Sveitarstjórnarmál - 01.06.1992, Blaðsíða 14

FRÉTTIR FRÁ SVEITARSTJÓRNUM
lífsviðhorf hefur m.a. leitt til þess, að fegurstu byggingar
jarðar eru enn geymdar sem teikningar á blaði.
Aldamótakynslóðin, sem byggði þessa borg, var svo
lánsöm að þekkja ekki þessa verkhræðslu. Hún lifði í
þeirri heilbrigðu fullvissu, að það gerðist ekkert, nema
maður gerði það sjálfur, og skildi, að lífsgleðin er einmitt
fólgin í því að skapa og að leggja alúð við sitt verk.
Jafnvel þeir, sem ýtt höfðu samkeppni um Ráðhús
Reykjavíkur úr vör með ákvörðun borgarstjómar, runnu
af hólmi, þegar veruleikinn birtist og snerust öndverðir
gegn byggingu hússins. Það er ekki öllum gefið að axla
þá ábyrgð, sem slíkum ákvörðunum fylgir.
Ég ætla ekki að orðlengja það, sem á eftir fylgdi, það
mun verða þjóðarsálfræðingum ærið heimildarefni í
framtíðinni. Það var þó sérstakt í allri þeirri umræðu, að
fyrst, þegar markmiðið var að vanda til verka í bygg-
ingariðnaðinum á íslandi, brugðust ólíklegustu menn
öndverðir við, en létu sér um leið standa á sama um það
grófgerða umhverfi, sem risið hefur hér í borginni und-
anfama áratugi sem afleiðing skammsýnnar peninga-
hyggju. Umræðan snerist reyndar aldrei um byggingar-
list.
Það var einnig athyglisvert, að hæstu raddimar gegn
ráðhúsinu hljómuðu oft frá þeim hluta okkar þjóðfélags,
sem maður skyldi ætla, að hefði minnsta fordóma. Mál-
flutningurinn byggði furðulítið á staðreyndum og rökum,
en einkenndist af tilfinningahita og æsingi. Sumir virt-
ust eiga þá ósk heitasta, að byggingarlistin tæki stefn-
una rakleitt aftur til fortíðar. Þetta er algengt fyrirbæri
og e.t.v. afleiðing þess, að menn átta sig ekki á því, að
ástæða þess, að margar af eldri byggingum okkar era
svo fallegar, er einmitt sú, að þá vönduðu menn sig sem
bezt þeir gátu. Nú leyfir peningavélin ekki, að menn
geri sitt bezta. Þetta hefur leitt af sér hræðslu gagnvart
öllu því, sem nýtt er. Halldór Laxness kallaði þetta „að
skreyta sig með nátthúfum lángafanna“ og taldi það
vitna um hnignun þjóðemis, þegar menn leituðu ein-
kenna sinna mörg hundrað ár aftur í tímann. Það er jafn
hættulegt að gerast þræll fortíðarinnar og að glata virð-
ingu sinni og þekkingu á því, sem á undan er gengið.
Ég tel mig geta fullyrt fyrir hönd allra, sem nálægt
byggingu Ráðhúss Reykjavíkur hafa komið, að þeir era
þakklátir fyrir að hafa fengið, e.t.v. í eina skiptið á æv-
inni, að sýna fagmennsku í allri sinni fegurð. Vera kann,
140