Kjarninn - 10.10.2013, Blaðsíða 25

04/04 kjarninn skipulagsmál
Í stuttu máli snúast þær forsendur að stórum hluta um
þéttingu byggðar og eins og sjá má í nýju aðalskipulagi
Reykjavíkur er stefnt að mikilli þéttingu byggðar í Reykjavík
fram til ársins 2030. Aðalskipulagið miðar að því að skapa
þær forsendur sem fjárfestingar samgönguáætlunar þarfnast
til að teljast hagkvæmar. Með þetta í huga er áhugavert að
skoða þær tugþúsundir undirskrifta sem borist hafa borgar-
yfirvöldum vegna nýs aðalskipulags. Vissulega má þétta
byggð á mörgum svæðum borgarinnar en ef þau svæði sem
eru hvað mest miðsvæðis verða undanskilin er erfitt að sjá að
fjármunum skattborgara sé varið á hagkvæman hátt í nýrri
samgönguáætlun. Vatnsmýrin er engin undantekning þar á.
En burtséð frá öllum hugmyndum um hagkvæmni og arð-
semi er einnig mikilvægt að sjá mikilvægi þeirra breytinga
sem fyrirhugaðar eru í Reykjavík er lúta að þéttingu byggðar
og öðrum umhverfisvænum áætlunum í nýju aðalskipulagi í
öðru ljósi.
70 prósent íbúa jarðar verða í borgum
Talið er að fyrir hundrað árum hafi 20 prósent íbúa jarðar
búið í þéttbýli. Árið 1990 var hlutfallið komið upp í 40 prósent
og árið 2010 bjuggu rúmlega 50 prósent jarðarbúa í þéttbýli.
Talið er að árið 2030 muni hlutfallið aukast í 60 prosent og
að árið 2050 muni 70 prósent íbúa jarðar búa í borgum. Í dag
býr um helmingur borgarbúa í heiminum í borgum þar sem
íbúafjöldi er um 100 til 500 þúsund og innan við tíu prósent
búa í svokölluðum „megaborgum“ þar sem íbúar eru fleiri en
tíu milljónir.
Með öðrum orðum verða borgarskipulagsmál í brenni-
depli á komandi áratugum.
Í nýju aðalskipulagi er að finna fjölmargar tillögur sem
miða að því að Reykjavík nútímavæðist og verði með tíð og
tíma sú framúrskarandi fyrirmyndarborg sem hún hefur
fulla burði til að vera. Með þéttingu byggðar, breyttum
samgöngu háttum og aukinni umhverfisvitund er hægt að
skapa þekkingu og fordæmi sem aðrar þjóðir geta horft til og
nýtt sér á komandi árum.