Læknablaðið - 15.08.1995, Qupperneq 15
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
593
ástæður þessara umskipta en þau gefa tilefni til
þess að kanna betur en gert hefur verið hver
útbreiðsla bakteríunnar er í umhverfi á íslandi,
hvaða matvæli eru menguð og í hve miklum
mæli.
Mikið vantar enn á skilning manna á faralds-
fræði þessarar bakteríu. Þótt talið sé að meiri-
hluti sjúklinga smitist af matvælum tekst
sjaldnast að rekja smitleiðir. Ein af ástæðum
þess er sennilega sú að meðgöngutími sýking-
anna er oft tiltölulega langur (um 30 dagar)
(18) og því engin matvæli tiltæk til rannsóknar
þegar sýking greinist. Einnig eru þær aðferðir
sem notaðar hafa verið til flokkunar í stofn-
gerðir ófullnægjandi. Nýjar aðferðir sem
byggja á framförum í sameindalíffræði hafa
verið að koma fram á sjónarsviðið á síðustu
árum (25) og gefa vonir um að úr geti ræst
innan tíðar.
Þakkir
Prófessor Jacques Bille við National Refer-
ence Center for Listeria í Lausanne, Sviss er
þökkuð aðstoð við stofngreiningu.
HEIMILDIR
1. Seeliger HPR. Listeriosis — History and Actual Devel-
opments. Infection 1988; 16/Suppl. 2: 80—4.
2. Murray EGD, Webb RE, Swann MBR. A disease of
rabbits characterised by a large mononuclear leucocytosis,
caused by a hitherto undescribed bacillus Bacterium
monocytogenes (n. sp.) J Pathol Bacteriol 1926; 29: 407-
39.
3. Hiilphers G. Levemekros hos kanin orsakad af en ej fömt
beskriven bakterie. Svensk Vet Tidskrift 1911; 2: 265-73.
4. Nyfeldt A. Etiologie de la mononucléose infectieuse. C R
Soc Biol 1929; 101: 590.
5. Þorsteinsson K. Dýrasjúkdómar. f: Saga Borgarfjarðar,
1935: 252-3.
6. Vilhjálmsson H. Verkun votheys. Búnaðarritið 1916; 60:
161-213.
7. Lotz H. Hvanneyrarveikin. Búnaðarritið 1929; 43:128-48.
8. Pétursson JG. Hætta af fóðmn með votheyi. Listeriosis í
sauðfé. Freyr 1951; 46: 71^4.
9. Hlíðar SE. Sauðfjársjúkdómar 1939: 92-102.
10. Bergmann S. Listeriosis. Læknaneminn 1962; 15 (3): 15-8.
11. Pálsson PA. Relation of silage feeding to listeric infection
in sheep. f: Gray ML, ed. 2nd Symposium on Listeric
Infection. Montana State Coll., 1963: 73-84.
12. Dungal N. Listeriosis in four siblings. Lancet 1961; 2:
513-6.
13. Steingrímsson Ó, Þorsteinsson SB. Listeriosis á Islandi —
Fjórir sjúklingar á árinu 1978. VI. þing Félags íslenskra
l)41ækna 1979. Læknablaðið 1979; 65: 197-8. (Ágrip.)
14. Bille J, Doyle MP. Listeria and Erysipelothrix. I: Balows
A, Hauser WJ, Herrman KL, Isenberg HD, Shadomy HJ,
eds. Manual of clinical microbiology. Washington DC:
American Society for Microbiology, 1991: 287-95.
15. Centers for Disease Control: Listeriosis in the United
States - 1971. J Infect Dis 1973; 127: 610-1.
16. Ciesielski CA, Hightower AW, Parsons SK. Broome CV.
Listeriosis in the United States: 1980-1982. Arch Intem
Med 1988; 148: 1416-9.
17. Schlech WF, Lavigne PM, Bortolussi RA, Allen AC,
Haldane EV, Wort AJ, et al. Epidemic Listeriosis —
evidence for transmission by food. N Engl J Med 1983;
308: 203-6.
18. Fleming DW, Cochi SL, MacDonald KL, Brondum J,
Hayes PS, Plikaytis BD, et al. Pasteurized milk as a vehicle
of infection in an outbreak of listeriosis. N Engl J Med
1985; 312: 404-7.
