Læknablaðið

Árgangur

Læknablaðið - 15.08.1995, Blaðsíða 22

Læknablaðið - 15.08.1995, Blaðsíða 22
600 LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81 ampicillíni og klóramfenikóli, hemólýtískir og víridans streptókokkar með penicillíni, og S. aureus með meticillíni. Þrjátíu og tveir sjúklingar (26%) fengu stera nteð sýklalyfjameðferðinni, oftast í upphafi. Langoftast var um hydrókortisón eða dexa- metasón að ræða. Af þeim létust níu (29%), og er það marktækt hærra hlutfall en hjá þeim sem ekki fengu stera (5%, p<0,005). Þess var getið í 18 sjúkraskýrslum að ættingj- ar hefðu fengið sýklalyfjameðferð í varnar- skyni (prophylaxis). Þegar fram kom hvaða lyf hafði verið notað, var það oftast rifampín. Fylgikvillar: Skráðir voru allir helstu fylgi- kvillar hjá sjúklingum, tímabundnir og lang- varandi. Ekki reyndist mögulegt að kanna af- drif sjúklinganna eftir útskrift nema úr göngu- deildarnótum suntra þeirra, og þá einungis í fáar vikur. Algengasti fylgikvillinn var blóð- storkusótt, en alls voru skráð 14 tilfelli, þar af voru 10 (71%) með N. meningitidis sýkingu. Liðabólgur voru einnig algengar, sex tilfelli þeirra í kjölfar N. meningitidis sýkingar og eitt eftir S. pneumoniae. Heyrnarskerðing varð í kjölfar þriggja S. pneumoniae sýkinga og tveggja N. meningitidis sýkinga, og sitt hvort tilfellið greindist af gollurshússbólgu (pericar- ditis) og hjartavöðvabólgu (myocarditis), einn- ig af völdum N. meningitidis. Nýrnabilun varð hjá þremur sjúklingum, öllum sýktum af N. meningitidis. Trufluð seytrun ADH (syndrome of inappropriate ADH) greindist hjá fjórum, þar af tveimur með meningókokka og tveimur með pneumókokka. Þrír sjúklingar fengu ein- hverskonar lömun. Einn hlaut lömun í andliti í tengslum við N. meningitidis sýkingu. Annar lamaðist frá hálsi og ræktuðust frá honurn he- mólýtískir streptókokkar af flokki B. Sá sjúk- lingur útskrifaðist fjórum mánuðum eftir sýk- ingu, eftir rnikla endurhæfingu og hafði þá náð nokkrum bata. Sá þriðji fékk augnvöðvalömun báðum megin vegna skaða á n. abducens sem afleiðingu heilahimnubólgu af völdum berkla. Dánartala: Heildardánartala af völdum heilahimnubólgu var 19,1% (n=26) og kemur hún fram á töflu V. Á fyrstu sex árum athugun- arinnar létust sex (18%, n=33), á næstu sex árum létust 10 (26%, n=38) og á síðustu átta árunum 10 (15%, n=65), en munurinn var ekki marktækur. Dánartíðni af völdum meningó- kokka reyndist 16,2% (n=12). Klínískar upp- lýsingar lágu fyrir um níu, og voru allir nema einn með verulega skerta meðvitund við Tafla V. Dánartíðni afvöldum heilahimnubólgu meðal ung- linga og fullorðinna, flokkuð eftir bakteríum. Sýkill Tilvik Látnir (%) N. meningitidis 74 12 ( 16,2) S. pneumoniae 27 7 ( 25,9) L. monocytogenes 8 3 ( 37,5) H. influenzae 6 1 ( 16,6) E. coli 1 1 (100) M. tuberculosis 4 1 ( 25) Ræktaðist ekki 11 1 ( 9) Alls 134 26 (19,4) komu, en enginn hafði alvarlegan sjúkdóm fyrir veikindin. Dánartala af völduni pneumókokka var hærri (25,9%), en munur á dánartölu af völd- um annars vegar meningókokka og hins vegar pneumókokka þó ekki marktækur. Af þeim sjö sjúklingum sem létust af völdum pneumó- kokka höfðu fimm truflun á ónæmiskerfi, en ekki lágu nægjanlegar klínískar upplýsingar fyrir um hina. Tveir af þremur sem létust af völdum L. monocytogenes heilahimnubólgu höfðu bælt ónæmiskerfi. Dánartala sjúklinga með bælt ónæmiskerfi var há, 50% (sex af 12 sjúklingum létust) og mun hærri en hinna (p<0,01). Dánartala sjúk- linga eldri en 60 ára var 40% (14 af 35 sjúkling- um létust) og marktækt hærri en þeirra yngri sem var 12% (12 af 101, p<0,01). Umræða Eins og við var að búast reyndist N. meningi- tidis langalgengasta orsök heilahimnubólgu af völdum baktería hjá unglingum og fullorðnum hérlendis og olli 54% sýkinganna. Langflestir stofnanna voru af hjúpgerð B og C (88%) eins og áður hefur verið lýst (2). S. pneumoniae olli 20% sýkinganna. Hlutfallslegt nýgengi N. meningitidis var hæst (>90%) í yngsta aldurs- hópnum, en var um 25% hjá sjúklingum eldri en 45 ára, fyrst og fremst vegna hlutfallslegrar aukningar á nýgengi S. pneumoniae. Athygli vekur að í aldurshópnum 21-45 ára er N. men- ingtidis enn algengastur sýkla. Þetta stangast á við nýlega sambærilega rannsókn Durands og félaga við Massachusetts General Hospital í Boston í Bandaríkjunum (11). I könnun þeirra var tíðni þessara baktería mun lægri og ollu N. meningitidis, S. pneumoniae og H. influenzae einungis um 40% tilfella hjá 16 ára og eldri. Þar kom einnig fram að endurteknar sýkingar og spítalaheilahimnubólgur voru tiltölulega al-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Læknablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.