Sveitarstjórnarmál - 01.07.1947, Side 27
SVEITARSTJÓRNARMÁL
23
•
mál tillaga frá fulltrúaráði, svo iið ég
sleppi að minnast frekar á það atriði
hér.
Um b-liðinn vill stjórnin taka þetta
fram: Fræðslu- og launalög eru nú alveg
nýlega afgreidd frá Alþingi, og voru þar
gerðar margháttaðar breytingar til bóta
fyrir sveitarfélögin. Telur stjórnin því
tilgangslaust, eins og nú standa sakir, að
taka málið upp við ríkisstjórn eða Al-
þingi, en telur rétt að bíða, þar til séð er
noklcuð, hvernig hin nýju lög reynast í
framkvæmd.
Um c-liðinn — skennntanaskattinn
kemur sérstök tillaga frá fulltrúaráði, og
sleppi ég honum því hér.
Um d-liðinn vill stjórnin taka þetta
fram: Þegar stofn])inginu lauk, var enn
ekki gengið frá hinum nýju almanna-
tryggingalögum, sein mjög fara inn á
þetta svið. Þau ganga nú í gildi að nokkru
um næstu áramót og að fullu í ársbyrjun
1948, Auk þess er stjórninni kunnugt um,
að nú stendur yfir endurskoðun á þeirri
löggjöf, sem almannatryggingalögin
gripa mest inn í, og' þar á meðal lögunum
um sjúka menn og örkumla. Stjórnin
telur því ekki ástæðu til að gera neitt
sérstakt í þessu efni fyrr en séð er,
hvernig öll þessi nýja lagasetning verður
í framkvæmdinni.
2. A stofnþinginu var enn freniúr vísað
til stjórnarinnar tillögu varðandi tekju-
stofna sveitarfélaganna og útsvarslög-
gjöfina. (Sjá l)ls. 11, 14. 2.)
Xefnd þá, sem þarna getur um, skipaði
stjórnin þegar á fyrstu fundum sinum
eftir þingið. í henni áttu sæti:
Jónas Pétursson, Hranastöðum, Evjaf.,
Eiður Guðmundsson, Þúfnavöllum,
Bjártmar Guðmundsson, Sandi, S.-Þing.
Xefndin skilaði áliti og tillögum til
stjórnarinnar i árslokin 1945. Stjórnin
fór þá fram á það við félagsmálaráð-
herra, að hann skipaði nýja nefnd, er
tæki alla tekjulöggjöf sveitarfélaganna
og úlsvarslögin sérstaklega i'vrir. En á
Alþingi, sem þá sat, komu um líkt leyti
fram þingsályktanir um skipun slíkra
nefnda. Varð þó ekki af því, að þingið
afgreiddi þær tillögur, og hefur félags-
málaráðherra fallizt á að skipa slíka
nefnd frá næstu mánaðamótum. Gæti þó
e. t. v. einhver breyting á því orðið í sam-
bandi við stjórnarkreppu þá, sem nú
stendur vfir. Þetta mál hefur fulltrúa-
ráðið haft lil meðferðar og mun leggja
fram um það ákveðnar tillögur.
Máli þessu tilheyra einnig tillögur þær,
sem getið er á hls. 12 undir c-, d- og e-
liðum, um álagningu á Áfengisverzlun
ríkisins og skiptingu útsvara, svo að ég
sleppi einnig að gera sérstaka grein fyrir
þeim, því að þær felast i tillögum fulltrúa-
ráðsins.
3. Þá kem ég að þeim tillögum, sem
var vísað lil athugunar stjórnarinnar, en
þær er að finna á hls. 12, tölul. 3. Og er
þá fyrst a-liður, en þar segir svo:
a. „Stofnþing Sambands ísl. sveitarfé-
laga telur þess brýna þörf, að bæjar- og
sveitarfélög skapi sér nýja tekjustofna
með víðtækum opinberum rekstri, þar
sem við verður komið, svo sem með út-
gerð togara og vélbáta, verksmiðjurekstri
lil hagnýtingar íslenzkra afurða o. s. frv.,
eftir því sem bezt hentar á hverjum stað.
Felur þingið stjórn sambandsins og
fulltrúaráði að vinna að framgangi þess-
ara mála, með því m. a. að aðstoða hæj-
ar- og sveitarfélögin með útvegun teikn-
inga, áætlana um stofnkostnað og rekstr-
arkostnað fyrirtækja o. s. frv.“
Um þetta vill stjórnin taka fram:
Eins og þeim er kunnugt, sem fylgzt
hafa með störfum Nýbyggingarráðs,
hefur alhnörgum af þeim nýju togurum,
sem ákveðið hefur verið að kaupa lii
landsins, verið ráðstafað til sveitarfélaga
eða í samráði við þau, síðan síðasta þing
var háð. Vitað er, að ýmis þeirra sveitar-
félaga byggja á að reka skip þessi fyrir
eigin reikning og stofna þannig til út-
gerðarfyrirtækja í því skvni m. a. að afla
sveitarsjóðum tekna með slíkum rekstri.
Þeir kaupstaðir, sem nú þegar er á-
kveðið, að fái togara til útgerðar m. a. i
þessu skyni, eru: