Sveitarstjórnarmál - 01.07.1947, Side 31

SVEITARSTJÓRNARMÁL
27
á: 1) Ef lifeyrisþegi þarfnast sérstakrar
umönnunar sakir sjúkleika eða ellilas-
leika og getur því eigi komizt af með
liinn almenna lifeyri, má hækka hann um
allt að 40%. 2) Veila má bætur eiginkonu
iífeyrisþega, enda ])ótt hún sé ekki fullra
07 ára eða sjálf öryrki, ef þess er talin
þörf að undangenginni rannsókn á fjár-
hag umsækjanda. Slíkar bætur skulu vera
allt að 2160 kr. á ári á 1. verðlagssvæði,
en 1620 kr. á 2. verðlagssvæði. — Ekki er
ætlunin, að þessar heimildir verði báðar
notaðar í einu, heldur verði i viðeig-
andi tilfellum - ýmist lífevrisþega greidd
uppbót á lifeyrinn vegna þarfar hans
fvrir umönnun eða eiginkonu greiddar
hætur fyrir að annast um lifevrisþega,
sem þannig er ástatt uin.
Lögin ganga lit frá því sem megin-
reglu, að allir hafi sama rétt lil lífeyris,
án tillits til efnahags og tekna, en með
hráðabirgðaákvæði er svo fyrir mælt, að
fyrstu ö árin skuli fullur elli- og örorku-
lífeyrir þvi aðeins greiddur, að aðrar
tekjur umsækjanda fari ekki fram úr
fullum lífeyri. Séu tekjurnar hærri, lækk-
ar lífeýririnn um helming þess, sein um-
framtekjurnar nema. Miðað við vísitölu
600 fá því einstaklingar
á 1. verðlagssvæði:
með tekjur kr. 6600 fullan lífevri
— — 7200 hálfan
— 10800 engan
á 2. verðlagssvæði:
með tekjur kr. 2700 fullan lífeyri
— — 5400 hálfan
8100 engan -—
Um öryrkja á bilinu 50—75% gildir til
bráðabirgða svolátandi ákvæði: „Meðan
ekki eru sett lög uin opinbera aðstoð til
öryrkja, sem misst hafa 50—75% slarfs-
orku sinnar, er Tryggingastofnuninni
heimilt að verja úr tryggingasjóði allt að
400 þús. kr. auk verðlagsuppbótar á ári
lil stvrktar slikum mönnum, eftir regl-
um, er tryggingaráð setur og ráðherra
staðfestir." Þessar reglur hafa ekki
enn verið settar, en gera má ráð fyrir, að
úthlutun þessi verði vandasamt verk, sér-
slaklega fyrir þá sök, að svo lítur út sein
umsækjendur um styrk þennan verði all-
miklu fleiri en áætlað hafði verið.
Þá er næst að nefna barnalífeyri. Hann
er áætlaður 5% milljón árið 1947. Rétl
lil barnalifeyris eiga elli- og örorkulíf-
eyrisþegar og ekkjur, sem hafa á fram-
færi sínu börn sín innan 16 ára aldurs,
þar með talin stjúpbörn og kjörhörn, —
kjörbörn að jafnaði þó því aðeins, að
þau hafi verið á framfæri umsækjanda í
5 ár, er hann öðlast bótaréttinn. Ógil't
sambúðarkona látins manns hefur sama
rétt og ekkja, — þó með vissum skilyrð-
um. Þá eiga og munaðarlaus hörn rétt
lil þess, að með þeim sé greiddur harna-
lífeyrir.
Þá er og' heimilt að greiða giftri konu
barnalífeyri, ef maður hennar hefur horf-
ið og óvist er, hvort hann er á lifi, eða ef
maðurinn hefur verið dæmdur til fang-
elsisvistar eða úrskurðaður á drykkju-
mannahæli eða aðra hliðslæða stofnun.
—- Um slikan lífeyri má endurkrefja
manninn.
Upphæð barnalífeyris er á 1. verðlags-
svæði 2400 kr. og 1800 kr. á 2. verðlags-
svæði með hverju barni. Lífeyri munað-
arlausra barna er heimilt að hækka um
allt að 50%, ef sérstaklega stendur á.
Næstu 5 ár er heimilt að skerða barna-
lífeyri eftir hliðstæðum reglum og þeim,
sem gilda um skerðingu.elli- og örorku-
lifeyris, og hefur tryggingaráð lagt til
við ríkisstjórnina, að heimildin verði not-
uð. Barnalifeyri má þó ekki lækka meira
en svo, að tekjur og lífeyrir umsækjanda
nerni þreföldum ellilífevri að viðbættum
fullum barnalífeyri.
Þá er svo ákveðið, að mæður óskilgel-
inna barna og fráskildar konur, sem fá
úrskurð yfirvalds um barnalífeyri með
hörnum sínum, geti snúið sér til Trygg-
ingastofnunarinnar með úrskurðinn og
fengið lífevrinn greiddan þar. Hefur í
samræmi við þetta verið svo ákveðið með