sem hugsanlega voru misskráð á íslandi á árunum
1976-1979.
Sjálfsvíg Vafatilvik Banaslys
ICD N ICD N ICD N
Eitranir E950 6 E980 26 E850-E869 29
Gas (heima) E951 - E981 - E870 -
Gas (annað) E952 5 E982 - E873 1
Henging.... E953 19 E983 -
Drukknun.. E954 22 E984 9 E830-E832 94
E838-E910
Skotáverki. E955 35 E985 - E922 2
Stungusár.. E956 5 E986 - E920 ■ -
Fall E957 4 E987 - E882 6
Annað E958 2 E988 - E929 5
Síðkomin E942
eftirlöst E959 - E989 E945 -
Samtals 98 35 137
Norðurlöndunum var sem hér segir (ártal í
sviga): Svíþjóð 1569 (1978), Danmörk 1187
(1978), Finnland 1213 (1976) og Noregur 472
sjálfsvíg (1978).
í töflu V hafa niðurstöðutölurnar úr töflu
IV verið felldar að tíðnitölum frá hinum
Norðurlöndunum.
í ljós kemur, að á þessum tíma er ísland
lægst í sjálfsvígstíðni með 10,9/105.
Vafatilvik eru lægst í Noregi 1,0/105, en
hæst i Svíþjóð 9,1/105.
Slysatilvikin á íslandi eru að meðaltali
15,5/105, en lægst í Danmörku 4,6/105, en
Finnland langhæst með 21,1/105.
Eðlileg, en óviss orsök er hér að meðatali
2,9/105. Þar er Finnland lægst, en Noregur
langhæstur með 56/105.
Óþekktar dánarorsakir eru hér á landi að
meðaltali 1.5/105 á fyrrgreindu fjögurra ára
tímabili. Hér er Finnland enn lægst, en
Danmörk langhæst með 20.1 áhverja 100.000
íbúa.
UMRÆÐA
Skráningaröryggið á Norðurlöndum hefur
hér verið metið óbeint út frá ákveðnum
könnunum á dánarmeinaskráningum.
Ef mismunur á sjálfsvígstíðni á Norður-
löndunum gefur til kynna óáreiðanleika í
skráningu, ættu fleiri sjálfsvíg að vera van-
talin í Noregi og á Íslandi, heldur en í
Danmörku, Finnlandi og Svíþjóð. Hulin
sjálfsvíg er að sjálfsögðu ekki hægt að finna
beint út frá skráningunni. Hins vegar er hægt
að einangra þá skráningarstaði, sem þetta
gæti leynst. Athugunin beinist að því, að
afmarka skekkjur og meta þýðingu þeirra
fyrir öryggi skráningarinnar.
Óþarft er að fara mörgum orðum um þær
Tafla IV. Fjöldi sjálfsvíga á íslandi á árunum 1976 til 1979, tíðniþeirra miðað við hverja 100.000 íbúa og tilsvarandi
flokkun annarra dánarorsaka, þar sem sjálfsvíg gætu leynst.
1976 1977 1978 1979 1976-1979
Dánarorsök1 N Á105 N Á105 N Á105 N Á105 N Á105
Sjálfsvíg'................................... 19 (8,6) 23 (10,3) 26 (11,6) 30 (13,2) 98 (10,9)
Vafatilvik2................................... 2 0,9) 10 (4,5) 7 (3,1) 16 (7,0) 35 (3,9)
Banaslys3 ................................... 43 (19,5) 27 (12,2) 39 (17,5) 28 (12,6) 137 (15,5)
Óviss4........................................ 1 (0,5) 9 (4,0) 3 (1,3) 13 (5,8) 26 (2,9)
Óþekkt5....................................... 3 (1,4) 4 (1,8) 3 (1,3) 3 (1,3) 13 (1,5)
Samtals 68 (30,9) 73 (32,8) 78 (34,8) (39,9) 309 (34,7)
') E950-E959,2) E980-E989,') Valin tilvik, 4) 780-796, ’) 798.