Sveitarstjórnarmál - 01.06.1997, Blaðsíða 58

RÁÐSTEFNUR
Eiríkur Stefánsson, hreppsnefndarmaður í Búöahreppi.
Leggur starfshópurinn til að félagslega íbúðakerfið
verði tekið til gagngerrar endurskoðunar.
Sigfús Jónsson, rekstrar- og stjórnunarráðgjafi hjá
Nýsi hf., og Ögmundur Jónasson, alþingismaður og for-
maður BSRB, ræddu síðan um nýjar leiðir í fram-
kvæmdum og rekstri sveitarfélaga. Sigfús lýsti mögu-
leikum á að endurbæta stjómskipulag sveitarfélaga, að
taka upp betri vinnubrögð á ýmsum sviðum og dró fram
kosti þess að fela öðrum framkvæmd verka nteð útboð-
um og svokölluðum þjónustusamningum. Ögmundur tí-
undaði ýmsa vankanta sem komið hefðu fram á slíkri
endurskipulagningu á framkvæmdum og rekstri sveitar-
félaga erlendis og varaði við stóram skrefum í þessa átt.
Þorsteinn Þorsteinsson, framkvæmdastjóri verðbréfa-
og fjárstýringarsviðs Búnaðarbankans, flutti erindi um
sveitarfélögin á lánamarkaðinum. Kvað hann lántökur
sveitarfélaga í heild vera um 40 milljarðar króna, þar af
væru 5-6 eða um 15% hjá Lánasjóði sveitarfélaga sem
væri traustasti lánasjóður á Islandi.
Þórður Friðjónsson, forstjóri Þjóðhagsstofnunar, gerði
að vanda grein fyrir helstu forsendum efnahagsáætlana
sveitarfélaga fyrir árið í ár og næstu ár. „Þegar horft er
til komandi árs,“ sagði Þórður, „skiptir í tvö hom í efna-
hagsmálum. Annaðhvort stefnir í meðalár eða veltiár.
Niðurstaðan veltur á því hvort ráðist verður í byggingu
nýs álvers eða ekki.“ Verði af byggingu álvers kvað
hann fjárfestingu aukast um 25% milli áranna 1996 og
1997 í stað 5,5% ella. Það gæti stefnt stöðugleika í
hættu. Því yrði hið opinbera, ríki og sveitarfélög, að
færa til opinberar framkvæmdir, draga úr þeim á áran-
um 1997 og 1998, skapa svigrúm fyrir álversfram-
kvæmdir á þeim áram og koma þannig í veg fyrir aftur-
kipp í efnahagslífinu á árinu 1999. „Brýnt er að sveitar-
félögin geri það sem í þeirra valdi stendur til að tryggja
sem mestan árangur í þessum efnum,“ sagði Þórður
Friðjónsson.
Ólafur Hilmar Sverrisson, bæjarstjóri í Stykkishólmi,
flutti erindi um skattlagningu sveitarfélaga á atvinnulíf-
Oddur Gunnarsson, oddviti Glæsibæjarhrepps.
ið. Hann rifjaði upp að til ársins 1993 hefðu aðstöðu-
gjöldin verið einn af helstu tekjustofnum sveitarfélaga.
„Árið 1995 hefðu fyrirtæki borið um 33% af álögðum
skatttekjum sveitarfélaga en einstaklingar 67% ef að-
stöðugjaldið hefði ekki verið afnumið en bera í raun ein-
ungis 16% af þessum álögum en einstaklingar um 84%,“
sagði Ólafur Hilmar. „Því tel ég eðlilegt," sagði hann,
„að atvinnufyrirtæki greiði að fullu sinn hluta af kostn-
aði við þjónustu hvort sem um er að ræða vatnsveitu,
sorpurðun eða höfn, og ég tel að einstaklingar eigi ekki
að greiða niður þjónustu sveitarfélaga við atvinnufyrir-
tæki.“ Hagkvæmara kunni að vera að draga úr álögum
og fá fyrirtæki til að sinna þjónustunni og ,,mark-
aðstengja" þannig skattlagningu sveitarfélaga á atvinnu-
reksturinn í landinu.
Fyrirspurnir og almennar umræður urðu milli fram-
söguerinda og urðu þær á köflum líflegar.
Eiríkur Stefánsson, hreppsnefndarmaður í Búðahreppi,
kvað ekki uppörvandi að hlýða á boðskap um aukinn og
skipulagðan samdrátt á landsbyggðinni. Og það væri til
lítils að flytja verkefni heim í héruð ef fólkið væri að
flytjast burt. Á Fáskrúðsfirði væri t.d. engin velferðar-
sprenging í augsýn. Tuttugu einbýlishús standa þar auð
og eru til sölu, sagði hann. Á sínum tíma knúðu iðnaðar-
menn á um byggingu félagslegra íbúða sem hrepps-
nefndir yrðu nú að leysa til sín á hærra verði en fyrir þær
fæst á almennum markaði. Hætt er við að tilteknar
byggðir hrynji ef fólk tekur upp heimilin og yfirgefur
húsin sín án þess að nokkur vilji kaupa. Þá er hætta á að
verði hæg og bítandi fólksfækkun ef ekki verður tekið í
taumana. Hann krafðist þess að sambandið beitti sér fyrir
sérstakri ráðstefnu um ástandið á landsbyggðinni, eins
og hann orðaði það, „um sveitarfélögin, fólkið, lífskjörin
og landsbyggðina", enda væri það meginmálið, sem um
þyrfti að fjalla á ráðstefnum sem þessari, en ekki sam-
drátt þar.
Oddur Gunnarsson, oddviti Glæsibæjarhrepps, lagði
orð í belg í umræðunni um Jöfnunarsjóð sveitarfélaga.
1 20