Læknablaðið - 15.11.1989, Side 44

364
LÆKNABLAÐIÐ
stjómvöldum sem um hann þurfa að vita. -
9. gr. Nú telur sá, sem lögræðissviptingar
krafðist, að ástæður til sviptingar séu ekki
lengur fyrir hendi og getur hann þá borið
fram tilmæli til héraðsdómara, þar sem
hinn lögræðissvipti maður dvelst, um að
lögræðissvipting verði úr gildi felld. Slík
tilmæli getur hinn lögræðissvipti einnig
borið fram, en óskylt er að sinna þeim nema
sex mánuðir hið skemmsta séu liðnir frá
sviptingu. - Tilmæli skulu vera skrifleg og
studd gögnum um breyttar aðstæður hins
lögræðissvipta. Ef lögræðissvipting hefur
verið reist á ástæðum er greinir í a-lið 1.
mgr. 3. gr. skal tilmælunum að jafnaði ekki
sinnt nema þeim fylgi meðmæli læknis. -
Dómari gefur þeim, er málið varðar, kost
á að tjá sig um tilmæli um niðurfellingu
lögræðissviptingar og að afla gagna er málið
varða, og er einnig heimilt að afla gagna
af sjálfsdáðum. Að gagnaöflun lokinni
kveður dómari upp úrskurð um það hvort
lögræðissvipting skuli úr gildi felld eða ekki.
- Þegar lögræðissvipting er felld úr gildi
annast dómari um að afskráning og aflýsing
lögræðissviptingar fari fram. - 10. gr. -
Dómsathöfnum þeim, sem um ræðir í þessum
kafla, má skjóta til æðra dóms með kæru,
og fer um hana eftir reglum II. kafla laga
nr. 75/1973, um Hæstarétt Islands, eftir því
sem við á. - Eigi frestar kæra framkvæmd
úrskurðar. - Eftirrit af dómi Hæstaréttar skal
senda dómsmálaráðuneytinu og héraðsdómara
málsins. Nú er úrskurði héraðsdóms breytt í
Hæstarétti og gerir héraðsdómari þá þegar þær
ráðstafanir sem við eiga, sbr. 4. mgr. 9. gr.
- 11. gr.
III. kafli
12. gr. Sjálfráða maður ræður einn öðru
en fé sínu, nema lög mæli sérstaklega fyrir
á annan veg. - 13. gr. Sjálfráða maður
verður ekki vistaður í sjúkrahúsi gegn vilja
sínum. - Þó má hefta frelsi manns ef hann
er haldinn alvarlegum geðsjúkdómi eða
ofnautn áfengis eða ávana- og fíkniefna.
Slík frelsisskerðing má eigi standa lengur
en tvo sólarhringa nema til komi samþykki
dómsmálaráðuneytisins. - Með samþykki
dómsmálaráðuneytisins má vista mann gegn
vilja sínum til meðferðar í sjúkrahúsi ef fyrir
hendi eru ástæður þær sem greinir í 2. mgr.
og vistun þykir óhjákvæmileg að mati læknis.
Um slíka vistun fer skv. 14.-17. gr. hér á
eftir. - 14. gr. - Beiðni um sjúkrahúsvistun
manns gegn samþykki hans geta þeir aðilar
lagt fram sem taldir eru í a-, b- og e-liðum 1.
mgr. 5. gr. hér að framan. - 15. gr. Beiðni
um vistun skal beina til dómsmálaráðuneytis.
- Beiðni skal vera skrifleg. Henni skulu
fylgja gögn um aðild beiðanda, sbr. 5. gr.,
um ástæður fyrir kröfugerð og annað er máli
skiptir. Með beiðni skal fylgja læknisvottorð
þar sem gerð er grein fyrir sjúkdómnum
og nauðsyn vistunar. Læknisvottorð skal
að jafnaði eigi vera eldra en þriggja daga
þegar það berst ráðuneytinu. - 16. gr.
Dómsmálaráðuneytið skal þegar í stað taka
beiðni um vistun til afgreiðslu. Það skal
kanna málavexti, og getur eftir því sem ástæða
er til aflað skýrslna þeirra manna sem málinu
eru kunnugir. - Dómsmálaráðuneytið skal
án óþarfs dráttar ákveða hvort vistun skuli
heimiluð eða ekki. Akvörðun skal vera
skrifleg og skal tilkynnt þeim er beiðni ber
fram, en þar að auki yfirlækni á hlutaðeigandi
stofnun ef beiðni er samþykkt. - 17. gr.
Á vegum dómsmálaráðuneytisins skal
starfa trúnaðarlæknir sem ráðuneytið getur
leitað umsagnar hjá ef þörf krefur áður en
heimild er veitt til vistunar. Trúnaðarlæknir
ráðuneytisins hefur jafnan heimild til að
kanna ástand sjúklings sem dvelst í sjúkrahúsi
gegn vilja sínum. - 18. gr. Heimilt er
þeim, sem vistaður hefur verið í sjúkrahúsi
án samþykkis síns skv. 14.-17. gr. hér
að framan, að leita úrlausnar dómstóla
um ákvörðun ráðuneytisins um vistunina
og skal trúnaðarlæknir ráðuneytisins sjá
um að sjúklingnum sé gerð grein fyrir
þeim rétti. - Krafa skal vera skrifleg og
borin upp við héraðsdómara sem greinir í
1. mgr. 6. gr. hér að framan. - Dómari
skal taka málið fyrir án tafar. Hann kynnir
beiðnina dómsmálaráðuneytinu sem skal láta
dómaranum í té gögn þau sem vistunin er reist
á ásamt athugasemdum sínum ef því er að
skipta. Dómari skal gefa sóknaraðila kost á
að skýra mál sitt. - Dómari kveður síðan upp
úrskurð um hvort vistun skuli haldast eða hún
falli niður. - Að öðru leyti fer um mál þessi
samkvæmt II. kafla laga þessara eftir því sem
við á. - 19. gr. Vistun manns í sjúkrahúsi má
eigi gegn vilja hans haldast lengur en nauðsyn
krefur. - Vistun lýkur þegar yfirlæknir telur
hennar ekki lengur þörf, og eigi síðar en 15
sólarhringum frá því hún hófst, nema áður hafi