Læknablaðið - 15.04.1988, Blaðsíða 51

LÆKNABLAÐIÐ
161
Fólk yfir fimmtugt er helst á þeirri hefðbundnu
skoðun, að drykkjusýki sé ekki sjúkdómur. Þar
eð almenningur hefur kynnst sjúkdómslíkaninu
tiltölulega nýlega, hefði mátt ætla að yngra fólk
hefði frekar aðhyllst það, þar sem það væri
ómótaðra í mati sínu á drykkjusýki en þeir sem
eldri eru. Þetta virðist aðeins svo hjá yngri konum
en gildir ekki um yngri karla.
Viðhorf eftir menntun. Svarendum hefur verið
raðað í þrjá hópa eftir menntun. Fólk, sem ekki
hefur neina eða mjög stutta skólagöngu að baki,
en það er flest í elsta aldurshópnum, og þeir sem
lokið hafa skyldunámi er sett í einn flokk. Hinir
tveir hóparnir eru fólk með almenna
framhaldsskólamenntun og háskólamenntun. Á
mynd 3 má sjá viðhorf til drykkjusýki eftir
menntun.
Marktækur munur er á afstöðu þeirra, sem svara
eftir því hvaða menntun fólk hefur. Það er aðeins
smávægilegur munur á þeim, sem hafa litla eða
enga menntun og þeim, sem hafa almenna
framhaldsskólamenntun. En háskólamenntaði
hópurinn fer bil beggja og hafnar frekast öfgum í
báðar áttir. Nærri helmingur háskólamenntaðra
manna er sammála um, að drykkjusýki sé
sjúkdómur, en fólk ráði miklu um hvort það fái
hann eða ekki. Þeir virðast mjög ósammála þeirri
fullyrðingu að drykkjusýki sé sjúkdómur, sem
fólk geti ekki haft stjórn á. Þetta sýnir ef til vill að
fólk með æðri menntun telur sig geta stjórnað
eigin lífi, en álíti ekki að ósveiganjanleg og
ófrávíkjanleg örlög ráði gengi þess á lífsbrautinni.
Viðhorf áfengisneytenda og bindindismanna.
Svarendur voru fiokkaðir i áfengisneytendur og
bindindismenn. Þeir, sem einhvern tíma á ævinni
hafa neytt áfengis eru taldir áfengisneytendur, en
þeir sem aldrei hafa drukkið áfengi,
bindindismenn. Mynd 4 sýnir viðhorf þessara
tveggja hópa.
Eigin drykkjuvenjur fólks virðast að vissu marki
hafa áhrif á afstöðu til drykkjusýki. Sú skoðun að
drykkjusýki sé ekki sjúkdómur heldur
sjálfskaparvíti á lang mestu fylgi að fagna meðal
bindindismannanna. Er þetta í samræmi við það
%
40
30
20
10
0
Sjúkdómur Veit ekki Sjálfskaparvíti
+ + + + + +
X* = 23,64 d.f.= 12 p<0,02.
Mynd 2. Viðhorf til drykkjusýki, skipting eftir aldrí.
a 20-29 (fj. 740)
0 30-39 (fj. 666)
□ 40-49 (fj. 417)
□ 50-59 (fj.346)
I
%
50
BGrunnsk/engin menntun (fj. 581)
40 HFramhaldsskóli (fj. 1.180)
□ Háskóli (fj. 280)
Sjúkdómur Veit ekki Sjálfskaparviti
+ + + + + +
XJ= 93,96 d.f.= 8 p< 0,001.
Mynd 3. Viðhorf til drykkjusýki, skipting eftir
menntun.
%
+ + + + + +
X2= 24,08 d.f.= 4 p< 0,001.
Mynd 1. Viðhorf til drykkjusýki, skipting eftir
kynferði.
%
Sjúkdómur Veit ekki Sjálfskaparviti
+ + + + + +
X2= 10,47d.f.= 4 p<0,05.
Mynd 4. Viðhorf til drykkjusýki, skipting eftir
áfengisneyslu og bindindi.