Sveitarstjórnarmál - 01.06.1995, Blaðsíða 27

SOFN
Safnahúsið á Egilsstööum. Fyrirhugaö er aö í húsinu veröi héraösskjalasafn, héraösbókasafn og minjasafn. Ljósm. Unnar Stefáns-
son.
Eftir að Gunnar hvarf á braut úr Héraði var safnið lítt
haft til sýningar, a.m.k. þegar frá leið, en hann skildi eft-
ir á Klaustri bréf nokkurt sem átti eftir að koma í góðar
þarfir. Þetta var raunar gjafabréf skáldsins, þar sem
Gunnar ánafnaði ríkinu eigur sínar, þ.e. hús og jörð, og
nefndi í þessu bréfi sitthvað sem gjaman mætti vera á
staðnum og í húsinu, m.a. tilraunastöð í landbúnaði - og
minjasafn.
Nú leið og beið þangað til Safnastofnun Austurlands
tók til starfa undir forystu Hjörleifs Guttormssonar og
síðar Friðjóns Guðröðarsonar en nú um margra ára skeið
Halldórs Sigurðssonar. Ekki þótti safnið varðveitast
með góðu móti á Klaustri og var því flutt að Egilsstöð-
um og ákveðið að byggja yfir það þar, og til að gera því
traustari grundvöll og sterkari fjárhagslega var Múla-
sýslum og Menningarsamtökum Héraðsbúa boðin aðild
að rekstri þess. Vikust bæði sýslumar og samtökin vel
undir það. Fyrir forgöngu Safnastofnunar fékkst rikið til
að borga fyrir flutning safnsins frá Klaustri með bygg-
ingu safnahúss á Egilsstöðum - með sérstakri skírskotun
til áðumefnds gjafabréfs. Þessi bygging er nú komin
undir þak og verða í henni auk minjasafnsins Héraðs-
skjalasafn Austfirðinga og héraðsbókasafnið á Fljóts-
dalshéraði. Er því skammt í það að þetta elsta safn á
Austurlandi taki til starfa í eigin húsnæði.
Sýslunefndir Múlasýslna hafa styrkt safnið frá fyrstu
tíð þegar um fjárstyrk hefur verið sótt og em nú meðeig-
endur þess og rekstraraðilar frá árinu 1977.
Bókasöln
Arið 1941 greiðir sýslan smástyrki til hreppsbókasafna
í sýslunni, 7-85 kr. í stað. Þá em bókasöfn í öllum öðr-
um hreppum en Helgustaðahreppi. Þessu er áfram haldið
til ársins 1946 en árið 1947 kemur í ljós að sýslan á
bókasafnssjóð. Þá er samþykkt að sýslan veiti ekki leng-
ur styrki til bókasafna í hreppum en leggi hins vegar
fram tvö þús. kr. til stofnunar sýslubókasafns og er odd-
vita falið að sækja um ríkisstyrk á móti. Kosin er þriggja
manna nefnd, oddviti og tveir, sem hann velur með sér,
til að semja uppkast að reglugerð fyrir sýslubókasafn og
leggja það fram á næsta sýslufundi. Árin 1947 og 1948
leggur sýslan tvö þús. kr. í þetta safn hvort ár, en það er
ekki fyrr en 1951 að reglugerð fyrir safnið er lögð fram
og er hún færð í gerðabók sýslunefndar. í þessari reglu-
gerð kemur fram að í safninu skuli verða rit sem veitt
geti hagnýta fræðslu um atvinnuvegi í sýslunni, fræði-
bækur við hæfi almennings, bækur um ættfræði og sögu
89