SunnudagsMogginn - 08.04.2012, Síða 43

8. apríl 2012 43
og í raun allt þar á milli. Á kápumynd
bókarinnar er horft af Kárahnjúkastíflu
ofan í nær alveg vatnslaust gljúfrið og
blasa ummerkin um brambolt mannanna
við á börmum þess og í botninum. Í
fyrstu myndunum milli spjaldanna má
síðan tala um ægifegurð, hið súblíma,
annars vegar í mynd sem sýnir Lóma-
gnúp og Öræfajökul og annarri þar sem
horft er á Gullfoss neðan af gilbarminum.
Margar myndanna eru teknar í rigningu
og undir mjólkurhvítum himni, sem
varpar jafnri lýsingu á landið sem skráð
er í smæstu atriðum á stóra filmuna.
Heiti sumra gefa í skyn hvar þær eru
teknar, F35 frá 1999 sýnir þannig brú á
ónefndri jökulá og F208 ónefnt lón við
þjóðveg. Canal frá árinu 2000 sýnir frá-
veituskurð einhvers staðar á Þjórsár-
svæðinu en mörg verkanna eru frá virkj-
anasvæðum og uppistöðulónum: þarna
er rafstöð við Þórisvatn, Hrauneyjalón,
verið er að leggja raflínur í Þóristungum,
á sama stað eru gámar og kassahaugur
við búðir verkamanna, og nokkrar
myndir sýna mannanna verk við Kára-
hnjúkavirkjun. Sumar þessara mynda
birtast sem pör, af sama sjónarhorni,
nánast óbreyttu, en áratugur hefur liðið
milli mynda. Þarna eru komin sömu
sjónarhornin sem Becker talar um og
þótti heillandi að skapa.
Tíminn í myndapörum
„Það hreif mig hvað þessir staðir höfðu
breyst lítið á þessum tíu til tólf árum,“
segir hann. „Að sumu leyti hreifst ég af
ógreinanlegri breytingu, af því sem er
nær óbreytt, frekar en af því sem aug-
ljóslega er annað en var. Gríðarlega mikið
getur breyst í lífi manns á einu, tveimur
eða tíu árum – en hins vegar er erfitt að
greina þennan tíma í ósnortinni náttúru.
Er mögulegt „að ljósmynda tímann“? Það
var ný og heillandi upplifun að glíma við
að skilja og skynja tímann á þennan
hátt,“ segir hann.
Þessi skoðun á tímanum sem hefur lið-
ið birtist á áhugaverðan hátt í mörgum
pörum í bókinni. Oftast hefur Becker
fundið sama sjónarhornið og myndar við
sömu birtuskilyrðin. Á bryggju í Nes-
kaupstað hafði árið 2000 verið hrúgað
upp nót með gulum netakúlum en tíu ár-
um síðar var annarskonar nót á sama stað
og björgunarbúnaður kominn á húsvegg-
inn þar sem ekkert var áður, ef einhver
skyldi detta í sjóinn. Á Siglufirði myndar
hann sama sérkennilega hornhúsið,
einnig með tíu ára millibili, og við fyrstu
sýn hefur fátt breyst en þegar betur er að
gáð er það margt: skilti hefur sigið, annað
horfið, málning er horfin af gangstétt-
arkanti og nýtt þak komið á húsið við
hliðina. Sláandi er að sjá í tveimur pörum
hvað skriðjöklar hafa hörfað við Öræfa-
jökul og í ljósmyndum af Bjarnarfossi
undir Eyjafjöllum líða 12 ár á milli þess að
Becker bröltir upp í hlíðina, setur upp
vélina og smellir af. Munurinn er lítill,
fyrir utan að vatnsrennslið er minna á
seinni myndinni. Þessi litla breyting
finnst honum einmitt heillandi. „Hlut-
lægt séð virðist fossinn ekkert hafa breyst
á þessum tólf árum, það er eins og seinni
myndin gæti hafa verið tekin nokkrum
mínútum á eftir þeirri fyrri,“ segir hann.
„En huglægt séð þá bætist persónuleg sýn
eða upplifun við það sem blasir við.
Minningar mínar um staðinn óma í
myndinni. Að sjá þetta landslag að nýju, í
sömu birtu en tólf árum síðar, er eins og
að fletta upp á bókamerki sem sett hefur
verið í bók minninganna. Þessi huglæga
upplifun er eitthvað sem ég einn sé og
skynja, en það að ég bendi á hana getur
hjálpað öðrum að upplifa svipaða hluti.“
Margt sýnt, annað gefið í skyn
Ekki fer mikið fyrir fólki í íslenskum
myndheimi Beckers. Hann myndar
reyndar sömu mótorkrosskappana árin
2001 og 2011 og sjá má fólk við störf, eins
og þrjá menn við að rista torf árið 2002.
Sú sýn sem birtist í mörgum nýjustu
myndunum, af húsum sem ekki hefur
tekist að ljúka við eftir bankahrun, er þó
áhugaverð, því þar má finna fyrir fólkinu
sem býr í hálfbyggðum byggingunum
þrátt fyrir að aðstæðurnar séu ekki þær
sem draumar stefndu að, eða fjarveran í
beinagrindum húsanna gefur í skyn hvað
átti að vera. Með hlutlægri nálguninni
auðnast listamanningum að sýna að-
stæðurnar en einnig að gefa margt í skyn.
Útgefandi bókar Beckers, sem er í
stóru broti og glæsilega prentuð og inn-
bundin, er gæðaforlagið Hatje Cantz.
’
Gríðarlega mikið get-
ur breyst í lífi manns
á einu, tveimur eða
tíu árum – en hins vegar er
erfitt að greina þennan
tíma í ósnortinni náttúru.
Tvískipt mynd frá Dýrafirði, 07/2002, 07/2011 Til vinstri er útfall klukkan fimm um morgun en hægra megin fellur að á sama tíma, níu árum síðar.
Jökulsá á Brú 07/2010 Becker hefur myndað talsvert á virkjanasvæðum á hálendinu. Hér er hann á Kárahnjúkastíflu.
Ljósmyndir/Olaf Otto Becker. Birt með leyfi Hatje Cantz Verlag.