Læknablaðið - 15.12.1993, Blaðsíða 24
396
LÆKNABLAÐIÐ
67% og tafla IV sýnir sundurliðun tilvísana
lækna.
I töflu V kemur fram að áfengissýki er lang
algengasta sjúkdómsgreiningin.
Dreifing sjúklinga eftir sjúkdómsgreiningu
og kyni sýnir að karlar eru nær þrefalt fleiri
en konur þegar um áfengissýki er að ræða
eða 507 (75%) á móti 170 (25%) (tafla
V). I hópi vímuefnaneytenda annarra en
áfengissjúklinga eru karlar tæplega þrefalt
fleiri en konur eða 91 (74%) á móti 32 (26%)
konum. 1 hópi geðklofa eru karlar tvöfalt
fleiri eða 99 (67%) á móti 48(33%). Nánast
jafnmargar konur 59 (52%) og karlar 54
(48%) eru með geðhvarfasjúkdóm og í öðrum
sjúkdómaflokkum er óverulegur munur á milli
kynja.
Tafla VI sýnir hvaða meðferð og úrlausnir
sjúklingarnir fengu. Flestir (37%) fengu
fráhvarfsmeðferð vegna áfengis- og
vímuefnaneyslu. Af þeirn áfengis- og
vímuefnasjúklingum sem ekki lögðust inn
fengu 478 fráhvarfsmeðferð eða 70%. Aðeins
hjá 5% var önnur geðlyfjameðferð hafin.
Alls voru 22% sjúklinganna lagðir inn
bráðainnlögn á almenna geðdeild, áfengisdeild
eða á gæsludeild.
Alls hlutu 470 sjúklingar eða 36% aðrar
úrlausnir. Rúmlega 200 eða um 16% var vísað
að koma síðar á göngudeild áfengisdeildar,
um 130 eða 10% var vísað frá og fengu
enga úrlausn, oftast vegna ofurölvunar
eða ósæmilegrar hegðunar. Um 5% eða
65 sjúklingum var vísað að koma síðar til
meðferðar á göngudeild geðdeildar eða til
fyrri meðferðaraðila. Svipaður fjöldi eða um
4% fékk ýmiss konar ráðleggingar og unt 1%
eða 15 sjúklingum var vísað í fangageymslu
lögreglu.
Tafla VII sýnir hvernig bráðainnlagnir skiptast
á milli deilda. Af þeim sem leggjast inn fara
115 eða 40% á áfengisdeild, 132 eða 46%
inn á almenna geðdeild og 39 eða 14% á
gæsludeild. Nánast jafnmargar konur og karlar
leggjast inn á geðdeild og gæsludeild, 70%
þeirra sem leggjast inn á áfengisdeild eru
karlar og 30% konur. Af 498 samskiptum á
bráðaþjónustu geðdeildar vegna geðsjúkdóma
annarra en áfengis- og vímuefnasjúkdóma
endaði rúmur þriðjungur eða 34% með
innlögn, en af 800 samskiptum vegna áfengis-
Einstaklingar
Mynd 5. Fjöldi samskipta ú hvern einstakling.
Tafla III. Ttlvísunaraðilar.
Tilvísunaraðilar N (%)
Koma af sjálfsdáðum .................. 869 (67,0)
Vísað af læknum ...................... 244 (18,8)
Koma með lögreglu ..................... 64 (4,9)
Vísað af öðrum ....................... 121 (9,3)
Samtals 1298 (100,0)
Tafla IV. Ttlvísanir lœkna.
Læknar N (%)
Vaktlæknar ........................... 116 (45,7)
Geðlæknar á Landspítala ............... 50 (20,5)
Aðrir læknar á Landspítala ............ 26 (10,7)
Aðrir geðlæknar........................ 13 (5,3)
Heimilislæknar......................... 39 (16,0)
Samtals 244(100,0)
Tafla V. Geðgreiningar þeirra sem leita bráðaþjónustu.
Greiningar N (%) Karlar Konur
Geðhvarfasjúkdómur (296) 147 (11,3) 54 59
Geðklofi (295) 113 (8,7) 99 48
Taugaveiklun (300) 88 (6,8) 47 41
Áfengissýki (303) 677 (52,2) 507 170
Önnur vímuefni en áfengi (304) 123 (9,5) 91 32
Persónuleikatruflanir (301) 78 (6,0) 44 34
Afalladepurð, kreppur o.fl. (309) . 24 (1,8) 9 15
Annað 48 (3,7) 24 24
Samtals 1298 (100,0) 875 423