Læknablaðið - 15.12.1993, Blaðsíða 13

LÆKNABLAÐIÐ
385
Sjúklingur taldist vera með þarmadrepsbólgu
ef fyrir lágu eitt eða fleiri af eftirtöldum
atriðum:
1. Óyggjandi geislagreining með loftbólum í
garnavegg eða í portœðargreinum.
2. Líkleg geislagreining með þykkum
garnavegg og löngum, teygðum eða
þöndum garnalykkjum, auk fyrrgreindra
sjúkdómseinkenna.
3. Vefjagreining á sýnum úr skurðaðgerð
eða krufningu. Greining taldist
óyggjandi ef í sýnum fundust drepsvœði,
sár eða garnarof með tilheyrandi
bólgufrumuíferð.
Á þennan máta fengust til endanlegrar
úrvinnslu sjúkraskrár 23 barna með
þarmadrepsbólgu. Við athugun á
sjúkraskránum voru skráð einkenni
sjúkdómsins og niðurstöður rannsókna,
svo sem blóðrannsókna, sýklaræktana,
röntgenrannsókna og vefjarannsókna. Athugað
var hvaða næringu börnin höfðu fengið, bæði
um munn og í æð, áður en sjúkdómseinkenni
komu fram. Aðrar sjúkdómsgreiningar hjá
börnunum voru einnig skráðar, sérstaklega þær
er máli gætu skipt fyrir þarmablóðrás. Merki
um súrefnisskort við burðarmál voru skráð, en
súrefnisskortur taldist hafa verið til staðar ef
fyrir lágu eitt eða fleiri eftirtalinna atriða:
a) Óeðlilegt fósturrit.
b) Fóstursaur í legvökva.
c) Apgar-stig <5 við eina minútu og <7 við
fimm mínútur.
d) Þörf á endurlífgunaraðgerðum við
burðarmál eða síðar.
Skráð var meðgöngulengd, einnig sjúkdómar
hjá móður á meðgöngutíma, tegund fæðingar,
fæðingarstaður og fæðingarþyngd. Nokkrir
faraldsfræðilegir þættir voru athugaðir, svo
sem aldur við greiningu, greiningarmánuður
og það hvort sjúklingur hafði verið vistaður á
legudeild með öðrum sjúklingi, sem fengið
hafði þarmadrepsbólgu. Þá var og skráð
hvaða meðferð börnin fengu, lyfjameðferð
eða skurðaðgerð, árangur meðferðar og afdrif
barnanna.
NIÐURSTÖÐUR
Tíðnitölur: Á fyrstu tíu árunum, frá
1976 til 1985, greindust fimm tilfelli af
þarmadrepsbólgu (mynd 1), og var nýgengið
þá 0,2% af innlögnum á vökudeild, en 0,12%
af fæðingafjölda á íslandi. Á síðustu sex
árununt, frá 1986 til 1991, fundust hins
vegar 18 tilfelli. sem birtust sem faraldur á
árunum fjórum 1987-1990 (mynd 1). Meðan
á faraldrinum stóð var nýgengi 1,5% hjá
þeim börnum sem lögð voru inn á vökudeild,
eða um 1,0 % af fæðingafjölda í landinu.
Kyndreifing í hópnum var þannig að drengir
voru níu og stúlkur 14.
Meðgöngulengd var á bilinu 24-42 vikur
(mynd 2), með 35 vikur sem miðgildi,
Fjöldi sjúklinga
Ár
Mynd 1. Greind tilfelli af þarmadrepsbólgu nýbura á
Islandi árin 1976-1991. Fyrstu tíu árin var einungis um
stök tilfelli að rœða, en á árunum 1987-1990 kom í ljós
faraldur. A árinu 1991 greindist sjúkdómurinn ekki.
Fjöldi sjúklinga
Meðgöngulengd í vikum
Mynd 2. Meðgöngulengd íslenskra nýbura sem greindust
með þarmadrepsbólgu árin 1976-1991. Flest voru
fyrirburar (70%).