Sveitarstjórnarmál - 01.06.1995, Qupperneq 59

UMHVERFISMAL
Umhverfismál í dreifbýlissveitarfélagi
Þórir Jónsson, oddviti Reykholtsdalshrepps
Umhverfismál eru orðin einn af
mikilvægustu málaflokkum í nú-
tímaþjóðfélagi, ekki hvað síst í iðn-
væddum þjóðfélögum í hinum vest-
ræna heimi. En hvað kemur það
okkur við hér á eylandi norður við
Dumbshaf, þurfum við að hugsa um
slíkt, er ekki allt í lagi á Islandi, er
ekki allt hreint hér, silfurtært and-
rúmsloft, kristaltærar uppsprettur og
ómengaðir fjallalækir á hverju strái?
Við sem byggjum þetta land telj-
um mörg svo vera og efalaust eru
margir erlendir gestir okkar á sama
máli. En ég tel að við verðum að
halda vöku okkar og gæta þess sem
við nú höfum. Jafnframt þurfum við
að vinna að því að bæta umhverfi
okkar á allan mögulegan hátt því
við höfum gengið illa um náttúru
landsins. Þessu er fyrst og fremst að
kenna hugsunarleysi og hin gömlu
fleygu orð „lengi tekur sjórinn við“
eru alls ekki í takt við nútímann.
Það er þó þannig að allt sem við lát-
um frá okkur fer með einum eða
öðrum hætti til sjávar. En sjórinn er
og hefur ávallt verið okkar matar-
kista og gjaldeyrisforði og svo verð-
ur um ókomna tíð ef við Islendingar
berum gæfu til að umgangast með
sómasamlegum hætti náttúru þessa
lands.
Margt er það í rekstri sveitarfé-
laga sem flokka má undir umhverf-
ismál, svo sem almenningsgarðar,
opin svæði, skógrækt, sorpeyðing
og fráveitur, svo eitthvað sé nefnt.
Hér á Vesturlandi hefur sveitarfé-
lögunum því miður enn ekki tekist
að finna sameiginlega lausn á frá-
gangi sorps sem allir geta sætt sig
við, þrátt fyrir mikla vinnu sem lögð
hefur verið í þann málaflokk, en það
er von mín að sameiginleg lausn
finnist á þessum vanda Vesturlands
sem allra fyrst.
Frágangur skólps í Reyk-
holtsdalshreppi
Það sem mig langar til að fjalla
hér um í stuttu máli er frágangur
skólps í dreifbýli og hvemig við í
Reykholtsdalshreppi höfum unnið
að því að koma þessum málum í
viðunandi horf.
Yfirleitt þegar fjallað er um frá-
rennslismál er það bundið við þétt-
býlið en lítið er fjallað um dreifbýl-
ið. Við sem byggjum dreifbýlið
þurfum einnig að gæta að því að
frárennslismál séu í eins góðu
ásigkomulagi og nokkur kostur er ef
við viljum tala um Island sem land
hreinleikans og framleiða ómenguð
matvæli.
Nú er það svo að þegar byggð eru
íbúðarhús eða sumarbústaðir í sveit-
um landsins fást ekki samþykktar
teikningar nema á teikningum komi
fram hvar rotþró skal vera og loka-
úttekt fæst ekki fyrr en gengið hefur
verið frá rotþró á fullnægjandi hátt.
En við þurftum að beita okkur fyrir
því að leysa fortíðarvandann því við
fæst af eldri húsum í hreppnum eru
rotþrær og því þurfti að koma í við-
unandi horf.
Hér í Reykholtsdalshreppi eru á
hverju hausti haldnir borgarafundir
að frumkvæði sveitarstjórnar um
málefni sveitarfélagsins. A þessum
fundum hafði í tvígang verið sam-
þykkt áskorun til íbúanna um að frá-
rennslismálum við bæina yrði kom-
ið í viðunandi horf með því að
koma fyrir rotþró við hvern bæ.
Ekkert gerðist í þessum málum í
framhaldi af framangreindum álykt-
unum. Það var svo á borgarafundi
haustið 1991 að samþykkt var
áskorun til sveitarstjórnar að hún
beitti sér fyrir átaki til úrbóta í frá-
rennslismálum hreppsins og að
sveitarsjóður fjármagnaði hluta
framkvæmdarinnar ef það mætti
verða til þess að árangur næðist í
þessu þarfa verkefni.
A árinu 1992 hófst undirbúningur
að framangreindu átaki.
I byrjun fór byggingarfulltrúi
hreppsins á alla bæi í hreppnum og
gerði úttekt á ástandi frárennslis á
hverjum bæ og skilaði skýrslu til
sveitarstjómar. Það verður að segj-
ast eins og er að ástandið var vægast
sagt slæmt. Meira en helmingur
heimila í hreppnum var annaðhvort
með alls enga eða ófullnægjandi
rotþró. í framhaldinu var ákveðið að
gera þeim íbúum það tilboð að þeir
1 2 1