Sveitarstjórnarmál - 01.12.1942, Page 17

SVEITARSTJÓRNARMÁL
39
2. Útsvör á eignir.
Iiign Neskaup- Seyðis- ,. staður fjörður ‘ íllre'11 ísa- fjörð u r Vestm,- eyjar llevkja- vik
Kr. Kr. Kr. Kr. Kr. Kr.
5 000 kr 10 — 20 — 12 10
10 000 50 — 50 — 30 35
15 000 — 100 — 85 — 60 60
20 000 — 175 — 125 — 90 110
25 000 — . 250 — 170 — 135 160
30 000 — 350 — 220 — 180 210
40 000 — 550 — 335 — 300 335
50 000 — 775 — 470 — 420 500
75 000 — 1 500 — 895 720 1 000
Eignaskala hef ég ekki frá hinum kaup-
stöðunum, nema á Seyðisfirði. Þar eru 3
kr. af hverju þúsundi í nettó eign, sem
er fram yfir 2 þúsundir.
Um persónufrádrátt gilda ýmsar regl-
ur, og veltuútsvör eru á ýmsa vegu hjá
nefndunum. Á Akurevri er frádr. fyrir
konu 400 kr., en hvert barn 550 kr. Á ísa-
firði fyrir konu 500 kr. og börn frá 500
700 kr. í Neskaupstað fvrir hvern ómaga
500 kr. og sama í Vestmannaeyjum. Á
Seyðisfirði er frádr. 700 kr. fvrir konu,
en 500 kr. fvrir harn.
Veltuútsvar er á Norðfirði 3% af vöru-
sölu verzlana. Á Seyðisfirði er heimild
til þess að leggja allt að 3% á hvers konar
atvinnurekstur. í Vestmannaevjum er
þella 1—29f, eftir því, hvað verzlað er
með. Á Akureyri er 1% af vörusölu, en á
annan atvinnurekstur er lagt %—%% af
sölu. í Reykjavík er lagt veltuútsvar á
fyrirtæki, en ekki er mér kunnugt um
hundraðshluta ])ess. Allt er ]>etta mjög
mismunandi. Rétt þykir að taka fram,
:ið munurinn á útsvörum í Neskaupstað,
annars vegar þeirra, sem hafa haft jafnar
tekjur frá ári lil árs, fastlaunamenn o. fl.,
og hins vegar þeirra, sem mjög ójafnar
tekjur hafa (helmingi hærri 1940 en
1939), sjómenn og útgerðarmenn, stafar
af því, að hinum síðar nefndu var gefinn
10—-40% afsláttur frá „skala“, en þann
flokk l'yllir meginþorri gjaldenda.
Útsvarslögin ákveða, að þau sveitarfé-
lög, þar sem skip leggja upp afla sinn
uin minnst þriggja mánaða skeið, l'ái
hluta af útsvari útgerðar í heimilissveit,
en eitt sinn var tíini Jiessi mun styttri.
Þetta ákvæði er mjög varhugavert fyrir
þau þorp og kaupstaði, en þau eru mörg,
sem lifa nær eingöngu á sjávarútvegi og
þurfa að elta fiskinn eftir árstíðum þang-
að, sem hann er mestur. Fullvíst er það,
að illa færi fvrir ölluni sjávarplássum
hér austanlands, ef þessi útsvarsskipting
væri „praktiseruð" út í yztu æsar, þar
sem nú, síðan ófriðurinn komst i algleym-
ing, hefur reynzt ógerningur að stunda
fiskveiðar, sérstaklega með linu fyrir
stærri háta, á miðum úti fyrir Austfjörð-
um vegna tundurduflahættunnar. Flestir
liátar stunda veiðar frá Hornafirði og
Suðurlandsverstöðvunum á vetrum, en
Norður- og Norðausturlandi á sumrum.
Má heita, að Austfirðingar fái mestu
lífshjörg sína fjarri heimahögum, enda
liafa sjómenn verið 6—9 mánuði árlega
úr heimahöfn undanfarið. Tekjur sveitar-
telaga á Austfjörðum niundu rýrna um
ol', ef strangt væri gengið eftir útsvars-
skiptum útgerðanna af verstöðvunum.
Þessu ákvæði þarf að hreyta, tímarnir og
aðstæður hreytast, og löggjöfin verður að
sigla í kjölfarið. — Til hvers eru út-
svörin, aðaltekjustofninn, ef sum sveitar-
lélög eiga að missa ]iau þeirra, sem lögð