Sveitarstjórnarmál - 01.07.1947, Side 39

S VEl TA RSTJÓRNARMÁL
3f)
])i)ð að koma nú þegar npp sjálfstæðri
deild mælingarverkfræðinga við teikni-
stofu skipulagsins, sem sinnt geti að
verulegu leyti þörfum liinna skipulags-
skyldu staða að þessu leyti. Núverandi á-
stancl er óviðunandi fyrir alla aðila.
Um þetta atriði, svo og ýmis önnur,
sen) ég mun ræða hér á eflir, j)arf að
leita fulltingis og beinnar aðstoðar sveit-
arstjórna, en það mun yðar, áheyrendur
góðir, eigi síður áhugamál en mér.
Vil ég þá fara nokkrum orðum um
sjálfa skipulagsuppdrættina og eflirlit
n)eð framkvæmd þeirra.
Sumir kunna að ætla, að með full-
komnum og snyrtilegum skipulagsupp-
drætti sé öruggt um framliðarhvggðina.
Því fer fjarri, að svo sé. Að sjálfsögðu er
skipulagsuppdrátturinn sú undirstaða,
sem sýnir markalínur gatna, byggingar-
reita, opinna svæða, hverfaskiptingu og
því um líkt, en byggingarframkvæmdirn-
ar sjálfar lnisin, sem af grunni rísa, —
eru mestu ráðandi um örlög grundvallar-
ins, sem lagður er með skipulagsupp-
drætti. Vaknar þá oft sú spurning, hvort
við íslendingar séum orðnir nægilega
þroskaðir í bæjarbyggingu lil þess að
reisa okkur bæi úr varanlegu efni, þar
sem enn er að mestu önumið eða lítt num-
ið land, og að mínum dömi á sú spurning
vissulega talsverðan rétt á sér. Fullyrði
ég, að einmitt í þessum efnum erum við
enn á byrjunarstigi og langt frá því
marki, sem gera verður kröfu um, að
náist.
Með lélegri og ljótri byggð er unnt að
gereyðileggja hið fegursta og hagkvæm-
asta skipulag, en þar ræður að sjálfsögðu
mestu smekkvisi og framsýni þeirra ráða-
manna á hverjum stað, sem falið er það
vandasama hlutverk að ráðstafa veruleg-
um hluta þjöðarafkomunnar í byggingar-
framkvæmdir og mannvirkjagerð.
Það er skylda okkar að móta alla bvggð
tandsins með því að færa í hentugan og
fagran búning byggingarþarfir samtíðar-
innar. Varðar það miklu, að byggingar-
nefndir séu jafnan kröfuharðar í þessum
efnum og jafnvel að þeir, sem teikna hús
til bygginga, séu löggiltir af byggingar-
nefndum, eins og á öðrum sviðum bygg-
ingariðnaðarins, en slík ákvæði hafa nú
verið sett í liina nýju byggingarsamþykkt
Reykjavíkur, sem ég mun minnast á
síðai.
Byggingarnefndum ber að vera óvæg-
um að láta álit silt í tjós um það, hvorl
stefnan á að vera sú, að tilviljun ein ráði
um uppbyggingu þá, sem skipulagið gerir
ráð fyrir, — en fyrst og fremst ber þeim
að sýna, að þær skilji til fulls þá ábyrgð,
sem i umboði þeirra er falið og því starfi,
sem þær takast á hendur, að vera dómur
þeirra byggingarverðmæta, er bera eiga
vitni menningarþroska þjóðarinnar um
komandi tíma.
Nefndarstörf byggingarnefnda eru því
einna þýðingarmestu og ábyrgðarmestu
störf í þágu bæjarfélaganna, þótt sú á-
byrgð sé mönnum víða engan veginn eins
ljós og vera skyldi.
Lögum samkvæmt ber að hafa á hendi
sainstarf milli skipulagsyfirvalda og bæj-
arstjórna eða hreppsnefnda um eftirlit
með framkvæmd skipulagsmálanna.
Sakir takmarkaðra starfskrafta við
skipulagsmálin hefur ekki verið eins
hægt um vik og æskilegt væri að korna
því eftirliti við, svo sem vera þyrfti. Hef-
ur þetta eigi síður verið mér áhyggjuefni
en fjöhnörgum yðar, er á mál mitt lilýðið.
Þó hef ég reynt að greiða úr vandræðum
eftir l)eztu getu, en einkum þó að ráða
böt á þessu ástandi með tillögum til ráðu-
neytisins, sem bætt gætu verulega úr eftir-
titinu og lioinið að varanlegum notum.
Fvrir tæpu ári sendi ég félagsmálaráðu-
nevtinu tillögur mínar í þeim efnum. Mun
ráðuneytið hafa sent þær skipulagsnefnd-
inni þegar í stað, en hennar álit er ókomið
enn, að því er ég bezt veit.
I bréfi minu til ráðuneytisins bað ég
um heimild til þess að setja á stofn við
teiknistofu skipulagsins sérdeild, sem
annaðist eftirlit og leiðbeiningar á hinum
skipulagsskyldu stöðum, eftir að hafa
fært ýtarleg rök fyrir nauðsyn slíkrar