Læknablaðið - 15.11.1989, Side 22

346
LÆKNABLAÐIÐ
og aðgreina þær frá hjúkrun og annarri
meðferð.
Um helmingur sjúklinga á geðdeildum og
aðstandendur þeirra töldu þessi læknisstörf
gagnast best. Hinir töldu að samtalsmeðferð,
hjúkrun og önnur meðferð gæfu bestan
árangur.
A öðrum deildum lögðu fleiri sjúklingar
(28 eða 77,7%) áherslu á læknisstörf. Þessi
mismunur kann að skýrast af aukinni þátttöku
annarra starfsstétta í meðferð á geðdeildum.
Meira misræmis gætti milli sjúklinga á öðrum
deildum og aðstandenda. Aðstandendur
þeirra sjúklinga er liðu af langvinnum og
stundum banvænum líkamssjúkdómum töldu
hjúkrun og aðra aðhlynningu veigameiri en
annað. Þrjátíu og þrír sjúklingar (89,2%) á
geðdeildum fengu geðlyf en aðeins tæplega
helmingur þeirra (14 sjúklingar) töldu þau
gagnast best.
Þrátt fyrir misjafnar skoðanir á meðferð voru
yfir 75% sjúklinga á öllum deildum ánægðir
með þá meðferð sem þeim bauðst og töldu að
ekki væri meiri árangurs að vænta af öðrum
aðgerðum.
Sjúklingar á geðdeildum voru þó síður sáttir
við gagnsemi meðferðar, en töldu sig þó hafa
öðlast betri líðan.
Fram kemur að meirihluti sjúklinga á öllum
deildum taldi að viðhorf sitt til meðferðar og
þátttaka í henni hefði þýðingu. Aðstandendur
voru sömu skoðunar en töldu að helmingur
sjúklinga á geðdeildum tæki ekki virkan þátt i
meðferðinni og drægju þannig úr mögulegum
árangri.
Meirihluti aðstandenda taldi að sér bæri
skylda til að hjálpa. Um fjórðungur
aðstandenda sjúklinga á geðdeildum taldi
að þeir gætu litla aðstoð veitt þrátt fyrir að
vilji og löngun væru fyrir hendi. Skýringin
á þessu er m.a. fólgin í því að meira en
helmingur þeirra töldu að þeir hefðu ekki
fengið nægilegar upplýsingar um veikindin,
hvemig bregðast ætti við þeim og hvemig þeir
gætu best hjálpað. Því er ljóst að með aukinni
fræðslu til aðstandenda má auka þátt þeirra
í meðferð og nýta betur þann vilja og þá
þekkingu sem þeir hafa á málefnum sjúklings
til betri árangurs.
Allir aðstandendur sjúklinga á öðrum deildum
en geðdeildum töldu sig vel upplýsta og geta
hjálpað. Sjúklingar á brjóstholsskurðdeild
Landspítalans sem fara í hjartaaðgerðir fá
ásamt aðstandendum skipulagða fræðslu á
fundum innan deildarinnar. Fram kom að bæði
sjúklingar og aðstandendur vom mjög ánægðir
með slíkt fyrirkomulag og töldu það mjög
gagnlegt.
Spumingin um samskipti (tafla IV) var mjög
opin og fjallaði um almennt mat sjúklinga
og aðstandenda á viðmóti og umgengni við
meðferðaraðila. Sjúklingar á geðdeildum
telja samskiptin ekki eins góð og sjúklingar
á öðrum deildum. Þess ber að gæta að þeir em
síður fúsir til samstarfs og þátttöku í meðferð.
Flestir aðstandendur beggja sjúklingahópanna
töldu samskipti sín við lækna góð.
SUMMARY
A questionnaire was developed to assess the
attitudes regarding treatment of a group of 40
hospitalized psychiatric patients and their relatives
compared to 40 hospitalized non-psychiatric
patients and their relatives.
There was a general positive attitude towards the
treatment. A certain disparity was found between
psychiatric and non-psychiatric patients conceming
most effective type of treatment. Psychiatric
patients were generally less satisfied with the
treatment. They were also less active participants
of treatment.
The comments of psychiatric patients conceming
effectiveness of treatment were not different from
those of other relatives.
Relatives were willing to assist the patients but
relatives of psychiatric patients desired more
information about the disease and how they could
help.
HEIMILDIR
1. Olafur Þ. Ævarsson, Lárus Helgason. Viðbrögð
sjúklinga og aðstandenda þeirra við álagi vegna
veikinda. I. Innlagnir á geðdeildir og aðrar deildir.
Læknablaðið 1989; 75; 283-6.
2. Pyne N, Morrison R, Ainsworth P. A consumer
survey of an adolescent unit. J Adolesc 1986; 9: 63-
72.
3. Allen JC, Barton GM. Patient comments about
hospitalization: Implications for change. Comp
Psychiatry 1976; 17: 631-40.
4. Dimsdale JE, Klerman G, Shershow JC. Conflict
in treatment goals between patients and staff. Soc
Psychiatry 1979; 14: 1-4.
5. Skodol AE, Plutcleik R, Korane TB. Expectations of
hospital treatment. Conflicting views of patients and
staff. J Nerv Ment Dis 1982; 168: 70-4.
6. Slater V, Linn MW, Harris R. A satisfaction with
mental health care scale. Comp Psychiatry 1982; 23:
68-74.