19. Linnan MJ, Mascola L, Dong Lou X, Goulet V, May S,
Salminen C, et al. Epidemic listeriosis associated with
Mexican-style cheese. N Engl J Med 1988; 319: 823-8.
20. Schuchat A, Deaver K, Wenger JD, Plikaytis BD, Masco-
la L, Pinner W, et al. Role of foods in sporadic listeriosis. I.
Case control study of dietary risk factors. JAMA 1992;
267: 2041-5.
21. Mascola L, Sorvillo F, Neal J, Iwakoshi K, Weaver R.
Surveillance of listeriosis in Los Angeles County, 1985-
1986. Arch Intem Med 1989; 149: 1569-72.
22. Gilbert RJ, Hall SM, Taylor AG. Listeriosis update.
PHLS Microbiol Digest 1989; 6(2): 33-7.
23. McLauchlin J, Hall SM, Velani SK, Gilbert RJ. Human
Iisteriosis and paté: a possible association. BMJ 1991; 303:
773-5.
24. Bille J, Rocourt J, Mean F, Glauser MP. Epidemic food-
bome listeriosis in westem Switzerland II: epidemiology.
í: 28th Interscience conference on antimicrobial agents
and chemotherapy (ICAAC) 1988. Abstract nr. 1107.
25. Nocera D, AltweggM, MartinettiLucchini G, Bannerman
E, Ischer F, Rocourt J, et al. Characterization of Listeria
strains from a foodbome listeriosis outbreak by rDNA
gene restriction pattems compared to four other typing
methods. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 1993; 12:162-9.
26. Schwartz B, Hexter D, Broome CV, Hightower AW,
Hirschhom RB, Porter JD, et al. Investigation of an out-
break of Usteriosis: New hypothesis for the etiology of
epidemic Listeria monocytogenes infection. J Infect Dis
1989; 157: 680-5.
27. Schwartz B, Ciesielski CA, Broome CV, Gaventa S,
Brown GR, Gellin BG, et al. Association of sporadic
listeriosis with consumption of uncooked hot dogs and
undercooked chicken. Lancet 1988; 2: 779-82.
28. Pinner W, Schuchat A, SwarmigathanB, HayesPS, Deav-
er KA, Weaver RE, et al. Role of foods in sporadic
Usteriosis. II. Microbiologic and epidemiologic investiga-
tion. JAMA 1992; 267: 2046-50.
29. Hartemink R, Georgsson F. Incidence of Listeria species
in seafood and seafood salads. Int J Food Microbiol 1991;
12:189-96.
30. Jones D. Foodbome listeriosis. Lancet 1990; 336:1171-4.
31. McLauchUn J, Gilbert RJ. Listeria in food. PHLS Micro-
biol Digest 1990; 7: 54-5.
32. Lennon D, Lewis B, ManteU C, Becroft D, Dove B,
Farmer K, et al. Epidemic perinatal listeriosis. Pediatr
Infect Dis J 1984; 3: 30-4.
33. NoUa-Salas J, Antó JM, Almela M, Coll P, Gasser I,
Plasencia A. Incidence of listeriosis in Barcelona, Spain, in
1990. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 1993; 12: 157-61.
34. Jónsdóttir KE. Heilahimnubólga og aðrar alvarlegar sýk-
ingar af völdum Haemophilus influenzae. Reykjavík:
Landlæknisembættið 1992. Heilbrigðisskýrslur, 1988:109-
18.
35. Kalstone C. Successful antepartum treatment of listeriosis.
Am J Obstet Gynecol 1991; 164: 57-8.
36. Fuchs S, Hochner-Celnikier D, Shalev O. First trimester
Listeriosis with normal fetal outcome. Eur J Clin Micro-
biol Infect Dis 1994; 13: 656-8.
37. Poyart-Salmeron C, Trieu-Cuot P, Carlier C, MacGowan
A, McLauchlin J, Courvalin P. Genetic basis of tetra-
cycline resistance in clinical isolates of Listeria monocyto-
genes. Antimicrob Agent Chemother 1992; 36: 463-6.